مذاکرات رم گفتگوهای کارشناسی را در روزهای آینده کلید می‌زند

AP: منبع

گفت‌وگوهای اخیر میان تهران و واشنگتن در رم، با واکنش‌های محتاطانه اما امیدوارانه همراه شده است. در حالی‌که طرف ایرانی از آغاز روند کارشناسی خبر داده، مقامات آمریکایی نیز از وجود «پیشرفت‌های اصولی» سخن گفته‌اند.

در پی آغاز دور دوم مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات متحده که روز شنبه ۱۹ آوریل ۲۰۲۵ در رم برگزار شد، دو طرف از پیشرفت در گفت‌وگوها خبر داده و توافق کردند که مذاکرات در سطح کارشناسی از چهارشنبه آینده در عمان ادامه یابد.

این مذاکرات، که با میانجی‌گری عمان و میزبانی ایتالیا برگزار شد، دومین دور گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکوف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، بود. در این نشست، دو طرف به توافق رسیدند که گفت‌وگوهای کارشناسی برای طراحی چارچوبی جهت توافق هسته‌ای آغاز شود.

عباس عراقچی ، در واکنش به مذاکرات روز گذشته میان ایران و آمریکا در رم، فضای حاکم را «نسبتاً مثبت» ارزیابی کرد و از پیشرفت در اصول و اهداف یک توافق احتمالی خبر داد. او در حساب ایکس خود نوشت:

بسیاری در ایران معتقدند که برجام دیگر برای ما کافی نیست و تنها درس‌هایی از آن باقی مانده است. من نیز با این دیدگاه موافقم. فعلاً خوش‌بینی ممکن است موجه باشد، اما تنها با احتیاط بسیار زیاد.

وی اعلام کرد که مذاکرات در سطح کارشناسی طی روزهای آینده آغاز خواهد شد تا درباره جزئیات گفت‌وگو شود.

مشاور سیاسی رهبر ایران و دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، علی شمخانی نیز در پیامی بر ۹ اصل کلیدی از جمله "تضمین لغو تحریم‌ها"، "اجتناب از مدل لیبی/امارات"، و "مهار مزاحمت‌های اسرائیل" تأکید کرد. وی گفت: ایران برای توافق متوازن آمده، نه تسلیم.

از سوی دیگر، مقامات آمریکایی نیز از پیشرفت در مذاکرات ابراز رضایت کرده‌اند. یک مقام ارشد دولت آمریکا اعلام کرد که در مذاکرات رم «پیشرفت بسیار خوبی» حاصل شده و دو طرف توافق کرده‌اند که هفته آینده مجدداً دیدار کنند. با این حال، نگرانی‌هایی درباره توانایی ایران در تولید سلاح هسته‌ای و نقش آن در منطقه همچنان باقی است.

بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، که نقش میانجی گری بین طرفین را برعهده دارد در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «به دلیل رویکرد بسیار سازنده سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در مذاکرات امروز، می‌خواهم از آن‌ها تشکر کنم.» البوسعیدی افزود که این گفت‌وگوها در حال شتاب گرفتن است و در حال حاضر حتی مسائل غیرممکن نیز محتمل به‌نظر می‌رسند.

اما کشورهای اروپایی، که در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ نقش کلیدی داشتند، از کنار گذاشته شدن از این دور مذاکرات ابراز نگرانی کرده‌اند. به گزارش روزنامه تایمز، دیپلمات‌های اروپایی نگران هستند که عدم هماهنگی با آن‌ها ممکن است به تکرار اشتباهات گذشته منجر شود و تلاش‌ها برای احیای توافق را تضعیف کند.

با وجود تفاوت‌های عمیق، ادامه گفت‌وگوها نشان‌دهنده تمایل طرفین برای اجتناب از بن‌بست است. بە نظر میرسد با تاکید بر حقوق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها، آمریکا- ایران با تمرکز بر محدودیت‌های برنامه اتمی تهران، در حال آزمودن مرزهای انعطاف‌پذیری هستند. نقش کلیدی عمان و پیچیدگی‌های داخلی دو کشور (از جمله فشارهای تندروها در ایران و اختلافات ترامپ با نتانیاهو) می‌تواند تعیین‌کننده باشد.

اگرچه با توجه به توافق برای ادامه مذاکرات در سطح کارشناسی، امیدواری‌هایی برای دستیابی به توافقی جدید وجود دارد، با این حال، مسائل پیچیده‌ای مانند سطح غنی‌سازی اورانیوم، لغو تحریم‌ها و نظارت‌های بین‌المللی باید حل‌وفصل شوند.