تهران از لیست مرگ طالبان برای شکار جاسوسان بریتانیایی استفاده می‌کند

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در چارچوب تعاملات پنهان با طالبان، کوشیده است از «فهرست ترورها» به‌عنوان ابزاری برای تقویت موقعیت خود در مذاکرات هسته‌ای بهره گیرد. این فهرست که شامل اطلاعات هزاران افغان همکار با بریتانیاست، بستر همکاری‌ای بی‌سابقه میان ایران و طالبان فراهم کرده است. چنین روندی، هم‌زمان، نگرانی اروپا را برانگیخته و به تضعیف مشروعیت سیاسی و امنیت منطقه‌ای منجر می‌شود.

روزنامهٔ بریتانیایی تلگراف در گزارشی، از دیدار چهار عضو ارشد سپاە پاسداران انقلاب اسلامی با مقامات طالبان خبر داد.

بر اساس این گزارش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پس از دریافت لیست افراد همکار با بریتانیا که از سوی طالبان درز کرده است، تعقیب جاسوس‌های بریتانیایی را آغاز کرده است.

این فهرست شامل نام هزاران افغان همکار با ارتش بریتانیا و نیز اعضایی از نیروهای ویژه و سرویس اطلاعاتی بریتانیا MI6 می‌شود.

بر اساس گفتهٔ مقام‌های بلندپایه در ایران و افغانستان، هفتەی گذشته هیأتی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بدون اطلاع دولت پزشکیان در تهران به کابل سفر کرده است تا دربارهٔ توافق با رهبری طالبان گفت‌وگو کند.

هدف از این گفتگوها استفاده از فهرست آامدە شدە از سوی طالبان برای شناسایی و بازداشت جاسوس‌های مظنون و بهره‌گیری از آنان به‌عنوان اهرم فشار در مذاکرات هسته‌ای آینده با غرب است.

در مقابل، طالبان با پذیرش این هیات و ارائە لیست مذکور، در پی آن بودە است تا از سوی جمهوری اسلامی ایران، بە رسمیت شناختە شود.

در این بارە یک مقام بلندپایهٔ ایرانی بە تلگراف گفته است کە چهار نفر از اعضای سپاه پاسداران با رهبران طالبان دیدار کرده و وعده داده‌اند کە در صورت اخذ این لیست، بە تهران فشار خواهند آورد تا روند به‌رسمیت‌شناختن امارت اسلامی تسریع شود.

پایگاه داده‌ای که در سال ۲۰۲۲ به‌طور تصادفی افشا شد، شامل اسامی، شماره‌های تلفن و آدرس‌های ایمیل هزاران افغان است که برای پناهندگی به بریتانیا در قالب برنامهٔ اسکان مجدد درخواست داده بودند.

این لیست شامل اسامی سربازان سابقی است که با نیروهای بریتانیایی همکاری کرده‌اند،. بعلاو این فهرست اسامی و مشخصات بیش از صد نفر از نیروهای ویژهٔ بریتانیا و افسران سازمان اطلاعات خارجی (MI6) این کشور را نیز دربردارد.

طبق این گزارش منابع به تلگراف گفته‌اند که نیروهای مرزبانی ایران در روزهای اخیر تعدادی از افرادِ مندرج در این فهرست را بازداشت کرده‌اند، اما پس از اطمینان از این‌که برخی از آنان فقط سربازان سابق افغان بوده‌اند، آزاد شدەاند، در حالی که دربارهٔ سایر افرادی که مظنون به جاسوسی برای بریتانیا هستند، تحقیقات همچنان جریان دارد.

این تحولات در حالی رخ می‌دهد که بریتانیا، فرانسه و آلمان تهدید کرده‌اند اگر ایران تا پایان اوت/آگوست ۲۰۲۵ مذاکرات هسته‌ای را از سر نگیرد، تحریم‌های اقتصادی فلج‌کننده‌ای علیه تهران اعمال خواهند کرد.

تهران نگران است که در این مذاکرات از موضع ضعف وارد شود؛ از همین رو سپاه پاسداران را به سمت جست‌وجوی اهرم‌های تازە فشار برای استفاده بر سر میز مذاکره سوق داده است.

از سوی دیگر، طالبان تحویل فهرست به ایران را فرصتی برای کسب مشروعیت بین‌المللی می‌داند، هرچند برخی از رهبرانش به دلیل رفتار بد تهران با پناهجویان افغان با این تصمیم مخالف بودەاند.

یکی از مقام‌های طالبان بە تلگراف گفتە است کە نسخه‌ای اصلاح‌شده از فهرست مذکور را بدون آن‌که جزئیات تغییرات اعلام شود عملاً به سپاه پاسداران تحویل داده شده است.

این فهرست که مشتمل بر اسامی حدود ۲۵ هزار نام است ، از زمان افشای آن به شدت محرمانه در بریتانیا نگه‌داری می‌شود.

حکم قضایی دولت بریتانیا انتشار جزئیات آن را ممنوع کرده و از آن به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین نشت‌های اطلاعاتی در تاریخ معاصر یاد شده است.

اما طالبان می‌گوید محتوای این لیست دیگر محرمانە نیست، زیرا پایگاه‌های دادهٔ داخلی این گروه پیش‌تر شامل اطلاعات مشابه بوده است.

ناظران سیاسی معتقدند همکاری ایران و طالبان نقطهٔ عطفی در روابط منطقه‌ای است، زیرا دو طرف از خصومت تاریخی عبور کرده و بر پایهٔ منافع مشترک همکاری می‌کنند.

از آنجا کە تا بە امروز تنها روسیه حکومت امارت اسلامی طالبان را به رسمیت شناخته است، دیدار هیات سپاە پاسداران انقلاب اسلامی برای تهران، تقویت نفوذ اطلاعاتی و دیپلماتیک، و برای طالبان، گامی دیگر در جهت کسب مشروعیت بین‌المللی بە شمار می رود.