بیانیه آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران؛ شورای امنیت جلسه برگزار می‌کند
- Arena Website
- Jun 11
- 3 min read
در جریان برگزاری نشست چهار روزه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نماینده واشنگتن در شورای حکام با صدور بیانیه‌ای نسبت به تداوم غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد از سوی تهران هشدار داد. همزمان شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار است فردا پنجشنبه درباره برنامه هسته‌ای ایران جلسه برگزار کند.
نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از روز دوشنبه ۹ ژوئن (۱۹ خرداد) آغاز شده و تا ۱۳ ژوئن ادامه خواهد داشت. بررسی ابعاد برنامه‌های هسته‌ای ایران و گزارش اخیر رافائل گروسی دبیرکل آژانس در این‌باره از محورهای اصلی نشست کنونی شورای حکام است.
نماینده آمریکا در شورای حکام آژانس امرور چهارشنبه ۲۱ خرداد در بیانیه‌ای با اشاره به گزارش اخیر مدیرکل آژانس درخصوص فعالیت‌های هسته‌ای ایران، نسبت به افزایش غنی‌سازی در ایران هشدار داد.
آمریکا تصریح کرده است:
گزارش مدیرکل نشان می‌دهد که ایران همچنان، فعالیت‌های هسته‌ای خود را بدون هیچ توجیه غیرنظامی معتبر ادامه می‌دهد و اقداماتی انجام می‌دهد که نگرانی‌ها درباره نیات واقعی این کشور را عمیق‌تر می‌کند.
در این بیانیه با اشاره به اینکه ایران تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای است که اورانیوم با غنای ۶۰ درصد تولید می‌کند، آمده است: این اقدام هیچ کاربرد غیرنظامی معتبری ندارد و این نگرانی درباره نیات واقعی ایران را بیشتر می‌کند.
این بیانیه تاکید کرده ادامه مسیر فعلی، ایران را تنها بیشتر از اهداف خود دور خواهد کرد.
اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای جداگانه‌ای در این نشست از عدم شفافیت، عدم پایبندی و گسترش برنامه اتمی جمهوری اسلامی انتقاد کرده است.
همزمان شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد که روز پنجشنبه جلسه‌ای پشت درهای بسته در مورد افزایش غنی‌سازی اورانیوم در ایران برگزار می‌کند. این جلسه به درخواست کشورهای آمریکا، بریتانیا، فرانسه، یونان، پاناما و کره جنوبی برگزار خواهد شد.
آمریکا و سه کشور اروپایی با ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران به نشست کنونی شورای حکام، این کشور را به نقض تعهدات پادمانی متهم کرده‌اند؛ اقدامی کم‌سابقه در بیست سال اخیر که می‌تواند زمینه‌ساز ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت شود.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تقدیم کرده‌اند. این سند، شامگاه سه‌شنبه ۱۰ ژوئن (۲۰ خرداد ۱۴۰۴) در وین تحویل داده شد و برای نخستین‌بار در بیست سال گذشته، ایران را به «عدم پایبندی به تعهدات پادمانی» متهم می‌کند.
یک دیپلمات غربی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که این پیش‌نویس به‌طور مشترک توسط آمریکا و سه کشور اروپایی (E3) تهیه شده است. متن پیش‌نویس، که خبرگزاری به آن دست یافته، می‌گوید:
ایران از سال ۲۰۱۹ تاکنون بارها از ارائه همکاری کامل و به‌موقع در مورد فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام‌نشده خودداری کرده و این تخطی آشکار از تعهداتش در توافق پادمان به شمار می‌آید.
همچنین در این پیش‌نویس تصریح شده است که ناتوانی آژانس در ارائه تضمین درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران، پرسش‌هایی را ایجاد کرده که در حیطه صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد. در ادامه، از مدیرکل آژانس، رافائل گروسی، خواسته شده است تلاش‌هایش را برای پیگیری این پرونده ادامه دهد و گزارش‌های جدیدی را به شورای حکام ارائه کند.
تهدید تحریم‌ها و چشم‌انداز دیپلماتیک
این پیش‌نویس در حالی مطرح شده است که دولت دونالد ترامپ در حال رایزنی با متحدان اروپایی‌اش است تا مواضع مشترکی را در نشست هفته جاری شورای حکام (۹ تا ۱۳ ژوئن) تدوین کنند.
وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است:
ما همچنان به‌شدت نگران رفتار ایران و عدم پایبندی آن به تعهداتش هستیم.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در گزارشی که به‌تازگی در میان اعضای شورا توزیع شد، از «همکاری کمتر از حد انتظار» ایران سخن گفته بود. بازرسان آژانس از سال ۲۰۱۹ تلاش می‌کنند منشأ ذرات اورانیوم پیدا شده در سایت‌های اعلام‌نشده در ایران را شناسایی کنند.
دیپلمات‌های غربی گمان دارند که این ذرات می‌تواند نشانه‌ای از یک برنامه هسته‌ای نظامی مخفیانه ایران تا سال ۲۰۰۳ باشد، هرچند تهران هرگونه تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای را همواره رد کرده است.
یکی از دیپلمات‌های غربی هشدار داد:
این قطعنامه یک گام جدی است، اما همچنان درِ دیپلماسی باز است. ایران هنوز می‌تواند به تمامی پرسش‌های آژانس پاسخ دهد و همکاری‌های لازم را از سر بگیرد.
او در عین حال گفت: «اگر ایران همچنان از همکاری سر باز زند، احتمال دارد در تابستان نشست ویژه‌ای تشکیل شود و موضوع به شورای امنیت ارجاع شود.»
سه کشور اروپایی نیز پیش‌تر هشدار داده بودند که اگر ایران به همکاری کامل بازنگردد، احتمال دارد تحریم‌هایی که بر اساس توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) به حال تعلیق درآمده بود، دوباره اجرایی شود.
واکنش ایران
از سوی دیگر، کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، این اقدام را «سیاسی‌کارانه» خواند و هشدار داد که چنین رویکردی می‌تواند به همکاری‌های فعلی ایران با آژانس لطمه بزند. تهران تأکید می‌کند که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است و هرگز هدف نظامی نداشته است.
این تحولات در شرایطی رقم می‌خورد که رایزنی‌های غیرمستقیم میان ایران و آمریکا با میانجیگری عمان ادامه دارد، هرچند هنوز دستاورد ملموسی از این گفت‌وگوها به‌دست نیامده است.
