مذاکرات اوکراین و روسیه در استانبول بدون نتیجه پایان یافت

© MFATurkiye

نمایندگان اوکراین و روسیه پس از سه سال برای اولین بار در مذاکراتی رو در رو در استانبول دیدار کردند. این گفت‌وگوها که با میانجی‌گری ترکیه برگزار شد، پس از یک ساعت و نیم بدون اعلام نتایج رسمی خاتمه یافت. منابع اوکراینی خواسته‌های روسیه را «غیرواقعی» خواندند.

مذاکرات میان نمایندگان اوکراین و روسیه با هدف بررسی امکان پایان جنگ جاری، روز جمعه ۲۶ اردیبهشت (۱۶ مه) در استانبول برگزار شد. این گفت‌وگوها که تحت نظارات ترکیه و با حضور مقامات ارشد دو طرف انجام گرفت، طبق اعلام وزارت امور خارجه ترکیه حدود یک ساعت و نیم به طول انجامید. هیچ بیانیه رسمی درباره محتوای مذاکرات یا نتایج آن منتشر نشد.

یک منبع نزدیک به هیئت اوکراینی به خبرگزاری رویترز گفت که خواسته‌های روسیه در این مذاکرات «کاملاً غیرواقعی» بوده و شامل شروطی مانند عقب‌نشینی کامل اوکراین از مناطق شرقی و جنوبی تحت کنترل روسیه بود. این منبع افزود که چنین پیشنهادهایی فراتر از هرگونه توافق پیشین بوده و از سوی کی‌یف رد شده است.

این اولین دیدار مستقیم میان دو طرف از سال ۲۰۲۲، بود. قرار بود مذاکرات از روز پنج‌شنبه آغاز شود، اما به دلیل اختلافات لجستیکی و عدم توافق بر سر سطح نمایندگی، با تأخیر یک‌روزه شروع شد. غیبت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه که اوکراین حضور او را شرط کلیدی برای مذاکرات معنادار می‌دانست امیدها به پیشرفت را کاهش داد.

هیئت روسیه به رهبری ولادیمیر مدینسکی، مشاور رئیس‌جمهور و وزیر پیشین فرهنگ شامل چهره‌هایی چون میخائیل گالوزین، معاون وزیر امور خارجه، و ایگور کستیوکوف، رئیس اداره اصلی ستاد کل ارتش بود. اوکراین این ترکیب را «فاقد وزن سیاسی کافی» خواند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، پیش‌تر تأکید کرده بود که تنها مذاکره مستقیم با پوتین می‌تواند به نتیجه منجر شود.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در حاشیه یک رویداد فرهنگی در مسکو، مذاکرات استانبول را «پر از توطئه» توصیف کرد و گفت که این گفت‌وگوها توجه جهانی را به خود جلب کرده است.

© MFATurkiye

اتحادیه اروپا و تحریم‌های جدید علیه نورد استریم

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، در نشست جامعه سیاسی اروپا در تیرانا پایتخت آلبانی، در روز جمعه ۲۶ اردیبهشت (۱۶ مه) اعلام کرد که بسته جدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه شامل اقدامات علیه خطوط لوله گازی نورد استریم ۱ و ۲ خواهد بود.

او افزود که تحریم‌هایی علیه بخش مالی روسیه نیز در حال آماده‌سازی است. فون در لاین تأکید کرد که این اقدامات در صورت ادامه مقاومت روسیه در برابر آتش‌بس تشدید خواهد شد.

رهبران چهار کشور اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا، آلمان و لهستان، شنبه گذشته از روسیه خواسته بودند از روز دوشنبه آتس‌بسی ۳۰ روزه اعلام کند و سپس مذاکرات صلح آغاز شود. آنها همچنین تهدید کرده بودند که در صورت عدم پذیرش آتش‌بس از سوی روسیه، تحریم‌های بیشتری علیه آن کشور اعمال خواهند کرد. روسیه با حملات پهپادی بامداد دوشنبه عملا آتش‌بس را رد کرد.

زلنسکی: آتش‌بس اولویت اصلی است

زلنسکی نیز یکی از حاضران در نشست جامعه سیاسی اروپا بود، در سخنرانی خود در تیرانا، آتش‌بس بی‌قید و شرط را اولویت اصلی اوکراین در مذاکرات دانست. او گفت:

اولویت ما آتش‌بسی کامل، صادقانه و بی‌قیدوشرط است که باید فوراً اجرا شود تا کشتار متوقف شده و بستری برای دیپلماسی فراهم شود.

وی هشدار داد که اگر روسیه حتی به آتش‌بس موافقت نکند، این امر نشان‌دهنده کارشکنی پوتین در مسیر دیپلماسی خواهد بود.

ترامپ: احتمال گفت‌وگو با پوتین

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پیش از بازگشت از خاورمیانه به واشنگتن، از احتمال گفت‌وگوی تلفنی با پوتین خبر داد. او گفت: «ما دیدار خواهیم کرد و یا مسئله را حل می‌کنیم یا نه. حداقل خواهیم دانست.»

ترامپ افزود که غیبت پوتین در مذاکرات با میانجی‌گری آمریکا برایش غافلگیرکننده نبود. او چند روز پیش گفته بود که زمان دیدار با پوتین فرا رسیده و حتی احتمال سفر به استانبول را مطرح کرده بود، اما به دلایل شخصی از جمله تولد نوه‌اش از این سفر صرف‌نظر کرد.

دیدار زلنسکی و اردوغان در آنکارا

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین روز پنج‌شنبه ۲۵ اردیبهشت با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در آنکارا دیدار کرد. این دیدار که حدود ۲ ساعت و نیم به طول انجامید، با حضور مقاماتی چون یاشار گولر، وزیر دفاع، ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ترکیه (میت)، و عاکف چاغاتای کیلیچ، مشاور ارشد سیاست خارجی اردوغان برگزار شد.

زلنسکی در این دیدار بر تعهد اوکراین به مذاکرات صلح تأکید کرد، اما گفت که تنها گفت‌وگوی مستقیم با پوتین می‌تواند به پیشرفت واقعی منجر شود. اردوغان نیز نقش ترکیه به عنوان میانجی بی‌طرف را مورد تأکید قرار داد و خواستار آتش‌بس فوری شد.

جنگ اوکراین که از فوریه ۲۰۲۲ با تهاجم روسیه آغاز شد، تاکنون بیش از ۵۰ هزار کشته و حدود ۸ میلیون آواره بر جای گذاشته است. مذاکرات اولیه در سال ۲۰۲۲ در ترکیه و بلاروس به دلیل اختلافات عمیق بی‌نتیجه ماند.

در ماه‌های اخیر، فشارهای بین‌المللی برای آتش‌بس افزایش یافته است. در ۲۰ اردیبهشت رهبران فرانسه، بریتانیا، آلمان و لهستان در کی‌یف خواستار آتش‌بسی ۳۰ روزه شدند که با حمایت اتحادیه اروپا و دونالد ترامپ همراه شد.

روسیه این پیشنهاد را رد کرد و پوتین خواستار مذاکرات مستقیم شد. پیشنهاد او برای برگزاری گفت‌وگو در استانبول مورد استقبال اوکراین قرار گرفت، اما اختلاف بر سر سطح نمایندگی و شروط مذاکرات مانع پیشرفت شد. اتحادیه اروپا و آمریکا بارها تهدید به تحریم‌های جدید کرده‌اند که بخش انرژی و مالی روسیه را هدف قرار خواهد داد.