فرستاده ویژه ترامپ با پوتین در مسکو دیدار کرد

در آستانه پایان مهلت تعیین‌شده توسط ترامپ، ولادیمیر پوتین در کرملین با فرستاده ویژه آمریکا، ستیو ویتکوف، دیدار سه‌ساعته‌ای را برگزار کرد. هدف این دیدار کاهش تنش و توقف حملات به اوکراین بود. در این دیدار، احتمال نشست مستقیم ترامپ و پوتین، با حضور زلنسکی، مطرح شده است. اما در حالیکە کاخ سفید از پیشرفت در مذاکرات سخن گفته است، وزیر خارجه آمریکا نسبت به آن محتاط است.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، روز چهارشنبه در کرملین با ستیو ویتکوف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، دیدار کرد. این دیدار سه ساعته، تنها ٤٨ ساعت پیش از پایان ضرب‌الاجل رئیس‌جمهور آمریکا برای توقف تهاجم روسیه به اوکراین برگزار شد. به گفته کاخ سفید، در صورت عدم دستیابی به توافق، واشنگتن مجموعه‌ای از تحریم‌ها و تعرفه‌های اقتصادی جدید علیه مسکو و متحدانش اعمال خواهد کرد.

ترامپ پیش‌تر به کرملین ۵۰ روز مهلت داده بود تا بر سر توافق صلح مذاکره کند، اما با ادامه بمباران شهرهای اوکراین، این مهلت را کوتاه کرد. مهلت جدید روز جمعه به پایان می‌رسد.

رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داده است در صورت تداوم حملات، تعرفه‌های جدید، از جمله مالیات ۱۰۰ درصدی بر شرکای تجاری کلیدی روسیه، اجرایی خواهند شد یا ارسال سامانه‌های دفاع هوایی پاتریوت به اوکراین در دستور کار قرار خواهد گرفت.

وی روز چهارشنبه دستور اجرایی جدیدی امضا کرد که بر اساس آن، ظرف ۲۱ روز، تعرفه‌ای ۲۵ درصدی اضافی بر واردات هند وضع خواهد شد در واکنش به تداوم خرید نفت از روسیه. با این تصمیم، مجموع تعرفه‌های آمریکا بر هند به ۵۰ درصد افزایش می‌یابد.

از جزئیات گفت‌وگوی پوتین و ویتکاف تاکنون اطلاعات رسمی منتشر نشده است. این جلسه در شرایطی برگزار شد که تنش میان دو کشور بالا گرفته و گفت‌وگوها برای پایان دادن به جنگ سه‌ساله در اوکراین به بن‌بست رسیده‌اند.

ویتکاف صبح همان روز با کریل دیمیتریف، نماینده کرملین در امور سرمایه‌گذاری و از چهره‌های کلیدی مذاکرات اخیر مسکو، دیدار کرده بود. تصاویر دیدار آن‌ها توسط خبرگزاری دولتی تاس منتشر شد.

احتمال نشست پوتین و ترامپ

دیمیتریف در ماه‌های گذشته در سه دور مذاکره بین هیئت‌های روسی و اوکراینی در استانبول حضور داشته و در گفت‌وگوهای غیرمستقیم با آمریکا نیز نقش‌آفرین بوده است. با این‌حال، این مذاکرات تاکنون دستاورد ملموسی در پایان دادن به جنگ نداشته‌اند.

در همین روز، ترامپ گفت احتمال زیادی وجود دارد که در هفته آینده با پوتین دیدار کند. به گزارش نیویورک تایمز و سی‌ان‌ان، منابع آگاه می‌گویند که پس از دیدار احتمالی ترامپ و پوتین، احتمالاً نشستی سه‌جانبه با حضور ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین نیز برگزار خواهد شد.

ترامپ در پاسخ به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «احتمال زیادی وجود دارد که به‌زودی نشستی برگزار شود.» او اشاره کرد که پیشرفتی در مسیر مذاکرات حاصل گشتە، اما در این بارە از ارائە جزئیات خودداری کرد.

در این بارە، ترامپ در شبکه‌های اجتماعی نوشت:

فرستاده ویژه من، ستیو ویتکوف، به‌تازگی جلسه‌ای بسیار سازنده با رئیس‌جمهور روسیه برگزار کرد. پیشرفت بزرگی حاصل شد!

با این وجود، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، آمریکا اعلام نمود که نمی‌خواهد پیشرفت حاصل شده در مذاکرات ویتکوف با پوتین را بزرگنمایی کند. روبیو به خبرنگاران گفت:

امیدواریم اگر اوضاع بر همین منوال پیش برود، فرصتی برای رئیس جمهور فراهم شود تا با ولادیمیر پوتین و رئیس جمهور زلنسکی دیدار کند، امیدوارم در آینده نزدیک. اما بدیهی است که قبل از وقوع این اتفاق، اتفاقات زیادی باید رخ دهد.

زلنسکی نیز در این بارە در شبکه‌های اجتماعی نوشت:

موضع مشترک ما بسیار روشن است: جنگ باید پایان یابد، و آن پایان باید عادلانه باشد.

دولت آمریکا همچنین هشدار داده است که در صورت عدم تغییر رفتار روسیه، تحریم‌های ثانویه و اقدامات اقتصادی بیشتر تا پایان هفته اجرایی خواهند شد.

با وجود این تحولات، کرملین تاکنون نشانه‌ای از تمایل به امتیازدهی نشان نداده است. پوتین هفته گذشته اعلام کرد که موشک مافوق صوت جدیدی وارد خدمت شده که به گفته او، توسط سامانه‌های ناتو قابل رهگیری نیست.

در مقابل، دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور پیشین روسیه، هشدار داد که فشارهای واشنگتن ممکن است به درگیری مستقیم با آمریکا منجر شود. به دنبال این هشدار، ترامپ دستور جابجایی دو زیردریایی هسته‌ای آمریکا را صادر کرد.

در همین حال، اوکراین نیز با پهپادهای دوربرد به زیرساخت‌های نظامی و انرژی روسیه حمله کرده و فرودگاه‌هایی را به تعطیلی کشانده است. در مقابل، حملات شبانه روسیه به اوکراین با شدت ادامه دارد. تنها در کی‌یف، از ماه مه تاکنون، ۷۲ نفر در این حملات کشته شده‌اند.

ترامپ، که وعده داده بود جنگ را به سرعت پایان می‌دهد، تاکنون برنامه مشخصی را برای ارسال تسلیحات یا کمک اقتصادی به اوکراین اعلام نکرده است. او کشورهای اروپایی را به بی‌عملی متهم و خواستار نقش‌آفرینی بیشتر آن‌ها شده است.

از سوی دیگر، اگرچە ویتکوف نیز قرار است در روزهای آینده از کی‌یف دیدار کند، اما تاریخ مشخصی اعلام نشده است.