از همراهی تا تقابل؛ ترامپ و ماسک شمشیر را از رو بستند

در صحنه سیاسی آمریکا، دو غول که روزگاری شانه‌به‌شانه برای پیروزی در انتخابات ۲۰۲۴ جنگیده بودند، هم اکنون در برابر یکدیگر صف‌آرایی کرده‌اند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، و ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و مالک شبکه اجتماعی ایکس، درگیر جنگی لفظی شده‌اند که می‌تواند آینده سیاسی ایالات متحده آمریکا را دست‌خوش تغییر کند.

این درگیری که ریشه در اختلاف بر سر لایحه بودجه پیشنهادی دولت دارد، با خروج ماسک از نقش مشاوره‌ای ادارە ترامپ در امور بهرەوەری دولتی (DOGE) شدت گرفتە است. ماسک در شبکه X به ترامپ تاخت و ضمن متهم کردن رئیس جمهور آمریکا به ناسپاسی، مدعی شد که ترامپ بدون او قادر نمی‌بود در انتخابات برنده شود.

در مقابل، ترامپ درحالیکه میزبان صدراعظم آلمان بود با خشم به اظهارات ماسک پاسخ داد و او را «دیوانه» خواند و تهدید کرد که قراردادهای دولتی با شرکت‌های او را لغو خواهد کرد.

 ریشه‌های اختلاف: از بودجه تا توهین

تنش میان ماسک و ترامپ در هفته‌های اخیر به اوج خود رسید، اما ریشه آن به ماه‌های ابتدایی شروع به کار دولت جدید باز می‌گردد.

نقطه عطف این درگیری زمانی بود که ماسک، به عنوان مشاور ویژه در وزارت امور کارآمدی دولت DOGE، با سیاست‌های تعرفه‌ای دولت ترامپ مخالفت کرد. او مشاور تجاری ترامپ را بە دلیل بروز جنگ تجاری و سیاست‌های سختگیرانه گمرکی یک احمق خطاب کرد که «احمق‌تر از یک کیسه آجر است.»

دامنه اختلافات آنها با گذشت زمان روز به روز شدت گرفت. در ماه مه ماسک در اظهاراتی صریح به سیاست‌های ترامپ در رابطە با انرژی تاخت.

او که پیشتر تمام و کمال از استخراج سوخت‌های فسیلی حمایت کرده بود در چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای نوشت: در مقایسه با انرژی خورشیدی، نفت انرژی چندان مهمی بە شمار نمی رود. این اظهارات تنها یک روز پس از آن مطرح شد که ترامپ بر توسعه حفاری نفت و گاز تأکید کرد و انرژی خورشیدی را ناکارآمد دانست.

اما اختلاف بر سر بودجه و نهایتا خروج ماسک از دولت راه را برای عمومی شدن این اختلافات باز کرد. ماسک که سبقه‌ای طولانی در استفاده از شبکه اجتماعی‌اش برای حمله به مخالفانش دارد این بار پیکان حملات خود را رو به رئیس جمهوری نشانه گرفت.

او در اظهاراتی صریح توانایی ترامپ را در پیروزی در انتخابات سال گذشته زیر سوال برد و مدعی شد که اگر حمایت‌های او نبود ترامپ هرگز وارد کاخ سفید نمی‌شد. این ادعا واکنش تند کاخ سفید را برانگیخت.

ترامپ در خلال دیدار با صدراعظم آلمان و بعد در شبکه اجتماعی خودش اظهار داشت:

ایلان داشت خسته‌کننده می‌شد، من از او خواستم که برود، من قانون اجباری خودروهای برقی او را که همه را مجبور می‌کرد علی‌رغم میل‌خودشان خودروهای برقی بخرند (و او ماه‌ها می‌دانست که من این کار را خواهم کرد!) لغو کردم، و او دیوانه شد!

رابطه میان ترامپ و ماسک در سال ۲۰۲۴ زمانی که ماسک به یکی از بزرگ‌ترین حامیان مالی و رسانه‌ای کمپین انتخاباتی ترامپ تبدیل شد بە به اوج خود رسید.

ماسک درجریان رقابت‌های انتخاباتی بیش از ۲۵۰ میلیون دلار برای حمایت از کمپین‌های جمهوری‌خواهان و به‌ویژه ترامپ هزینه کرد.

