آکسیوس: پوتین ایران را به پذیرش توافق هسته‌ای بدون غنی‌سازی ترغیب کرده است
- Arena Website
- Jul 12
- 3 min read
Updated: Jul 13
وب‌سایت آکسیوس به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در هفته‌های اخیر ایران را به پذیرش توافق هسته‌ای‌ای با آمریکا ترغیب کرده که شامل توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم در خاک این کشور می‌شود. این پیشنهاد که از سوی مسکو چندین بار به تهران منتقل شده، با مخالفت قاطع مقامات ایرانی مواجه شده است.
به گزارش اختصاصی وب‌سایت آکسیوس، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، طی هفته‌های اخیر در مذاکراتی محرمانه، ایران را به پذیرش توافقی هسته‌ای با آمریکا ترغیب کرده که بر اساس آن، تهران به‌طور کامل از حق غنی‌سازی اورانیوم صرف‌نظر کند.
به گفته منابع آگاه، روسیه در صورت توافق، آماده است اورانیوم غنی‌شده ایران را خارج کرده و سوخت مورد نیاز را در اختیار تهران قرار دهد.
این موضع که به‌صراحت با حمایت علنی پیشین روسیه از حق غنی‌سازی ایران در تضاد است، نشانه‌ای از چرخش قابل‌توجه در سیاست کرملین پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و اسرائیل تلقی می‌شود.
به گفته سه مقام اروپایی و یک مقام اسرائیلی آگاه از این مذاکرات، مسکو در هفته‌های اخیر چندین بار در دیدارها و تماس‌های مستقیم، موضع «صفر درصد غنی‌سازی» را به طرف‌های ایرانی منتقل کرده و حتی این موضوع را با مقامات اسرائیلی نیز در میان گذاشته است.
یکی از مقامات ارشد اسرائیلی به آکسیوس گفته است: «ما می‌دانیم که این حرف مستقیماً از سوی پوتین به ایرانی‌ها منتقل شده است.»
پوتین همچنین در تماس‌هایی با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، بر حمایت خود از چنین توافقی تأکید کرده است.
این تحول در حالی رخ داده که روسیه طی دو دهه گذشته، در نهادهای بین‌المللی مانند شورای امنیت، از جمله حامیان اصلی حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم محسوب می‌شد. اما به نظر می‌رسد تحولات اخیر، از جمله آسیب‌های واردشده به تأسیسات هسته‌ای ایران در جریان حملات مشترک آمریکا و اسرائیل، و نیز تغییر محاسبات استراتژیک مسکو، زمینه‌ساز این چرخش در موضع‌گیری شده است.
با این حال، ایران واکنش منفی و قاطعی به این پیشنهاد نشان داده است.
به گفته یکی از مقامات اروپایی که از جزئیات گفت‌وگوها مطلع است، «پوتین ایرانی‌ها را تشویق کرد که در مسیر صفر درصد غنی‌سازی حرکت کنند تا فضای مذاکرات با آمریکا فراهم شود، اما ایرانی‌ها گفتند که حتی این پیشنهاد را بررسی هم نخواهند کرد.»
اهمیت این موضع‌گیری پوتین زمانی بیشتر نمایان می‌شود که بدانیم ایران طی دو سال اخیر یکی از مهم‌ترین تأمین‌کنندگان پهپادها و موشک‌های زمین‌به‌زمین برای روسیه در جنگ اوکراین بوده است.
با وجود این همکاری راهبردی، تهران از عملکرد سرد روسیه در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر با اسرائیل ناامید شده و برخی مقامات ایرانی از «بی‌عملی» مسکو جز چند بیانیه مطبوعاتی گلایه دارند.
در چارچوب پیشنهادی جدید روسیه، در صورت دستیابی به توافق، تهران باید اورانیوم غنی‌شده موجود را از کشور خارج کند. در مقابل، روسیه متعهد می‌شود که اورانیوم با غنای ۳.۶۷ درصد برای نیروگاه‌های برق و مقادیر محدودی اورانیوم ۲۰ درصد برای راکتور تحقیقاتی تهران و تولید ایزوتوپ‌های پزشکی در اختیار ایران قرار دهد.
از سوی دیگر، تلاش‌هایی نیز برای آغاز مذاکرات جدید میان ایران و آمریکا در جریان است. گفته می‌شود استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید، در هفته‌های اخیر با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، گفت‌وگوهایی انجام داده است.
اگرچه برنامه‌ای برای دیدار در اسلو مطرح بود، منابع آگاه گفته‌اند که دو طرف فعلاً از این طرح فاصله گرفته‌اند و به دنبال مکان جدیدی برای ادامه گفت‌وگوها هستند.
در این میان، دونالد ترامپ، آشکارا از توافقی سخت‌گیرانه‌تر از برجام دفاع می‌کند. یکی از شروط اصلی ترامپ برای هرگونه توافق آینده با تهران، توقف کامل غنی‌سازی در خاک ایران خواهد بود.
مقامات اسرائیلی نیز به این رسانه گفته‌اند که در صورت شکست مذاکرات یا عدم دستیابی به توافقی قابل‌اتکا، ممکن است ترامپ، به اسرائیل چراغ سبز لازم برای حمله مجدد به تأسیسات هسته‌ای ایران را بدهد.
