حملات گستردە پهپادی روسیە بە اوکراین و ناتوانی غرب در برقراری آتش‌بس
- Arena Website
- 2 days ago
- 4 min read
در حالی که به دنبال پیشنهاد ولودیمیر زلنسکی به همتای روسی‌اش برای دیدار مستقیم و قریب‌الوقوع با او در استانبول ترکیه، انتظار می‌رفت گره جنگ اوکراین، دست‌کم با یک آتش‌بس ۳۰ روزه، اندکی باز شود، حملات گسترده پهپادی روسیه به اوکراین، بار دیگر خوشبینی‌ها در این زمینه را با تردید مواجه کرد.
در ادامە تحولات جنگ روسیە-اوکراین، دونالد ترامپ روز یکشنبه در پستی در شبکه اجتماعی متعلق به خودش (تروث سوشیال) از اوکراین درخواست نمود فورا با پیشنهاد روسیه برای مذاکرات مستقیم و رو در رو موافقت کند.
زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین نیز ساعاتی بعد در شبکه ایکس به درخواست ترامپ پاسخ داد و گفت که شخصا روز پنجشنبه در استانبول ترکیه منتظر دیدار با پوتین خواهد بود. همزمان رهبران اروپایی خواستار برقرار یک آتش‌بس دست‌کم ۳۰ روزە، از روز دوشنبه شده بودند.
اما، بامداد دوشنبه (۱۲ مه)، نیروی هوایی اوکراین از حمله گسترده و شبانه مسکو با بیش از ۱۰۰ پهپاد «شاهد» (ساخت ایران) و پهپادهای فریب خبر داد. با این حمله کرملین عملاً پیشنهاد آتش‌بس بدون قید و شرط ۳۰ روزه در این جنگ سه ساله را رد کرد.
با این وجود روسیه بە رغم حملات اخیر اوکراین تاکید کرده است که در گفت‌وگوهای احتمالی پنجشنبه در استانبول شرکت خواهد کرد، اما مشخص نکرده است که آیا پوتین درخواست زلنسکی برای دیدار رو در رو را قبول خواهد کرد یا نه.
به گزارش خبرگزاری آسویشیتدپرس، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، شامگاه دوشنبه (دیروز) در گفت‌وگو با خبرنگاران از پاسخ به این‌که چه کسی ممکن است از سوی روسیه به استانبول سفر کند، خودداری کرد.
تلاش اروپا برای آتش‌بس با تهدید تحریم‌های بیشتر
از سوی دیگر، ایالات متحده آمریکا و دولت‌های اروپایی تلاش هماهنگی را برای توقف درگیری‌ها آغاز کرده‌اند؛ جنگی که با قتل ده‌ها هزار سرباز از دو طرف و بیش از ده هزار غیرنظامی اوکراینی، به بزرگترین درگیری اروپا از زمان جنگ جهانی دوم تبدیل شده است.
رهبران چهار کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا، آلمان و لهستان) روز شنبه در جریان سفر خود به کی‌یف، از روسیه خواسته بودند آتش‌بس را از روز دوشنبه بپذیرد و سپس مذاکرات صلح آغاز شود. اوکراین هم خواسته مشابهی مطرح کرده بود. پوتین این پیشنهاد را رد کرد، اما در عوض خواستار مذاکرات مستقیم در استانبول شد.
رهبران اروپایی تهدید کرده‌اند که در صورت عدم پذیرش آتش‌بس از سوی روسیه، تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال خواهند کرد.
با وجود عدم صراحت سخنگوی کرملین، دونالد ترامپ کماکان نسبت به مذاکرات استانبول، طی هفتە جاری، خوشبین است. او گفته است: «امکان یک دیدار خوب بین پوتین و زلنسکی» وجود دارد و افزوده که «در حال بررسی سفر» از قطر و امارات متحده عربی به استانبول برای شرکت در مذاکرات آن روز است.
زلنسکی نیز از احتمال حضور ترامپ در مذاکرات حمایت کرده و گفته است: « ما همه در اوکراین قدردان خواهیم بود اگر رئیس‌جمهور ترامپ در این نشست در ترکیه همراه ما باشد.»
