سایه جنگ بر بازارها: جهش قیمت نفت و دلار در پی تهدید نظامی اسرائیل و بن‌بست مذاکرات هسته‌ای
- Arena Website
- May 21
- 2 min read
در پی تهدید نظامی اسرائیل علیه تأسیسات هسته‌ای ایران و سخنان علی خامنه‌ای درباره شکست مذاکرات هسته‌ای، بازارهای جهانی و داخلی با شوک مواجه شدند. بهای نفت خام افزایش یافته و قیمت دلار در بازار آزاد ایران بالا رفت. این روند میزان بی‌ثباتی اقتصادی و تورم در ایران را بار دیگر افزایش می دهد.
در پی بالا گرفتن احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران و اظهارات تازه رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره شکست مذاکرات هسته‌ای، بازارهای جهانی و داخلی واکنش تندی نشان داده‌اند. بهای نفت خام افزایش یافته و دلار در بازار آزاد ایران با جهش روبه‌رو شده است.
افزایش بهای جهانی نفت
روز سه‌شنبه، قیمت نفت خام برنت با افزایشی بیش از یک درصد به بیش از ۶۶ دلار در هر بشکه رسید. به گزارش رویترز این افزایش در پی انتشار خبری از سی‌ان‌ان صورت گرفت که از آمادگی احتمالی اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران خبر داده‌اند. طبق این گزارش‌ها، ارتش اسرائیل در حال آماده‌سازی گزینه‌های نظامی علیه برخی از سایت‌های حساس هسته‌ای ایران است، اقدامی که می‌تواند منطقه خاورمیانه را به مرز یک درگیری بزرگ دیگر بکشاند.
کارشناسان بازار انرژی هشدار داده‌اند که هرگونه درگیری نظامی در منطقه، به‌ویژه در نزدیکی خلیج فارس، می‌تواند عرضه نفت را مختل کرده و موجب بی‌ثباتی در بازارهای جهانی انرژی شود. ایران یکی از کشورهای اصلی تولیدکننده نفت در اوپک است و وقوع درگیری نظامی در این کشور یا اطراف آن می‌تواند صادرات نفت خام را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
جهش قیمت دلار در بازار ایران
هم‌زمان با افزایش تنش‌ها، بازار ارز در ایران نیز دچار نوسان شدید شده است. امروز، قیمت دلار در بازار آزاد تهران بە ۸۵ هزار تومان رسید؛ در حالیکه قیمت آن در حین مذاکرات با آمریکا روبه سقوط بود. افزایش قیمت ارز در شرایطی رخ می‌دهد که اقتصاد ایران با رکود، تورم بالا، و عدم دسترسی به منابع ارزی خارجی دست به گریبان است.
تحلیل‌گران بازار ارز، جهش امروز دلار را ناشی از دو تحول سیاسی و دیپلماتیک می‌دانند: نخست، اظهارات علی خامنه‌ای در روز گذشته که در سخنانی صریح اعلام کرد مذاکرات هسته‌ای با غرب «به جایی نرسیده» و «دیگر امیدی به آن نیست». این سخنان عملاً مهر پایانی بر امید به نتیجه بخش بودن مذاکرات و کاهش تحریم‌ها زد.
دومین عامل، گزارش‌هایی است که از تهدیدهای آشکار اسرائیل به اقدام نظامی علیه ایران حکایت دارد. در فضای پرتنش کنونی، نگرانی از وقوع جنگ یا تشدید تحریم‌ها باعث افزایش تقاضا برای ارز و خروج سرمایه از کشور بیش از پیش می شود.
در سطح بین‌المللی نیز احتمال افزایش قیمت جهانی نفت در صورت تشدید بحران وجود دارد. در این صورت ممکن است دولت‌های غربی برای جلوگیری از افزایش بهای انرژی، تلاش‌هایی را برای کاهش تنش از طریق دیپلماسی فوری انجام دهند، اما با توجه به موضع‌گیری اخیر تهران، چشم‌انداز موفقیت چنین تلاش‌هایی تیره به نظر می‌رسد.
