بن‌بست در مذاکرات پاریس: دمشق تنها خواهان دولت متمرکز است

نشست تعیین‌کننده پاریس که قرار بود با میانجی‌گری فرانسه و حضور نمایندگان دولت سوریه، آمریکا و اداره خودگردان شمال و شرق سوریه (DAANES) برگزار شود، تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاد.

بنابە گزارشهای منتشر شدە، نشست مقرر میان نمایندگان دولت انتقالی سوریە و ادارە خودمدیریتی شمال-شرق سوریە با هدف گشایش برون رفت سیاسی از بن بست جار بە بن بست برخوردە است.

این مذاکرات کە قرار بود با میانجی گری فرانسە و حضور نمایندگان ادارە خودمدیریتی شمال-شرق سوریە، تام باراک و اسعد الشیببانی در فرانسە در راستای روند ادغام نیروهای مسلح و ساختارهای سیاسی٠ اداری و نظامی روژآوا در دولت انتقالی سوریه برگزار شود، بە بن بست رسیدە است.

منابع رسمی و دیپلماتیک، شرایط دشوار و ناسازگار دمشق را عامل اصلی این شکست عنوان می‌کنند کە نه تنها فضای مذاکره را متشنج کرده، است بلکه خطر درگیری نظامی در آینده نزدیک را افزایش داده است.

دمشق در بیانیه‌ها و اظهارات رسمی خود بارها اعلام کرده است که هرگونه مذاکره باید بدون پیش‌شرط و تحت فشار سلاح باشد و وجود هرگونە نیروهای مسلح خارج از چارچوب ارتش ملی سوریە را مردود می‌شمارد.

یک منبع دولتی سوریه به طور تلویحی هشدار داد که تلاش برای حفظ وضعیت مسلحانه نیروهای سوریە دموکراتیک یا استقلال بخشیدن به نهادهای اداره خودمدیریتی به افزایش تنش‌های داخلی منجر خواهد شد و از چشم‌انداز سیاسی و وحدت ملی سوریه فاصله می‌گیرد.

این منبع، طرح «هویت مستقل» برای اداره خودگردان را تجزیه‌طلبانه خواند و تأکید کرد که تنها مسیر ممکن «بازگشت به آغوش دولت مرکزی و آغاز گفت‌وگوی ملی در چارچوب حاکمیت و وحدت سرزمینی سوریه» است.

تاکید ژان بارو بر دور تازە مذاکرات با ژنرال عبدی

در همین رابطە وزیر خارجه فرانسه، ژان‌نوئل بارو، امروز ٢٦ ژوئیە در تماس تلفنی با ژنرال مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای سوریە دموکراتیک، آخرین تحولات سوریه و غرب کردستان را بررسی کرد.

بارو در این گفت‌وگو ضمن تأکید بر هماهنگی‌های مشترک، آغاز قریب‌الوقوع دور تازه مذاکرات را رسماً تأیید کرد؛ مذاکراتی که انتظار می‌رود نقشی تعیین‌کننده در آینده سیاسی و امنیتی منطقه ایفا کند.

از سوی دیگر، مقامات نیروهای سوریە دموکراتیک بارها اعلام کرده‌اند که سلاح تحت اختیار آنها «سلاح سوری» بودە و تحویل آن خط قرمز غیرقابل‌چشم‌پوشی است.

در همین رابطە فرهاد شامی، مدیر مرکز رسانه‌ای این نیروها، در مصاحبه با شبکه «الیوم» تصریح کرده است که رهبری SDF تنها در صورتی حاضر به ادغام در ارتش سوریه است که این ادغام «به عنوان یک نیروی منسجم و مستقل» انجام شود.

این رویکرد که در تضاد آشکار با مواضع دمشق قرار دارد، راه را برای تفاهم طرفین دشوار کرده است. یک منبع دولتی سوریه نیز تأکید کرده که هیچ نیروی مسلحی خارج از ارتش مشروعیت دولتی ندارد و استمرار وضعیت موجود به معنای تشدید شکاف‌ها و افزایش تنش‌های سیاسی و نظامی است.

در پشت صحنه این بحران، منابع کُردی از نشست‌های اردن در نوزدهم ماه جاری خبر داده‌اند که میان فرستاده ویژه آمریکا توماس براك، فرمانده SDF، مظلوم عبدي و وزیر خارجه سوریه اسعد الشبانی برگزار شده است.

این منابع از پیشرفت قابل‌توجهی در روند مذاکرات سخن می‌گویند که توانسته است چارچوب کلی توافقی را شکل دهد.

بر اساس این چارچوب، SDF به عنوان یک بلوک منسجم با چند تیپ نظامی در مناطق رقه، دیرالزور و حسکه باقی می‌ماند و همچنان در مناطق جغرافیایی کنونی خود مستقر خواهد بود، در حالی که ساختارهای محلی اداره خودگردان به تدریج در نهادهای دولتی ادغام می‌شوند.

شروط دمشق، شروط پنهانی آنکارا است

با این وجود، اختلافات ریشه‌ای همچنان به قوت خود باقی است و شروط پیشین دمشق که شامل انحلال کامل SDF و حذف استقلال هرگونه ساختار محلی خودگردان است، عملاً مانع از بازگشت سریع به میز مذاکره شده‌اند.

این مواضع سخت‌گیرانه که با حمایت آشکار هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، همراه بوده است، نه تنها ابتکار غربی‌ها را زمین‌گیر کرده، بلکه فضای سیاسی سوریه را به سمت یک تقابل نظامی پرخطر سوق می‌دهد.

برخی تحلیلگران این شرایط را با وضعیت بحرانی سویدا پیش از قیام «مردان کرامت» مقایسه می‌کنند که در نهایت با مقاومت محلی، دولت سوریه را به عقب‌نشینی تحقیرآمیز واداشت.

تعویق نشست پاریس تا اطلاع ثانوی و افزایش دامنه اختلافات نشان می‌دهد که مسیر رسیدن به یک راه‌حل سیاسی فراگیر در سوریه همچنان پرپیچ و خم بودە و بی‌ثباتی و تقابل میان دمشق و SDF می‌تواند آینده منطقه را با چالش مواجە سازد.

کارشناسان معتقدند بدون انعطاف واقعی و پذیرش حداقل شروط طرف مقابل، چشم‌انداز پایان بحران و بازسازی کشور همچنان دور و غیرقابل تحقق باقی خواهد ماند.