پیام احزاب و نهادهای کُردستانی در سومین سالگرد جنبش ژن، ژیان، آزادی
- Arena Website
- Sep 17
- 3 min read

همزمان با سومین سالگرد قتل حکومتی ژینا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، احزاب و نهادهای سیاسی کردستانی با انتشار بیانیههایی جداگانه بر تداوم و پویایی جنبش «ژن، ژیان، آزادی» تأکید کردهاند. در این بیانیهها، با وجود متفاوت بودن در محتوای سیاسی و زبانی، بر محورهای مشترکی چون نقش پیشاهنگی زنان و جوانان در این جنبش و لزوم همبستگی میان نیروهای مخالف جمهوری اسلامی ایران تاکید شده است.
کنگره ملی کردستان (کنک) در بیانیه خود که روز دوشنبه ۲۴ شهریور منتشر شد، جنبش «ژن، ژیان، آزادی» را «مشعل جهانی تغییر» خوانده و اعلام کرده است: این شعار از خیابانهای روژهلات برخاست و «به زبان مشترک آزادی و عدالت» در ایران و فراتر از مرزهای آن بدل شد.
در این بیانیە تأکید شده است که این صدا که با امید و شجاعت برخاست، امروز به پلی میان کوردها، فارسها، بلوچها، عربها و دیگر مردم ایران تبدیل شده است.
بیانیه با اشاره به نقش زنان و جوانان در آغاز این خیزش، مبارزه آنان با موانع پوشش، محرومیت سیاسی و بیکاری را یادآوری کرده و نوشته است این پیشگامی راهی نو در مبارزە با دیکتاتوری گشود.
در پایان بیانیه آمده است: «شعار ژن، ژیان، آزادی مشعلی برای تغییر و جرقهای برای ساختن جامعهای دموکراتیک و آزاد است.»
در همین رابطە هیات اجرایی حزب دموکرات کردستان ایران،حدکا، نیز در بیانیهای با مرور اعتراضات پاییز ۱۴۰۱ و اشاره به جانباختن و بازداشت معترضان، بر «تداوم و زندهبودن» جنبش تأکید کرده است. حدکا با یادآوری نقطە خیزش این جنبش از کردستان، گفته است:
جنبش زن، زندگی، آزادی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی، گستردهترین و مردمیترین جنبش حقطلبانه ملتهای ایران به شمار میرود و زنان و جوانان نقشی اساسی و اصلی در آن ایفا کردند، نقطه عطفی ویژه در روند جنبشهای اجتماعی بود.
این بیانیه همچنین حملات موشکی به پایگاههای احزاب کُرد در اقلیم کردستان، در روزهای آغازین جنبش را یادآور شده و هدف جمهوری اسلامی ایران از این حملات را انحراف افکار عمومی مردم ایران و تضعیف احزاب در ارتباط با جنبش عنوان کرده است که به باور این حزب «آنچه بعدها در حمایت سایر ملتهای ایران از مردم کوردستان و واکنش احزاب از داخل کشور روی داد، نشان داد که رژیم نه تنها شکست خورد، بلکه که اتحاد بین ملتهای ایران و جایگاه و نفوذ احزاب کوردستان ایران در میان مردم چقدر مستحکم و ریشهدار است.»
حزب حیات آزاد کردستان، پژاک، سالگرد جنبش را نماد «آزادی زنان و جوامع تحت ستم» مینامد و بُعد جهانی شعار را پررنگ کرده است.
در بیانیه پژاک با اعلام اینکه این جنبش «رنسانس تدریجی» را در ایران رقم زده و «مشروعیت سیاسی و ایدئولوژیک» حاکمیت را به چالش کشید، آمده است:
این فرایند تا رهایی از یوغ ستم ادامه خواهد داشت و آینده ملتها و جوامع را خود آنها رقم خواهند زد نه قدرتها و عناصر خارجی.
این حزب، ضمن محکومکردن «موج بازداشتها و اعدامها»، فراخوانی عمومی برای حضور مدنی، از جمله در مزار جانباختگان، با شعار «دوباره ژن، ژیان، آزادی» منتشر کرده و بر محوریت کنش زنان در «پارادایم جامعه دموکراتیک و اکولوژیک مبتنی بر آزادی زن» تأکید میگذارد.
همچنین حزب کومله کردستان ایران، در بیانیهای، «زن، زندگی، آزادی» را بزرگترین و فراگیرترین جنبش چهار دهه اخیر خوانده است که «تنوع و تکثر جامعه را به فرصتی برای همبستگی» بدل کرد. این بیانیه با برشمردن مشکلات زیستمحیطی، معیشتی و محدودیتهای مدنی، از جامعه داخل و دیاسپورا خواسته است کە:
با روشهای مدنی و حضور در یادبودها، همبستگی خود را نشان دهند و از نیروهای سیاسی دعوت کرده است حول مطالبات مشترکی چون آزادیخواهی، دموکراسی، سکیولاریسم و عدالت همگرا شوند.
کومله، سازمان کردستان حزب کمونیست ایران، نیز در بیانیه خود به این مناسبت محور تداوم جنبش زن، زندگی، آزادی را «سازماندهی از پایین»عنوان کرده است.
بیانیە این سازمان نیز ضمن هشدار نسبت به تکیه بر مداخله قدرتهای خارجی، راه تحقق مطالبات را توسعه جنبشهای اجتماعی و ایجاد ساختارهای مشارکتی معرفی میکند.
حزب آزادی کردستان (PAK) نیز در بیانیه خود جنبش ژن، ژیان، آزادی را با اصطلاح «قیام ژینا» یاد کرده و آن را «رنسانس سیاسی ملتهای تحت ستم» خواندەاست.
این حزب ضمن هشدار نسبت به «مصادره دستاوردهای قیام» توسط برخی جریانهای اپوزیسیون، خواهان «اتحاد کردستانی» برای بهرهگیری از فرصتهای سیاسی» گشتە و بر حق تعیین سرنوشت و پایان «شرایط تحتسلطگی» تأکید کرده است.











