پوتین: برون رفت از بن بست مذاکرات هستەای را تسهیل می کنیم

درحالی که ایران با رد خواسته کلیدی آمریکا درباره توقف غنی‌سازی اورانیوم، موضعی سخت‌گیرانه اتخاذ کرده و رهبر این کشور پیشنهاد واشنگتن را "مغایر منافع ملی" خوانده است، ولادیمیر پوتین در تماس تلفنی با دونالد ترامپ پیشنهاد کرد از روابط راهبردی مسکو با تهران برای تسهیل مذاکرات هسته‌ای استفاده کند.

بنابە گزارشها، امروز ولادیمیر پوتین در گفت‌وگوی تلفنی کە بیش از یک ساعت با دونالد ترامپ، طول کشیدە است، آمادگی خود را برای بهره‌گیری از شراکت نزدیک روسیه با ایران جهت کمک به حل بن‌بست مذاکرات هسته‌ای اعلام نمودە است.

ترامپ در پیامی تأکید کرد پوتین پیشنهاد داده است کە در گفت‌وگوها با ایران شرکت کند و معتقد است مسکو می‌تواند به "حل سریع" اختلافات کمک کند.

سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، این موضوع را تأیید و اضافه کرد: «رئیس‌جمهور پوتین آماده است از سطح شراکت با تهران برای تسهیل مذاکرات استفاده کند.» وی با اشاره به تداوم گفت‌وگوها از طریق کانال‌های مختلف، تصریح کرد: «پوتین هر زمان که لازم باشد وارد عمل خواهد شد.»

واکنش ایران: رد قاطع غنی‌سازی زدایی

پیشنهاد پوتین در شرایطی مطرح میشودکه خامنه‌ای، رهبر ایران، روز چهارشنبه هرگونه توقف غنی‌سازی اورانیوم را صد درصد مغایر منافع ایران خواند.

این اظهارات، پاسخ مستقیم به پیشنهاد جدید آمریکا بود که شنبه گذشته از طریق عمان به تهران ارائه شد. بر اساس این پیشنهاد، واشنگتن خواستار توقف غنی‌سازی داخلی و انتقال ذخایر اورانیوم با غنای بالا به خارج از ایران شدە است.

خامنه‌ای بدون اشاره به توقف مذاکرات، تأکید کرد پیشنهاد آمریکا "با باور ملت ما به خوداتکایی و اصل 'ما می‌توانیم' در تضاد است." مذاکرات پنج‌گانه تاکنون نتوانسته بر سر این خواسته کلیدی واشنگتن توافق ایجاد کند.

اتحاد راهبردی ایران و روسیه: بستر مداخله پوتین

پیشنهاد کمک روسیه بر پایه توافق ۲۰ ساله شراکت راهبردی تهران-مسکو شکل گرفته است که اوایل سال ۲۰۲۵ به تصویب پارلمان‌های دو کشور رسید.

این پیمان شامل همکاری‌های نظامی (رزمایش‌های مشترک، تبادل اطلاعات امنیتی)، اقتصادی و فناوری بودە و نشان‌دهنده عزم مشترک برای مقابله با تحریم‌های غرب است.

یوری اوشاکف، دستیار پوتین، پس از تماس تلفنی تأیید کرد ترامپ معتقد است «کمک روسیه ممکن است ضروری باشد» و از همکاری مسکو با تهران استقبال خواهد کرد. این همگرایی، هم‌اکنون به کرملین اهرمی دیپلماتیک برای اثرگذاری بر روند مذاکرات داده است.

نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و چالش‌های پیش‌رو

بە نقل از واشنگتن پست، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس با تأیید تماس مداوم با طرفین، ابراز امیدواری کردە است که علیرغم اختلافات عمیق (به‌ویژه درباره غنی‌سازی)، توافق ممکن است: «هر دو طرف خواهان توافق هستند و این یک مزیت بزرگ است.»

وی اما هشدار داد مذاکره مستقیم ایران و آمریکا – برخلاف چارچوب چندجانبه برجام – ذاتاً دشوار است:

طرف ایرانی به‌طور سنتی از گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا اکراه دارد. آژانس باید "ضامن هر گونە توافقی" باشد.

پیشنهاد پوتین نشان می‌دهد روسیه، علیرغم جنگ در اوکراین و انزوای غربی، مصمم به حفظ نقش خود در معادلات امنیت جهانی است.

این مداخله بالقوه می‌تواند با استفاده از نفوذ مسکو در تهران، مسیر مذاکرات را تغییر دهد، اما ریسک دور شدن توازن از خواسته‌های واشنگتن را نیز افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر، موضع سخت‌گیرانه رهبر ایران و اصرار بر حق غنی‌سازی، حل‌وفصل سریع را بعید می‌سازد. موفقیت این ابتکار دیپلماتیک منوط به تبدیل "اراده" دو طرف – که گروسی بر آن تأکید دارد – به امتیازات ملموس در میز مذاکره است.