تداوم خشونت علیه زنان سوریه: تجاوز، آدم‌ربایی و مصونیت نیروهای وابسته به دولت

تجاوز گروهی به یک دختر علوی و ربودن سه زن کُرد بار دیگر خلاء امنیتی پیش روی زنان در سوریه در دوران پس از جنگ را آشکار کرده است. در این رابطه نه تنها اقدامات حفاظتی دولت موقت ناکافی و ناکارآمد است، بلکه عاملان خشونت به طور سیستماتیک با مصونیت از مجازات محافظت می‌شوند.

به گزارش نومدیا ۲۴، راوان محفوظ اسعد، ۲۳ ساله، هنگام بازگشت از شهر سلحب به روستای خود توسط سه مرد ملبس به لباس فرم امنیتی مورد تجاوز قرار گرفت.

بیمارستان وقوع حمله را تأیید کرد و وزارت کشور سوریه نیز به آن اذعان داشت، اما درباره وابستگی مهاجمان به نهادهای امنیتی توضیحی داده نشد.

به گفته ناظران، این ابهام، نشان می‌دهد که حتی جدی‌ترین جنایات نیز با مجازات مواجه نمی‌شوند، نشانه‌ دیگری از «فرهنگ مصونیت» در برابر خشونت‌های جنسی در سوریه که بار دیگر شکنندگی امنیت زنان در سوریه و مصونیت سیستماتیک عاملان خشونت را برجسته می‌کند.

در گزارش نومدیا۲۴، آمده است که علوی بودن راوان و سنی بودن مهاجمان، خشونت جنسی در سوریه را نه تنها به عنوان سلاح جنسیتی، بلکه به عنوان سلاح فرقه‌ای علیه زنان نشان می‌دهد.

چند روز پس از این حادثه، گزارش‌هایی از ناپدید شدن سه زن کُرد منتشر شد.

نورمن جلال، ۲۴ ساله و مقیم آلمان، که برای دیدار خانواده به کوبانی بازگشته بود، به همراه دوستش فاطمه صالح در مسیر حلب و پس از توقف در یک ایست‌ بازرسی شبه‌نظامیان طرفدار دمشق ناپدید شد. خانواده نورمن تأیید کرده‌اند که آدم‌ربایان در تماس تلفنی کوتاهی با پدر او، خواستار پرداخت حدود ۱۵۰ هزار یورو شده‌اند.

در مورد سرنوشت فاطمه صالح هم شایعاتی درباره کشته شدن او در زیر شکنجه منتشر شده که مستقلاً تأیید نشده است. برخی گزارش‌های دیگر نیز حاکی از نگهداری آن‌ها در پایگاهی وابسته به گروه «سلطان سلیمان شاه» در عفرین است.

خانواده نورمن جلال با نمایندگی دیپلماتیک آلمان در دمشق تماس گرفته‌اند. هرچند واکنش رسمی برلین هنوز روشن نیست، ناظران می‌گویند احتمال دارد آلمان به دلیل تابعیت این زن وارد عمل شود.

هم‌زمان هَیفا عادل طیّار، زن ۲۵ ساله اهل کوبانی نیز در مسیر حلب ربوده شد. منابع حقوق بشری می‌گویند شباهت‌های این سه پرونده نشان‌دهنده یک عملیات سازمان‌یافته است.

پیش‌تر نیز بیش از ۸۰ زن دروزی در امتداد خط ساحلی ناپدید شده‌‌اند و سرنوشت بیشتر آن‌ها همچنان نامعلوم است.

پرونده راوان آزمونی مهم برای دولت انتقالی سوریه است که هنوز مکانیسم‌های حمایت قانونی و مؤثری برای قربانیان ایجاد نکرده است.

کارشناسان حقوق بشر می‌گویند تجاوز و ربودن زنان در سوریه پدیده‌ای فردی نیست، بلکه نتیجه خلأ امنیتی، حاکمیت گروه‌های شبه‌نظامی و بی‌توجهی نهادهای بین‌المللی است.

بنا بر آمار «سازمان دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، تنها در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵ بیش از ۱۶۰۰ نفر در این کشور ربوده یا ناپدید شده‌اند.

به گفته رامی عبدالرحمان، مدیر سازمان دیده‌بان حقوق بشر سوریه، آدم‌ربایی برای اعمال فشار سیاسی و اخاذی از خانواده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این حوادث نشانه‌ای از یک عملیات سازمان‌یافته علیه زنان است و نشان می‌دهد که آدم‌ربایی و تجاوز جنسی به فصل تازه‌ای از سنت دیرینه باج‌گیری و ناپدیدسازی اجباری توسط گروه‌های مسلح وابسته به دولت انتقالی سوریه تبدیل شده است.

گزارش نومدیا۲۴ تاکید می‌کند این خشونت‌ها را محصول فقدان اقتدار دولت، مصونیت نیروهای شبه‌نظامی وابسته به آن و بی‌تفاوتی نهادهای بین‌المللی می داند.

سازمان‌های حقوق بشر هشدار می‌دهند که مصونیت نهادی عاملان، این خشونت‌ها را به امری عادی تبدیل کرده است.