در بحبوحه فشارهای سیاسی داخلی ترکیه، کمیسیون صلح با عبدالله اوجلان دیدار میکند
- Arena Website
- Sep 22
- 3 min read
در حالی کە تنشهای سیاسی در ترکیە همچنان ادامە دارند، حزب طرفدار کردها، دَمپارتی، با پیگیری دیدار کمیسیون صلح با عبدالله اوجالان و تأکید بر آموزش به زبان مادری، نقش محوری خود را در پیشبرد روند صلح ترکیه و تقویت حقوق فرهنگی و سیاسی کردها ایفا میکند. این حزب فعالیتهای خود را در چارچوب فشارهای داخلی، رقابتهای حزبی و نظارت بینالمللی حق امید پیش میبرد.
در حالی کە فشارهای خارجی و مشکلات سیاسی داخلی گفتوگوهای صلح در ترکیە را در ابهام فرو بردە است، مارال دانیش بشتاش، نمایندە حزب دموکراسی و برابری خلقها، دمپارتی، در پارلمان ترکیە، اعلام کرد که احتمال دارد هفته آینده نمایندهای از کمیسیون صلح با عبدالله اوجالان رهبر دربند کردها در زندان امرالی دیدار کند تا دیدگاههای او درباره فرایند صلح، حقوق کردها و آموزش بە زبان مادری شنیده شود.
بنابە گزارشهای منتشر شدە، اوجالان فرایند گفتوگوهای صلح را به مرحله راهحل حقوقی رسانده و بر قوانین دوره گذار و چارچوب دموکراتیک تأکید کرده است.
مارال دانیش بشتاش، ریاست مشترک کمیسیون زبان و فرهنگ حزب دَم پارتی در پارلمان ترکیە، اعلام کرد که احتمال دارد هفته آینده نمایندهای از کمیسیون صلح با عبدالله اوجلان، رهبر دربند کُردها، در زندان امرالی دیدار داشته باشد.
او تاکید کرد که دانشگاهیان و کارشناسان بسیاری بر ضرورت شنیدن دیدگاههای اوجلان تأکید کردهاند و گفتەهای او با او با روح روند صلح سازگار است.
در بخش دیگری از سخنانش، مارال دانیش بشتاش اعلام نمود که لازم است آموزش بە زبان کُردی بدون هیچگونە تحقیر و محدودیتی در دستور کار کمیسیون قرار گیرد و هفته آینده سازمانهای کُردی از این فرصت برخوردار خواهند شد تا مطالباتشان در صحن مجلس شنیدە شود.
او همچنین افزود که آموزش بەزبان مادری مسئلهای محوری است و دهها سال مبارزه برای آن ادامە پیدا کردە و هزاران نفر جان خود را برای آن فدا کردهاند
ابتدای راە روند حقوقی
در رویدادی دیگر، مرکز حقوقی سدە کە روند ارتباط با عبداللە اوجالان را پیگیری میکند اعلام نمود که اوجالان در دیدار ۱۵ سپتامبر با وکلای خود در زندان امرالی تأکید کرده است که فرایند گفتوگوها برای دستیابی بە صلح و ایجاد یک جامعه دموکراتیک در ترکیە اکنون به مرحله راهحل حقوقی رسیده است.
این مرکز یادآور شدە است که کُردها طی یک قرن خارج از فرایند حقوقی و قانون نگاە داشتەشدەاند، اما با اصرار بر همزیستی با سایر ملتها در ترکیە در چارچوب یک ملت دموکراتیک و پروژه جمهوری دموکراتیک تاکید می ورزند.
سخنگویان این مرکز حقوقی تصریح کردند کە مسئلە کرد از ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متعددی برخوردار بودە و در مرحله کنونی نیازمند یافتن راهحلهای حقوقی است.
فشارها برای اجرای حق امید
از سویی دیگر، در نتیجە از سرگیری روند گفتگو در رابطە با صلح در ترکیە میان کُردها و دولت مرکزی ترکیە، کە با فراخوان اوجالان مبنی بر خلع سلاح حزب کارگران کُردستان آغاز شد، کمیته وزرای شورای اروپا در تصمیم موقت خود درباره «حق امید» از ترکیه درخواست نمودە است کە این کشور احکام دادگاه اروپایی حقوق بشر را سریع و مؤثر اجرا کند.
این کمیته تأکید کردە است کە بهمنظور رفع نقضهایی که به دلیل کمبود بررسی مجدد احکام حبس ابد ایجاد شده، لازم است مکانیزمهای بازنگری جدید ایجاد شود.
چالشهای موجود در سایە رقابتهای داخلی
همزمان، اوزگور اوزل، رئیس کل حزب جمهوریخواه خلق (CHP)، در کنگره بیستودوم حزب خود اعلام کرد که فشار بر حقوق شهروندی برابر در ترکیه ادامه دارد و از هزینه انتخابات ۱۹ مارس کە به ۶۰ میلیارد دلار رسیده است، انتقاد کرد.
در این بارە اوزل افزود که حاکمیت حزب عدالت و توسعه (AKP) محدودیتهایی را بر بسط و تعمیق دموکراسی در این کشور ایجاد کرده و حزب او بیش از تمرکز، بر رقابت با حزب حاکم با مسائل داخلی مواجه است.
اوزل با توجە بە سیاستهای تکحزبی و اقتدارگرایانە حزب حاکم اظهار داشت نظامی که ساخته شده است، نظام مبتنی بر حقوق شهروندی آحاد ملت نیست بلکه نظام AKP است. در این نظام سیاه، جایی برای رفاه وجود ندارد.
تحولات اخیر نشان میدهد که روند حقوقی و سیاسی مرتبط با عبدالله اوجلان و زبان مادری کُردی و مسالە دموکراسی در ترکیە همزمان با فشارهای داخلی بر احزاب مخالف و ساختار دموکراتیک ترکیه ادامه دارد، اما از سوی دیگر، توجه نهادهای بینالمللی به تصمیمات مرتبط بە حق امید و نقش کمیسیونهای دخیل در این فرایند افزایش یافته است.
