گذرگاه مرزی قائم – البوکمال پس از ماه‌ها تعطیلی بازگشایی می شود

گذرگاه مرزی قائم – البوکمال، یکی از مهم‌ترین مسیرهای تجاری و مسافری بین عراق و سوریه، روز شنبه ۱۴ ژوئن ۲۰۲۵ پس از ماه‌ها تعطیلی به‌صورت رسمی بازگشایی می‌شود.

ترکی محلاوی، فرماندار ناحیه قائم در عراق، در گفت‌وگو با شبکه روداو تأکید کرد که تمامی آمادگی‌های فنی و اداری برای این رویداد تکمیل شده و در صورت عدم بروز موانع غیرمنتظره، تردد مسافران، خودروهای باری و حمل‌ونقل تجاری از این گذرگاه از سر گرفته خواهد شد.

اداره کل گذرگاه‌های سوریه نیز با انتشار بیانیه‌ای در فیسبوک از آمادگی کامل گذرگاه البوکمال خبر داد و از مسافران و رانندگان خواست به دستورالعمل‌ها برای تسهیل و امنیت تردد پایبند باشند.

این گذرگاه که از سمت عراق به استان الانبار و از سوی سوریه به منطقه البوکمال در دیرالزور متصل می‌شود، نقشی حیاتی در اقتصاد هر دو کشور ایفا می‌کند.

تأثیر اقتصادی و امنیتی بر منطقه

بازگشایی این گذرگاه که پس از سقوط کنترل نظامی دولت سوریه در ۸ ژانویه ۲۰۲۵ بسته شده بود، می‌تواند تحول چشمگیری در وضعیت اقتصادی غرب عراق و شرق سوریه ایجاد کند. محلاوی این اقدام را «گامی کلیدی برای احیای تجارت و کاهش فشارهای معیشتی» توصیف کرد.

از سوی دیگر، سازمان گذرگاه‌های مرزی سوریه نیز در بیانیه‌ای رسمی بر آمادگی کامل تأسیسات خدماتی و پایبندی به مقررات بهداشتی و امنیتی تأکید نمود. این نهاد از مسافران و تجار خواست تا با رعایت دستورالعمل‌ها، به روانی فرآیند تردد کمک کنند.

واکنش‌های رسمی و ابهامات باقی‌مانده

در حالی که سوریه بازگشایی گذرگاه را قطعی اعلام کرده، علاءالدین قیسی، سخنگوی سازمان گذرگاه‌های مرزی عراق، به روداو گفت که هنوز هیچ اطلاعیه رسمی از طرف سوریه دریافت نکرده است.

این تناقض نشان‌دهنده چالش‌های هماهنگی بین دو کشور است. با این حال، مازن علوش، مدیر روابط عمومی اداره کل گذرگاەهای زمینی و دریایی سوریه، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) از «تلاش‌های مشترک و هماهنگی مستمر» بین مقامات عراقی و سوری برای عملیاتی کردن این گذرگاه خبر داد.

وی بازگشایی را نتیجه ماه‌ها مذاکره فنی و اداری خواند که هدف آن تسهیل تجارت و سفرهای بین‌المللی است.

پس‌زمینه تعطیلی و ترددهای محدود

تعطیلی گذرگاه قائم – البوکمال در ژانویه ۲۰۲۵ به دنبال تحولات امنیتی در سوریه رخ داد و تنها به ترددهای محدود و غیررسمی اجازه داده می‌شد.

اکنون بازگشایی کامل آن می‌تواند نشانه‌ای از بهبود ثبات نسبی در مرزهای دو کشور باشد. تحلیل‌گران بر این باورند که این اقدام نه‌تنها به کاهش هزینه‌های تجاری کمک می‌کند، بلکه ممکن است زمینه‌ساز همکاری‌های گسترده‌تر منطقه‌ای در آینده شود. با این حال، نظارت بر اجرای دقیق مقررات و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی، از چالش‌های پیش‌روی طرفین خواهد بود.