الیزە از احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه استقبال کرد

در نخستین سفر اروپایی احمد الشرع پس از سقوط بشار اسد، وی در کاخ الیزه با امانوئل مکرون دیدار کرد؛ این دیدار و در سایه ادامه ابهام‌ها درباره مشروعیت دولت جدید سوریه انجام گرفت و با واکنش‌های متفاوت سیاسی در فرانسه همراه شد.

امروز ۷ مه ۲۰۲۵، احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، در سفری رسمی به پاریس با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در کاخ الیزه دیدار کرد. این نخستین سفر الشرع به اروپا از زمان به قدرت رسیدنش در ژانویه ۲۰۲۵، پس از سقوط بشار اسد، محسوب می‌شود. الشرع رهبری ائتلاف اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام (HTS) را بر عهده داشت؛ گروهی که پس از سرنگونی اسد، کنترل دمشق را به‌دست گرفت.

الشرع برای انجام این سفر از سازمان ملل معافیت موقت سفر دریافت کرد، چراکه به دلیل وابستگی هیئت تحریر الشام به القاعده، همچنان در فهرست تحریم‌های تروریستی قرار دارد.

مقامات فرانسوی اعلام کردند که در این دیدار، دو رئیس‌جمهور درباره تضمین حاکمیت و امنیت سوریه، حفاظت از اقلیت‌ها به‌ویژه پس از حملات اخیر به جوامع علوی و دروزی، مبارزه با تروریسم و بقایای داعش، و همچنین هماهنگی کمک‌های اقتصادی گفتگو کرده‌اند.

کاخ الیزه تأکید کرد که مکرون در این دیدار بار دیگر بر حمایت فرانسه از «سوریه‌ای آزاد، باثبات و دارای حاکمیت که به همه اجزای جامعه خود احترام می‌گذارد» تأکید خواهد کرد.

با این حال، این سفر در محافل سیاسی فرانسه با واکنش‌های انتقادی همراه شد. مارین لوپن، رهبر حزب راست‌گرای تجمع ملی، این دیدار را «تحریک‌آمیز و نگران‌کننده برای متحدان ما» خواند.

از سوی دیگر، بستیان لاشو، نماینده حزب چپ‌گرای فرانسه تسلیم‌ناپذیر، خواستار موضع‌گیری شفاف دولت فرانسه در قبال وضعیت حقوق بشر و حقوق اقلیت‌ها در سوریه شد. یکی از نگرانی‌های اصلی مطرح‌شده، کشتار ۱۷۰۰ تن از اقلیت علوی در ماه مارس بود.

این دیدار در حالی انجام شد که اتحادیه اروپا و بریتانیا بخشی از تحریم‌های خود علیه سوریه را کاهش داده‌اند. در مقابل، ایالات متحده هنوز دولت الشرع را به رسمیت نشناخته و HTS را همچنان به‌عنوان یک گروه تروریستی قلمداد می‌کند.

از زمان آغاز خیزش‌های مردمی در سوریه در سال ۲۰۱۱، روابط پاریس و دمشق به‌شدت تیره شد. فرانسه در سال ۲۰۱۲ روابط دیپلماتیک خود را با دولت اسد قطع کرد و به یکی از حامیان اصلی اپوزیسیون سوری، به‌ویژه نیروهای دموکراتیک شمال و شمال شرق سوریه به رهبری کُردها، تبدیل شد. این کشور همچنین از سال ۲۰۱۴ در قالب ائتلاف بین‌المللی ضد داعش در حملات هوایی مشارکت داشت و بارها رژیم اسد را به‌دلیل استفاده از سلاح شیمیایی محکوم کرد.

وسیم نصر، تحلیل‌گر مسائل سوریه در شبکه فرانس۲۴، انتخاب فرانسه به‌عنوان نخستین مقصد اروپایی الشرع را قابل‌تأمل دانسته و می‌گوید:

فرانسه یکی از معدود کشورهای اروپایی است که در تمام سال‌های جنگ سوریه مخالفت خود با اسد را حفظ کرد. این کشور روابط نزدیکی با نیروهای کُرد دارد و تنها چند هفته پس از قدرت‌گیری الشرع، وزیر خارجه خود را به دمشق فرستاد. فرانسه اکنون در تلاش است تا دیگر کشورهای اروپایی را در تلاش برای تثبیت قدرت در سوریه با خود همراه کند و آن را راهی برای مقابله با تروریسم و مهاجرت به اروپا بداند.

در حالی که از سال ۲۰۲۳ برخی کشورهای عربی روابط خود را با دمشق ترمیم کرده‌اند، فرانسه تا زمان سقوط اسد از هرگونه عادی‌سازی امتناع ورزید. سفر احمد الشرع به پاریس می‌تواند نخستین گام در مسیر بازتعریف روابط فرانسه و سوریه تلقی شود، هرچند چالش‌های حقوق بشری و مشروعیت بین‌المللی همچنان سایه سنگینی بر این مسیر افکنده‌اند.