دادگاه عالی برزیل بولسونارو را به ۲۷ سال زندان محکوم کرد

در پی رأی تاریخی دادگاه عالی برزیل، ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهور پیشین این کشور، به جرم تلاش برای کودتا و تضعیف نهادهای دموکراتیک به ۲۷ سال و سه ماه زندان محکوم شد. این نخستین‌بار است که یک رئیس‌جمهور سابق برزیل به چنین حکمی دچار می‌شود. دادگاه اعلام کرد شواهد نشان می‌دهد بولسونارو رهبری سازمانی جنایی را بر عهده داشته که هدفش سرنگونی دولت قانونی و لغو نتایج انتخابات ۲۰۲۲ بوده است.

دادگاه عالی برزیل با رأی اکثریت قاطع، رئیس‌جمهور پیشین این کشور را به جرم تلاش برای کودتا به ۲۷ سال و سه ماه زندان محکوم کرد. این حکم که روز پنج‌شنبه ١١ سپتامبر اعلام شد، در تاریخ برزیل بی‌سابقه بودە و هیچ‌گاه پیش از این یک رئیس‌جمهور سابق به دلیل تلاش برای سرنگونی دولت قانونی کشور به چنین مجازاتی محکوم نشده بودە است.

بولسونارو که از ماه اوت به دلیل نقض محدودیت‌ها در حبس خانگی به‌سر می‌برد به‌دلیل مشکلات جسمی از شرکت در جلسات دادگاه امتناع کرد. وکلای او بلافاصله پس از اعلام حکم از تصمیم خود برای فرجام‌خواهی خبر دادند.

این حکم با رای چهار تن از قضات دادگاه عالی برزیل صادر و تنها یکی از قضات این دادگاه به آن رای منفی داده است.

گرچه پرونده در دادگاه عالی رسیدگی و مرجع بالاتری برای آن وجود ندارد، اما امکان درخواست بررسی مجدد در هیئت ۱۱ نفره قضات دادگاه عالی وجود دارد. این روند می‌تواند رسیدگی نهایی را تا نزدیک انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۶ به تأخیر بیندازد.

اتهام کودتا و یورش به کانون قدرت

دادستانی برزیل بولسونارو را متهم کرده است که پس از شکست در انتخابات ۲۰۲۲، همراه با شماری از وزیران سابق و فرماندهان ارتش، طرحی برای اعلام وضعیت فوق‌العاده، لغو نتایج انتخابات و برگزاری مجدد رای‌گیری طراحی کرده بوده است.

اگرچه او و همراهانش نتوانستند حمایت کامل ارتش را بدست آورند، اما هوادارانش در ۸ ژانویه ۲۰۲۳ به ساختمان کنگره، کاخ ریاست‌جمهوری و دادگاه عالی در برازیلیا حمله کردند تا مانع از تشکیل دولت شوند؛ صحنه‌هایی که یادآور حمله هواداران ترامپ به کنگره آمریکا در سال ۲۰۲۱ بود.

علاوه بر این، طبق کیفرخواست بولسونارو از طرح‌های ترور رئیس‌جمهور لولا داسیلوا، معاونش ژرالد آلکمن و قاضی الکساندر د موراِس مطلع بوده است.

قاضی کارمن لوسیا هنگام قرائت حکم در جلسه دادگاه اعلام کرد که مدارک روشنی وجود دارد که نشان می‌دهد بولسونارو رهبر یک سازمان جنایی بوده که هدفش نابودی دولت قانون و برهم‌زدن نتیجه انتخابات ۲۰۲۲ بوده است.

واکنش بولسونارو و حامیانش

بولسونارو همواره این اتهامات را رد کرده و آن‌ها را "تعقیب سیاسی" قلمداد کردە است. در این بارە، پسرش، فلابیو بولسونارو، پس از اعلام حکم در مقابل رسانه‌ها اعلام داشتە است:

پدرم با سربلندی و استقامت این ظلم را تحمل می‌کند. تاریخ نشان خواهد داد که ما در سمت درست ایستاده‌ایم.

ساعاتی پس از صدور حکم توسط دادگاه عالی، ده‌ها نفر از هواداران او مقابل خانه‌اش در برازیلیا تجمع کردند. برخی دعا می‌کردند و شماری از آنها از آمریکا و شخص دونالد ترامپ درخواست حمایت داشتند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا حکم صادره را "شگفت‌آور" توصیف و بولسونارو را رئیس‌جمهوری خوب برای برزیل نامید.

همزمان مارکو روبیو وزیر خارجه ایالات متحده درواکنش اعلام کرده است که پاسخ مناسبی به این حکم خواهد داد. واشنگتن پیشتر در ژوئیه تعرفه‌های ۵۰ درصدی و تحریم‌های مالی سنگینی علیه قاضی مورائس وضع کرده بود.