تداوم بحران مشروعیت در دولت موقت سوریه: کردها صراحتاً مشارکت را رد می کنند

نشست ۹ ژوئیه ۲۰۲۵ میان دولت موقت سوریه به رهبری احمد الشرع و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که ادامه مستقیم توافق استراتژیک ۱۰ مارس ۲۰۲۵ بین مظلوم عبدی و الشرع بود، بار دیگر ناکامی در دستیابی به توافق نهایی را نشان داد. این دور از مذاکرات که با حضور نمایندگان آمریکا و فرانسه برگزار شد، در حالی بدون تعیین مکانیزم مشخص اجرای توافق ادغام SDF در ساختارهای دولت سوریه پایان یافت که اعتراض‌های تند بازیگران کلیدی کردی و شکاف‌های عمیق سیاسی، چشم‌انداز آشتی را مبهم‌تر کرده است.

با تداوم تنشهای سیاسی میان دولت مرکزی-انتقالی دمشق و خودمدیریتی شمال-شرق سوریە، چشم اندازهای سیاسی برای حل تنش ها و اختلافات همچنان مبهم ماندەاند. صالح مسلم، از رهبران برجسته کرد در مناطق خودگردان شمال و شرق سوریه (روژآوا)، در این بارە گفت: ما هیچ قانونی را که بدون مشارکت ما تدوین شده باشد، نخواهیم پذیرفت و اجرا نخواهیم کرد.

این اظهارات، بار دیگر نگرانی جدی کردها از انحصار قدرت و حذف اقلیت‌ها را نشان می‌دهد. از سوی دیگر وی با انتقاد از عدم حضور نمایندگان عناصر و مولفەهای مختلف سوریە در ساختار حکومت انتقالی افزود:

چه کسی احمد الشرع را به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کرده است؟ هیچ‌کس جز گروه‌های جهادی در این فرایند مشارکت نکرده‌اند. دولت موقت فعلی فقط از نزدیکان الشرع تشکیل شده و هیچ نماینده‌ای از کردها، یزیدی‌ها، علوی‌ها یا دیگر اقلیت‌ها در آن حضور ندارد.

فوزا یوسف، از اعضاء هیئت مذاکرات نیز در واکنشی هشدار دهنده گفت:

«بحث بازگشت آوارگان عفرین، سریکانیه و گری‌سپی را مطرح کردیم، اما هیچ اعتمادی به بازگشت امن وجود ندارد.»

یوسف در انتقاد از لزوم ادغام نهادهای مناطق شمال -شرق سوریە در دولت انتقالی دمشق نیز گفت:

ما ادغام نهادهای خود در دولت را رد می‌کنیم، چرا که به معنای پایان پروژه سیاسی ماست. تاکنون دولت نه به توافقات پایبند بوده و نه آن‌ها را در قانون اساسی منعکس کرده است.

در واکنشی دیگر، ریاض درار، رئیس مشترک شورای دموکراتیک سوریه، نشست اخیر میان اداره خودگردان و هیئت تحریر الشام را بدون نتیجه توصیف کردە و گفت:

تنها تأیید ادامه گفتگوها و برنامه‌ریزی نشست‌های آینده حاصل این نشست بود. تلاش برای جذب هیئت تحریر الشام نباید بهانه‌ای برای نادیده گرفتن دیگر مردم سوریه شود.

درار به ساختار نظامی دولت فعلی اشاره کرد و گفت:

ادغام SDF در ارتش فعلی که جناح مذهبی خاصی را نمایندگی می‌کند، با چشم‌انداز ما از یک ارتش ملی در تضاد است.

ریاض درار همچنین فداکاری‌های نیروهای دموکراتیک سوریه را در دفاع از جهان در برابر داعش ستود و گفت: این فداکاری‌ها نباید بی‌نتیجه بمانند.

کریستوف لموئن، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز با توجە بە تداوم تنشها در سوریە تأکید کرد:

حل پایدار بحران سوریه بدون مشارکت همه اقشار و گروه‌های سوری، بدون استثنا، ممکن نیست. فرانسه به صورت فعال در مذاکرات میان دولت سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) شرکت دارد.

لموئن همچنین اشارە نمود که طولانی شدن مذاکرات به دلیل حساسیت موضوعات و نیاز به اجماع دقیق است.

در واکنشی دیگر نسبت بە نشست ٩ ژوئیە، توماس باراک فرستاده ویژه آمریکا، اظهار داشت:

سوریه‌ای واحد با یک دولت و یک ارتش وجود خواهد داشت و ما هیچ نتیجه تجزیه‌طلبانه‌ای را قبول نمی‌کنیم. این مسیر تنها راه برای رسیدن به ثبات است و اگر کسی نپذیرد، باید راهی جایگزین نشان دهد.

در حالی که بازیگران خارجی بر ضرورت وحدت و مشارکت همه اتنیکها و مذاهب تأکید دارند، انحصار قدرت در دست گروه‌های جهادی و عدم حضور اقلیت‌ها، آینده فرایند سیاسی سوریه را به شدت مبهم می‌کند.

این نشست که با هدف ادغام و توافق سیاسی برگزار شد، نه تنها نتوانست شکاف‌های عمیق موجود را پر کند، بلکه عمق بی‌اعتمادی و چالش مشروعیت دولت موقت را بیشتر نمایان ساختە است.