دولت انتقالی سوریە با تهدید جنگجویان جهادیستی مواجە است

با درخواست ایالات متحدە آمریکا مبنی بر خروج تمام شبەنظامیان موجود در سوریە، هزاران جنگجوی خارجی که از نقش کلیدی در سرنگونی رژیم بعث سوریه بورخوردار بودند، اکنون حکومت احمد الشرع را تهدید می‌کنند.

احمد الشرع، رئیس جمهور موقت سوریە که پس از سرنگونی رژیم بشار اسد در پایان سال گذشته در این کشور با حمایت شبە نظامیان جهادیست به قدرت رسید، اکنون بە دلیل درخواست آمریکا مبنی بر خروج این نیروهای رادیکال از سوریە با بحران جدیدی روبرو شدە است.

هزاران جهادی رادیکال که از گسترە جغرافیایی وسیعی، از اروپا تا آسیای مرکزی به سوریه آمده و جنگیده‌اند، اکنون به تهدیدی برای تعادل سیاسی موقت این کشور تبدیل شده‌اند.

طبق مقاله‌ای که در واشنگتن پست منتشر شده است، اگرچە احمد الشرع (الجولانی) برخی از جنگجویان خارجی را به سمت‌های ارشد در وزارت دفاع منصوب کرده و به آنها وعده شهروندی داده است، با این وجود دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، پس از دیدار با الشرع، خروج کامل شبه‌نظامیان خارجی از سوریه را به عنوان پیش شرط آمریکا برای کاهش تحریم‌های سوریە مطرح کردە است.

این امر نارضایتی زیادی را در میان تندروترین شبه‌نظامیانی که در کنار او جنگیده‌اند، ایجاد کرده است. برخی از جنگجویان خارجی او را به دلیل عدم اجرای قانون شریعت و همکاری با ایالات متحده آمریکا برای انتقال اطلاعات این شبەنظامیان جهادیستی، به خیانت متهم می‌کنند.

پایگاە خبری الشرق الاوسط با ارائە گزارشی از این تهدیدها می افزاید: در محافل افراطی موجود در سوریە، این همکاری به عنوان عملی خصمانه تلقی گشتە و موجی از واکنش‌های متفاوت را برانگیخت که برخی از آنها به سطح تکفیر رسیدند.

این واکنشها بیشتر از گروە سرایا انصار السنه است بە عنوان تنها گروهی است کە پس از سقوط اسد ظهور و فعالیت‌های خود را از طریق کانال‌های تلگرامی آغاز و بدون حضور در میدان یا ارائه هویت سازمانی مشخص، لحن تندی از تکفیر و تهدید را در پیش گرفتە است.

در آخرین بیانیە، این گروە اعلام کردە است کە حملات خود را در تمام استان‌های سوریه و طرابلس، لبنان، که قبلاً در این مناطق فعالیت داشت، تشدید خواهد کرد. این گروە در فوریە گذشتە مسئولیت عملیاتی را در روستای ارزا در حومه حما که منجر به کشته شدن بیش از ده غیرنظامی شد، بر عهده گرفت.

الشرق الاوسط از منابع آگاه در شمال سوریه مطلع شدە است که سرایا انصار السنه گروهی است که مسئولیت ترورها در حومه حما و حمص را بر عهده گرفته و غیرنظامیانی از آیین علوی را هدف قرار داده است.

در همین رابطە، و بە عنوان مخالفت با جولانی، یک جنگجوی جهادیست اروپایی در ادلب در این بارە اظهار داشت:

جولانی (شرع) از زمین به ما حمله می‌کند، آمریکایی‌ها از آسمان ما را بمباران می‌کنند.

تخمین زده می‌شود که در حال حاضر حدود ۵۰۰۰ جنگجوی خارجی در سوریه و عمدتا در حوالی ادلب و اطراف آن حضور داشتە و با زنان سوری ازدواج کرده‌اند و در فرهنگ این منطقە ادغام شده‌اند.

اکثر کشورها تمایلی نداند تا شهروندان خود را کە بە گروههای اسلامگرای افراطی پیوستەاند بازگردانند، زیرا در صورت بازگشت، خطر زندانی شدن یا اعدام آنها را تهدید می‌کند.

از سوی دیگر دولت سوریە تصمیم دارد با ادغام شبه‌نظامیان جهادیست در ارتش، آنها را تحت کنترل نگه دارد. برخی از افراد در حال انتصاب به سمت‌های کلیدی در واحدهای گارد ریاست جمهوری سوریە هستند. با این حال، این انتصابات با واکنش شدید هم در افکار عمومی سوریه و هم در پایتخت‌های غربی مواجه شده است.

(AP Photo/Mosa’ab Elshamy)

توماس باراک، نماینده ویژه جدید ایالات متحده در امور سوریه، با بیان اینکه دولت الشرع گام‌های مهمی برمی‌دارد، سیگنال مثبتی ارائه داد، اما از ارائه جزئیات خاص خودداری کرد.

برادریک مک‌دونالد، محقق کالج کینگز، گفت: الشرع مدت‌هاست که سعی می‌کند پایه‌های خود را متعادل کند. این می‌تواند بزرگترین آزمون او باشد.

با درنظر گرفتن جناح های مختلف در گورە هیات التحریر الشام، احمد سلطان، محقق گروه‌های اسلام‌گرا، معتقد است کە در درون این گروە اختلافاتی وجود دارد. برخی از این جناح‌ها هنوز به سیاست‌های سنتی تندروانه گرایش دارند و از سیاست‌های احمد الشرع خشمگین به نظر می‌رسند و همچنان به این دیدگاه سنتی پایبند هستند که صرف ارتباط بادشمنان معادل ارتداد است.

از سوی دیگر، جناح موازی دیگری نیز در میان این گروە حضور دارند که فضای باز سیاسی را به عنوان یک تاکتیک و یک ضرورت موقت می‌بیند.

از همین رو دولت الشرع برای مهار مخالفان خشمگین و حفظ انسجام خود، به ویژه با توجه به شرایط پیچیده پیش روی سوریه، بین این دو جناح در نوسان است.