مراکز توزیع غذا یا آوردگاه مرگ فلسطینیان؟ جزئیاتی تازه از خشونت افسارگسیخته اسرائیل در غزه

در حالی‌که توجه جهانی نسبت به کشتار و جنگ غزه رو به افول گذاشته، روایتی تکان‌دهنده از سربازان ارتش اسرائیل پرده برمی‌دارد: تیراندازی عمدی به سوی غیرنظامیانی که برای دریافت کمک‌های غذایی در صف ایستاده‌اند. این اقدامات، نه حاصل اشتباهات فردی یا سوءتفاهم‌های میدانی، بلکه بر اساس دستورات مستقیم فرماندهان و به عنوان بخشی از روال روزمره‌ ارتش و حتی بخشی از اوقات فراغت سربازان اسرائیلی توصیف شده‌اند.

از اواخر ماه مه ۲۰۲۵، «بنیاد انسان‌دوستانه غزه» (GHF) با مشارکت ایالات متحده و شرکت‌های امنیتی خصوصی و با همراهی ارتش اسرائیل، مراکزی برای توزیع غذا در جنوب و مرکز نوار غزه برپا کرده است. اما آن‌چه در ظاهر تلاشی برای رسیدگی به بحران انسانی است، به شکلی آشکار به میدان نبردی علیه مردمی بی‌دفاع تبدیل شده که تنها مترصد دریافت یک وعده غذایی هستند.

طبق گفته‌ سربازان و افسرانی که با روزنامه هاآرتص گفت‌وگو کرده‌اند، فرماندهان به یگان‌ها دستور داده‌اند تا برای متفرق کردن جمعیت، مستقیماً به سوی آن‌ها شلیک کنند؛ حتی زمانی‌که این افراد تهدیدی محسوب نمی‌شوند.

در اغلب موارد به جای بکارگیری ابزارهای کنترل جمعیت همچون گاز اشک‌آور و یا گلوله‌های پلاستیکی، از سلاح‌های سنگین نظیر تیربار، نارنجک‌انداز و خمپاره استفاده شده است. یکی از سربازان که در این کشتارگاه خدمت کرده است به این روزنامه گفته است:

اینجا یک میدان قتل است. ما هر روز بین یک تا پنج نفر را فقط برای نزدیک شدن به صف غذا می‌کشیم. هیچ تهدیدی وجود ندارد، اما ما با گلوله حرف می‌زنیم.

«ماهی شور»: سرگرمی سربازان در آوردگاه مرگ فلسطینیان

در میان سربازان، عملیات در اطراف این مراکز به نام «ماهی شور» شناخته می‌شود، نسخه اسرائیلی از بازی کودکان با عنوان «چراغ قرمز، چراغ سبز». اما برخلاف دنیای کودکان در این نسخه‌، اشتباه گرفتن زمان «چراغ سبز» ممکن است به قیمت جان افراد تمام شود.

سرباز دیگری در این‌باره می‌گوید: «صبح زود، اگر کسی از فاصله‌ چند صد متری سعی کند به صف نزدیک شود، شلیک می‌کنیم. حتی اگر قبل از زمان توزیع آمده باشد. شب‌ها، فقط برای یادآوری اینکه اینجا منطقه‌ جنگی است، خمپاره شلیک می‌کنیم. وقتی صدای خمپاره‌ها قطع می‌شود، مردم نزدیک می‌شوند، و دوباره شروع به شلیک می‌کنیم. بعضی‌ها زیر آتش خمپاره کشته می‌شوند.»

پروژه‌ای به نام «نجات» و برای تداوم کشتار

مراکز توزیع غذا توسط نهادی به نام «بنیاد بشردوستانه غزه» (جی‌اچ.اف) اداره می‌شود که توسط انجمن‌های انجیلی نزدیک به دونالد ترامپ و پیمانکاران امنیتی آمریکایی راه‌اندازی شده است.

