تداوم سیاستهای صدور تسلیحات بە اوکراین و ترکیە تنش‌های داخلی در آلمان را افزایش دادە است

سیاست‌های تسلیحاتی آلمان، از جمله مخالفت با ارسال موشک‌های تاروس به اوکراین، توقف صادرات جنگنده‌های یوروفایتر به ترکیه و افزایش بودجه نظامی، به مناقشات سیاسی داخلی دامن زده است. این تصمیمات، که با استقبال ناتو از افزایش بودجه دفاعی همراه شده است، انتقادات احزاب چپ و فعالان حقوق بشر را برانگیخته و ائتلاف جدید "سیاه و قرمز" را پیش از تشکیل دولت در مه ۲۰۲۵ با چالش‌هایی مواجه کرده است.

سیاست‌های ارسال تسلیحات آلمان بە سایر کشورها به یکی از چالش‌های اصلی سیاست خارجی و دولت ائتلافی آینده تبدیل گشتە و می‌تواند شکنندگی ائتلاف "سیاه و قرمز" در این کشور را تشدید نماید. تصمیم‌گیری درباره ارسال تسلیحات به اوکراین، توقف صادرات به ترکیه و افزایش بودجه نظامی، نه‌تنها اختلافات میان احزاب سوسیال دموکرات (SPD) و دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی (CDU/CSU) را برجسته کرده است، بلکه تنش‌هایی را در سطح جامعه و گروه‌های سیاسی آلمان به وجود آورده است. این مسائل، با توجه به نقش آلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا، پیامدهای گسترده‌ای برای سیاست‌های دفاعی و اقتصادی اروپا و روابط بین‌المللی این کشور دارد.

این موضوع از این جهت حایز اهمیت است که آلمان، به‌عنوان موتور اقتصادی اروپا، نقشی کلیدی در تعیین جهت‌گیری‌های سیاسی و نظامی اتحادیه اروپا ایفا می‌کند. تصمیمات تسلیحاتی آلمان نه‌تنها بر روابط با متحدان ناتو و شرکای اروپایی تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند بر ثبات داخلی ائتلاف جدید اثر بگذارد. اختلاف‌نظر میان SPD، که رویکردی محتاطانه به مسائل نظامی دارد، و CDU/CSU، که خواستار سیاست‌های دفاعی تهاجمی‌تر است، ممکن است مذاکرات ائتلافی را پیچیده‌تر کند و حتی به بی‌ثباتی دولت آینده منجر شود.

در این میان، فشارهای خارجی، از جمله انتظارات ناتو برای افزایش بودجه دفاعی و درخواست‌های اوکراین برای دریافت تسلیحات پیشرفته، بر پیچیدگی این چالش افزوده است. همچنین، نگرانی‌های حقوق بشری در مورد صادرات تسلیحات به کشورهایی مانند ترکیه، حساسیت‌های داخلی و بین‌المللی را تشدید کرده و دولت آینده را در تنگنای تصمیم‌گیری‌های دشوار قرار داده است.

موشک‌های تاروس و اختلافات داخلی

حزب سوسیال دموکرات (SPD)، که بخشی از ائتلاف آینده با احزاب دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی (CDU/CSU) است، با ارسال موشک‌های کروز تاروس به اوکراین مخالفت کرده و این موضوع تنش‌های سیاسی داخلی را تشدید کرده است. رالف اشتگنر، کارشناس سیاست خارجی SPD، در گفت‌وگو با رادیو آلمان اظهار داشت که این موشک‌ها نه به پایان جنگ کمک می‌کنند و نه توان دفاعی اوکراین را تقویت می‌کنند. او هشدار داد که استفاده از تاروس نیازمند مشارکت سربازان آلمانی در هدف‌گیری است و می‌تواند آلمان را مستقیماً در جنگ با روسیه درگیر کند. بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع و عضو SPD، نیز با استناد به دلایل امنیتی از بحث عمومی خودداری کرده است.

در مقابل، فردریش مرتس، رهبر CDU و صدراعظم احتمالی، از ارسال تاروس بە اوکراین حمایت کردە و معتقد است این موشک‌ها می‌توانند مسیرهای تدارکاتی روسیه را مختل کنند. این اختلاف، ائتلاف "سیاه و قرمز" را تحت فشار قرار داده و سیاست داخلی آلمان را متأثر کرده است.

بحث ارسال موشک‌های تاروس (با برد ۵۰۰ کیلومتر) از سال ۲۰۲۳ در آلمان داغ شده است. اوکراین این موشک‌ها را برای هدف قرار دادن اهداف استراتژیک، مانند پل کرچ، درخواست کرده است. اولاف شولتس، صدراعظم پیشین، به دلیل نگرانی از درگیری مستقیم آلمان با این تصمیم مخالفت کرد، در حالی که بریتانیا و فرانسه موشک‌های مشابهی (استورم شدو و اسکالپ) به اوکراین ارسال کرده‌اند.

منتقدان در SPD و سبزها، مانند کاترینا بارلی، نایب‌رئیس پارلمان اروپا، معتقدند ارسال تاروس می‌تواند جنگ را تشدید کند و آلمان را در موضع تهاجمی قرار دهد. نمایندگان CDU، مانند نوربرت روتگن، SPD را به "ضعف در برابر روسیه" متهم کرده و عدم حمایت نظامی از اوکراین را تضعیف‌کننده اعتبار آلمان در ناتو می‌دانند. احزاب چپ، مانند دی لینکه، نیز ارسال تسلیحات به اوکراین را محکوم کرده و خواستار مذاکرات صلح شده‌اند، با این استدلال که تسلیحات بیشتر جنگ را طولانی‌تر می‌کند.

