نزدیکی محتاطانه تهران و ریاض؛ میانجی‌گری، ترس از جنگ و امید به تحول
- Arena Website
- Apr 23
- 1 min read
سفر اخیر خالد بن‌سلمان وزیر دفاع عربستان سعودی به تهران و دیدارش با سرلشکر محمد باقری سردار سپاه و رئیس ستادکل نیروهای مسلح ایران، نشانه‌ای از گرم شدن روابط تهران و ریاض است.
این نخستین دیدار یک مقام بلندپایه سعودی از ایران پس از دهه‌هاست؛ آخرین مورد، به سفر پادشاه وقت عربستان در سال ۱۳۷۵ بازمی‌گردد.
تنش‌های ایران و عربستان ریشه‌ای تاریخی دارند؛ از اختلافات مذهبی و حمایت عربستان از صدام در جنگ ۸ ساله، تا درگیری خونین حج ۶۶ و بحران‌های پس از اعدام شیخ نمر در ۱۳۹۴. روابط دو کشور با آغاز بهار عربی، جنگ یمن و حملات به تأسیسات نفتی آرامکو، بیش از پیش بحرانی شد.
با این حال، از سال ۱۳۹۹ مذاکرات پشت‌پرده و سپس میانجی‌گری چین، مسیر تازه‌ای برای نزدیکی دو کشور گشود.
اکنون، با افزایش فشارهای داخلی و خارجی بر ایران و تغییرات گسترده در سیاست‌های عربستان در قالب «چشم‌انداز ۲۰۳۰»، توازن جدیدی در منطقه در حال شکل‌گیری است.در حالی که عربستان به‌دنبال نوسازی اقتصادی و سیاسی است، ایران با بحران اصلاحات ناکام، نارضایتی گسترده و فشار تحریم‌ها مواجه است.
نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی نیز پس از تحولات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با چالش جدی روبه‌رو شده است.
نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا می‌تواند آینده این نزدیکی محتاطانه را تعیین کند؛ نزدیکی‌ای که نه از سر اعتماد، بلکه از ترس جنگ و فشارهای رو به افزایش داخلی و بین‌المللی شکل گرفته است.