او از پلتفرم ایکس برای جلب حمایت رأی‌دهندگان در ایالت‌های کلیدی مانند پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین استفاده کرد که تبلیغات هدفمند و پست‌های پربازدید او نقش مهمی در جلب آرای مستقل‌ها ایفا کرد.

نقش او در کمپین انتخاباتی به حدی چشمگیر بود که حتی ترامپ او را «سوپر نابغه» معرفی کرد. استراتژی او در انتخابات شامل استفاده از داده‌های پیشرفته برای تحلیل رفتار رأی‌دهندگان، تبلیغات گسترده در X، و جلب حمایت گروه‌های جوان و مستقل بود.

پیامدهای جدایی: تهدیدات و انتخابات ۲۰۲۶

بە نظر می رسد این جدایی پیامدهای گسترده‌ای را برای هر دو طرف و برای صحنه سیاسی آمریکا به دنبال داشتە باشد.

بنا به گزارش بلومبرگ شرکت‌های ماسک، از جمله تسلا و اسپیس‌ایکس، در سال‌های اخیر میلیاردها دلار از بودجە قراردادهای ناسا و وزارت دفاع دریافت کرده‌اند.

ماسک در واکنش به اظهارات ترامپ اعلام کرده بود که شرکت اسپیس ایکس برنامه کپسول دراگون خود را متوقف می کند؛ برنامه‌ای که با همکاری ناسا درجریان است و به ناسا این امکان را می‌دهد بدون وابستگی به کپسول سایوز روسیه فضانورد و بار به ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال کند.

اما ساعاتی پس از این اظهارات ماسک اعلام کرد که برنامه را لغو نخواهد کرد؛ احتمالا به دلیل واهمه از ضررهای هنگفتی که میتواند متوجه شرکت او شود.

اما ماسک با ثروت عظیم و نفوذ رسانه‌ای‌اش در X، توانایی تغییر معادلات سیاسی را نیز دارد. نیویورک تایمز  گزارش دادە است که ماسک در حال بررسی تشکیل یک کمیته اقدام سیاسی (PAC) جدیدی است که می‌تواند برای حمایت از نامزدهای مستقل یا دموکرات در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۶ استفاده شود.

او پیش‌تر وعده داده بود ۱۰۰ میلیون دلار برای حمایت از جمهوری‌خواهان هزینه کند، اما اکنون ممکن است این منابع را به سمت رقبای سیاسی ترامپ هدایت کند. این اقدام می‌تواند پایگاه رأی‌دهندگان محافظه‌کار را تضعیف کند و به دموکرات‌ها کمک کند تا کرسی‌های بیشتری در مجلس نمایندگان به دست آورند.

انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۶ برای جمهوری‌خواهان اهمیت حیاتی دارد. آن‌ها در حال حاضر اکثریت شکننده‌ای در مجلس نمایندگان داشتە و در سنا نیز با رقابت سختی مواجه‌اند.

اگر ماسک علیه ترامپ وارد عمل شود، می‌تواند به دموکرات‌ها کمک کند تا کنترل مجلس را بازپس گیرند. به گزارش ان‌بی‌سی نفوذ ماسک در میان رأی‌دهندگان جوان و مستقل، به‌ویژه در ایالت‌های کلیدی مانند کالیفرنیا، فلوریدا و تگزاس، می‌تواند نتیجه انتخابات را تغییر دهد.

به گفته یکی از تحلیلگران این شبکه، «ماسک می‌تواند با یک توییت یا یک کمک مالی، موجی در انتخابات ایجاد کند.»

علاوه بر این ادعای ماسک درخصوص لیست اپستین میتواند برای ترامپ دردسرساز شود. اگر این ادعاها با شواهد بیشتری همراه شوند، ممکن است اعتماد عمومی به رئیس‌جمهور کاهش یابد و پایگاه رأی‌دهندگان او را تضعیف کند.

با این حال، نیویورکر گزارش کرده است که این ادعاها هنوز تأیید نشده‌اند و ممکن است صرفاً بخشی از استراتژی ماسک برای فشار آوردن به ترامپ باشند.