عراقچی: غنی‌سازی ایران خط قرمز مذاکرات است
- Arena Website
- Apr 16
- 3 min read
Updated: Apr 17
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به مواضع مقامات آمریکایی درباره برنامه هسته‌ای ایران تأکید کرد که حق غنی‌سازی اورانیوم غیرقابل مذاکره است. این اظهارات در آستانه دور دوم مذاکرات با استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ، در عمان بیان شد.
در واکنش بە اظهارات مقامات آمریکایی مبنی بر برچیدن تاسیاست هستەای ایران، عباس عراقچی روز چهارشنبه ۲۷ فروردین (۱۶ آپریل) در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار داشت:
غنی‌سازی ایران یک واقعیت پذیرفته‌شده است. ما برای رفع نگرانی‌های احتمالی آماده اعتمادسازی هستیم، اما اصل غنی‌سازی قابل مذاکره نیست.
این سخنان پاسخی به استیو ویتکاف بود که روز سه‌شنبه در شبکه اجتماعی ایکس خواستار توقف و نابودی برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی ایران شده بود. ویتکاف تأکید کرد که دولت ترامپ به دنبال توافقی سخت‌گیرانه و پایدار است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز این موضع را تأیید کرد. اظهارات اخیر ویتکاف با مصاحبه او در دوشنبه‌شب با شبکه فاکس‌نیوز مغایرت داشت، جایی که او گفته بود ایران می‌تواند غنی‌سازی را تا سطح ۳.۶۷ درصد ادامه دهد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بارها اعلام کرده است که تنها هدفش جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است. دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا قرار است ۳۰ فروردین (۱۹ آوریل) برگزار شود. طرفین از نتایج دور اول مذاکرات ابراز رضایت کرده‌اند و علی خامنه‌ای، رهبر رژیم ایران این مذاکرات را «خوب اجرا شده» توصیف کرد.
ایران و شش قدرت جهانی در تیرماه ۱۳۹۴ (ژوئیه ۲۰۱۵) توافق هسته‌ای برجام را امضا کردند که طبق آن، ایران متعهد شد غنی‌سازی را به ۳.۶۷ درصد محدود کند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را کاهش دهد. در ازای آن، تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران لغو شد. اما در اردیبهشت ۱۳۹۷ (مه ۲۰۱۸)، دولت اول ترامپ از برجام خارج شد و تحریم‌های شدیدی را تحت سیاست «فشار حداکثری» اعمال کرد. ایران در پاسخ، از تعهدات خود عدول کرد و غنی‌سازی را تا ۶۰ درصد افزایش داد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داده که ایران اورانیوم غنی‌شده کافی برای تولید شش سلاح هسته‌ای در صورت غنی‌سازی تا ۹۰ درصد در اختیار دارد. ایران هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد کرده است.
دولت دوم ترامپ از بهمن ۱۴۰۳ (فوریه ۲۰۲۵) سیاست فشار حداکثری را تشدید کرده و تهدید به تحریم‌های ثانویه و حتی اقدام نظامی کرده است. مذاکرات جاری در عمان فرصتی برای کاهش تنش‌ها محسوب می‌شود، اما اختلاف بر سر غنی‌سازی همچنان مانع اصلی است.
غنی‌سازی چیست و چرا جهان نگران ایران است؟
غنی‌سازی اورانیوم فرآیندی است که غلظت ایزوتوپ اورانیوم-۲۳۵ را افزایش می‌دهد تا برای رآکتورهای هسته‌ای یا، در سطوح بالاتر، تسلیحات اتمی مناسب شود. غنی‌سازی تا ۳.۶۷ درصد برای رآکتورهای غیرنظامی کافی است، اما ایران تا ۶۰ درصد پیش رفته که نگرانی‌هایی درباره مقاصد نظامی ایجاد کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داده است که ایران اورانیوم کافی برای تولید شش سلاح هسته‌ای در صورت غنی‌سازی تا ۹۰ درصد دارد. این پیشرفت‌ها، به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام و کاهش نظارت‌های بین‌المللی، باعث شده کشورهای غربی و اسرائیل ایران را به تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای متهم کنند. ایران این اتهامات را رد کرده و تأکید دارد که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است.
ایران چرا بر غنی‌سازی پافشاری می‌کند؟
برای رآکتورهای هسته‌ای غیرنظامی، غنی‌سازی تا ۳.۶۷ درصد کافی است. اما ایران حفظ توانایی غنی‌سازی در سطوح بالاتر را حق خود تحت معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT) و نمادی از استقلال علمی و فناوری می‌داند.
تهران معتقد است محدود شدن این حق به معنای پذیرش فشارهای خارجی است. ایران همچنین غنی‌سازی بالاتر را به‌عنوان اهرمی در مذاکرات و پاسخی به خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های شدید دنبال کرده است.
مقامات ایرانی بارها اعلام کرده‌اند که آماده اعتمادسازی از طریق نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند، اما به گفتە آن‌ها خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام بی‌اعتمادی عمیقی ایجاد کرده است