پیشتر، ترامپ اصرار داشت که اوکراین پیشنهاد گفت‌وگوی روسیه را بپذیرد. زلنسکی یک گام فراتر رفت و با پیشنهاد دیدار شخصی، پوتین را تحت فشار گذاشت.
در سال ۲۰۲۲ و در ماه‌های نخست جنگ، زلنسکی بارها خواستار دیدار شخصی با پوتین شد، اما این درخواست‌ها رد شد و او نهایتاً با صدور فرمانی اعلام کرد که مذاکره با پوتین غیرممکن شده است. پوتین و زلنسکی تنها یک بار در سال ۲۰۱۹ دیدار کرده‌اند. ترامپ می‌گوید «نفرت عمیق» میان دو طرف، تلاش‌ها برای پیشبرد صلح را دشوار کرده است.
به دنبال رد پیشنهاد آتش‌بس ۳۰ روزه از سوی مسکو، روز دوشنبه دیوید لمی وزیر امور خارجه بریتانیا، میزبان مقامات ارشد دیپلماتیک از فرانسه، ایتالیا، آلمان، اسپانیا، لهستان و اتحادیه اروپا در لندن بود تا درباره بهترین راه مقابله با «تهاجم روسیه» گفت‌وگو کنند.
وعده تحقق نیافته ترامپ برای خاتمه سریع جنگ
اصرار ترامپ برای گفت‌وگوی رو در روی رهبران روسیه و اوکراین در حالی صورت می‌گیرد که بر خلاف وعده‌های مکررش در دوران رقابت‌های انتخاباتی آمریکا مبنی بر پایان دادن به جنگ در عرض ۲۴ ساعت، سیاستش در قبال اوکراین، تاکنون با شکست مواجه شده است. بیش از ۱۰۰ روز از موعد آن وعده‌ها گذشته و نه‌تنها هیچ توافق صلح یا آتش‌بسی حاصل نشده، بلکه ترامپ حتی چنان ناامید شده است که اواسط ماه آوریل تهدید کرد به‌طور کلی از مذاکرات کناره‌گیری خواهد کرد.
در همین رابطە، فارن پالیسی در گزارشی تحلیلی شکست این رویکرد ترامپ را قابل پیش‌بینی دانسته و نوشته است:
فرض او این بود که می‌تواند با پذیرش روایت روسیه از جنگ و تهدید به قطع حمایت آمریکا از کی‌یف، اوکراین را به دادن امتیازات مورد نظر مسکو وادارد. اما او هم میزان خواسته‌های روسیه — یعنی تسلیم کامل اوکراین — و هم عزم اوکراینِ مستقل برای نپذیرفتن این خواسته‌ها را دست‌کم گرفته بود.
در این گزارش افزودە شدە است که ترامپ از تعیین هرگونه پیامد برای روسیه در صورت عدم سازش، ناتوان به نظر می‌رسد و با تهدید به کناره‌گیری از مذاکرات، عملا به مسکو می‌گوید که «اگر با طرح من موافقت نکنی، من کنار می‌کشم و هرچه می‌خواهی به تو می‌دهم».
این گزارش در عین حال راه حل پیش روی ترامپ را «مشخص کردن هزینه‌هایی» می‌داند که مسکو در صورت ادامه مسیر فعلی خود متحمل خواهد شد.
در گزارش فارن پالیسی به تازه‌ترین اظهارات ترامپ در این زمینه اشاره شده و آمده است که ترامپ تلویحا به روسیه هشدار داده است کە در صورت بی‌نتیجه بودن نشست احتمالی استانبول، رهبران اروپایی و ایالات متحده تصمیمات جدیدی اتخاذ خواهند کرد.
ترامپ پنجشبه گذشته نیز مسکو را به اعمال تحریم‌های جدید تهدید کرده بود. او حتی به احتمال اتخاذ رویکردی جدید اشاره کرده است که ممکن است شامل اقدامات «بسیار ناخوشایند» یا حتی «ویرانگر» برای روسیه باشد.