ارتش اسرائیل حلقه بیرونی امنیتی این مراکز را به‌عهده دارد، درحالی‌که کارکنان آمریکایی، ناظران فلسطینی و پیمانکاران در بخش‌های مختلف آن فعالیت دارند.

با این حال، توزیع غذا به‌شکل آشفته، غیرشفاف و اغلب بی‌نتیجه صورت می‌گیرد. زمان بازگشایی مراکز اعلام نمی‌شود، و هرج‌ومرج ناشی از آن بهانه‌ای برای تیراندازی ارتش فراهم می‌آورد.

به گفته یک افسر گاهی صبح اعلام می‌شود مرکز بعدازظهر باز می‌شود، اما مردم از ترس اینکه غذا تمام شود، از بامداد در محل حاضر می‌شوند و وقتی زود می‌رسند، مرکز را تعطیل می‌کنیم و بعد برای متفرق کردن جمعیت شلیک می‌شود.

بنا بر گزارش منابع بیمارستانی غزه از زمان بازگشایی مراکز به اصطلاح توزیع کمک‌های بشردوستانه از ماه مه تا کنون بیش از ۵۰۰ غیرنظامی کشته شده و چند هزار نفر نیز مجروح شده‌اند.

شهادت‌ها حاکی از آن است که فرماندهان محلی ارتش، به‌ویژه سرتیپ یهودا واک، فرمانده لشکر ۲۵۲، نقش محوری در این سیاست‌ها ایفا می‌کنند. یک افسر می‌گوید: «واکنش او به تجمع در اطراف کامیون‌های کمک‌رسانی، دستور مستقیم به تیراندازی است. برخی فرماندهان هم بدون چون‌وچرا از این دستورات پیروی می‌کنند.»

این افسر افزوده که در یکی از موارد، یک فرمانده دستور شلیک مستقیم به تقاطع محل انتظار کامیون‌های کمک را صادر کرد و درنتیجه آن دست کم هشت نوجوان کشته شدند. اگرچه گزارش این حمله به فرمانده کل منطقه جنوبی، ژنرال یارون فینکلمان ارائه شده است، اما واکنش و یا اقدامی رسمی برای جلوگیری از تکرار این رویدادها صورت نگرفته است.

در کنار ارتش، پیمانکارانی که برای تخریب خانه‌ها استخدام شده‌اند نیز نقشی غیراخلاقی در افزایش تنش‌ها دارند. بر اساس شهادت‌ها، هر پیمانکار برای هر خانه تخریب‌شده ۵۰۰۰ شِکِل (حدود ۱۵۰۰ دلار) دریافت می‌کند. آن‌ها که با محافظت مسلحانه‌ محدود وارد مناطق مسکونی می‌شوند، اغلب موجب درگیری‌هایی مرگ‌بار می‌گردند.

یکی از سربازان می‌گوید: «برای اینکه یک پیمانکار پول بیشتری دربیاورد، و یک خانه‌ی دیگر خراب شود، جان آدم‌هایی که برای گرفتن کیسه‌ی آرد آمده‌اند گرفته می‌شود.»

دادستانی نظامی اسرائیل؛ نهادی برای سرپوش گذاشتن بر جنایت

با افزایش تلفات ارتش اسرائیل زیر فشار فزاینده‌ای از سوی نهادهای حقوق بشری قرار گرفته است. در واکنش، دفتر دادستانی نظامی اسرائیل برخی از این حوادث را به مکانیزم تحقیقاتی «بررسی واقعیت» ارجاع داده است؛ نهادی که سابقه‌ی دفاع از سربازان اسرائیلی در برابر پیگردهای بین‌المللی دارد.

با این حال، برخی مقامات حقوقی در نشست‌های داخلی اذعان کرده‌اند که ادعای «حوادث پراکنده» با واقعیت‌ میدانی تطابق ندارد. «وقتی خمپاره و گلوله‌ی توپ به سمت جمعیت غیرنظامی شلیک می‌شود، نمی‌توان از حادثه‌ی فردی حرف زد.»