توقف صادرات یوروفایتر به ترکیه

در میانە این تنشهای سیاسی، دولت موقت ائتلافی SPD و سبزها صدور مجوز صادرات جنگنده‌های یوروفایتر به ترکیه را متوقف کرده است. روزنامه هاندلزبلات گزارش داد که بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول و رقیب رجب طیب اردوغان، به اتهام فساد در ۱۹ مارس ۲۰۲۵، دلیل اصلی این تصمیم بوده است. منابع آگاه این اقدام را به "حمله به دموکراسی ترکیه" نسبت داده‌اند.

آلمان پیش‌تر نیز پس از حمله ترکیه به عفرین در منطقه شمال-شرق سوریه در سال ۲۰۱۸ و اشغال این منطقه، صادرات تسلیحات به ترکیه را متوقف کرده بود. در جریان جنگ عفرین، گزارش‌ها حاکی از استفاده ارتش ترکیه از تانک‌های لئوپارد ساخت آلمان بود که انتقادات گسترده‌ای را در آلمان و میان جوامع کرد برانگیخت. جوامع کرد در آلمان و نمایندگان شورای دموکراتیک سوریه (SDC) بارها از آلمان و دیگر کشورهای غربی خواسته‌اند صادرات تسلیحات به ترکیه را به دلیل استفاده از این تسلیحات علیه غیرنظامیان کرد متوقف کنند.

بر اساس داده‌های مؤسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI)، آلمان بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ حدود ۱.۲ میلیارد یورو، شامل زیردریایی‌ها، خودروهای زرهی و سیستم‌های دفاعی به ترکیه صادر کرده است. با این حال، نگرانی‌های حقوق بشری، به‌ویژه پس از سرکوب‌های سیاسی و عملیات نظامی ترکیه، صادرات را محدود کرده است.

احزاب چپ، به‌ویژه دی لینکه و بخش‌هایی از سبزها، به شدت با صادرات تسلیحات به ترکیه مخالف‌اند. آن‌ها استدلال می‌کنند که تسلیحات آلمانی در نقض حقوق بشر، از جمله علیه کردها در عفرین و دیگر مناطق، استفاده شده و ادامه صادرات به تقویت رژیم‌های اقتدارگرا کمک می‌کند. سونیا کریمی، نماینده دی لینکه، تأکید کرده که "صادرات تسلیحات به ترکیه غیراخلاقی است و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد." فعالان کرد نیز خواستار تحریم کامل تسلیحاتی ترکیه شده‌اند. برخی کارشناسان خاطرنشان کرده‌اند که یوروفایتر قابلیت حمل موشک‌های تاروس را دارد و ترکیه در صورت دریافت این جنگنده‌ها ممکن است برای تاروس نیز چانه‌زنی کند.

در مقابل، برخی نمایندگان CDU و محافل اقتصادی، مانند یوهان وادفول، توقف صادرات را به دلیل آسیب به صنعت تسلیحاتی و روابط با ترکیه، که عضو ناتو است، مورد انتقاد قرار داده‌اند. آن‌ها معتقدند این تصمیم می‌تواند نفوذ آلمان در منطقه را کاهش دهد.

افزایش بودجه نظامی و اصلاح بدهی

ائتلاف CDU/CSU به رهبری فردریش مرتس و SPD با حزب سبزها برای اصلاح سقف بدهی دولتی به توافق رسیده‌اند. این طرح هزینه‌های دفاعی را از محدودیت‌های بدهی قانون اساسی مستثنی می‌کند و یک صندوق ۵۰۰ میلیارد یورویی (۵۴۵ میلیارد دلاری) برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها ایجاد می‌کند. ناتو از این افزایش بودجه دفاعی استقبال کرده و آن را گامی برای تحقق هدف تخصیص ۲ درصد تولید ناخالص داخلی به دفاع تا سال ۲۰۳۰ دانسته است.این توافق، پاسخی به نیازهای دفاعی آلمان در بحبوحه جنگ اوکراین و فشارهای ناتو است، اما بحث‌های داخلی را برانگیخته است.

منتقدان در SPD، مانند رولف موتزنیش، نگرانند که افزایش بودجه نظامی منابع را از برنامه‌های اجتماعی منحرف کند و به نظامی‌گری منجر شود. سبزها خواستار شفافیت در استفاده از بودجه شده‌اند. احزاب چپ، مانند دی لینکه، افزایش بودجه نظامی را محکوم کرده و آن را "تسلیم شدن به فشارهای ناتو" دانسته‌اند، با این استدلال که بودجه نظامی به جای حل مشکلات اجتماعی، تنش‌های جهانی را تشدید می‌کند. در مقابل، تحلیلگران نظامی، مانند کریستین مولینگ از مؤسسه DGAP، معتقدند این افزایش برای نوسازی بوندس‌ور (وزارت دفاع آلمان) ضروری است.

موشک کروز تاروس، ساخته‌شده توسط شرکت MBDA، برای نابودی اهداف با ارزش بالا در پشت خطوط دشمن، مانند پناهگاه‌های فرماندهی، انبارهای مهمات و سوخت، فرودگاه‌ها و پل‌ها طراحی شده است. شرکت MBDA در آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، بریتانیا و آمریکا فعالیت می‌کند.