تعویق مذاکرات تهران و واشنگتن همزمان با خط‌‌ و نشان ترامپ برای خریداران نفت ایران

مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا که قرار بود روز شنبه ۱۳ اردیبهشت در رم برگزار شود، «به دلایل فنی و لجستیکی» به تعویق افتاده است. همزمان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بار دیگر خریداران نفت ایران را به اعمال تحریم‌های شدید تهدید و مارکو روبیو وزیر خارجه‌اش، بار دیگر تاکید کرده است که ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را به «صفر» برساند.

بدر ابوسعیدی وزیرخارجه عمان روز پنج‌شنبه ۱۱ اردیبهشت اعلام کرد که دور چهارم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا به دلایل «لجستیکی و فنی» به تعویق افتاده است. وزیر خارجه عمان که کشورش میانجی‌گری این مذاکرات را به عهده دارد، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که تاریخ نشست آتی پس از توافق متقابل اعلام خواهد شد.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، نیز تصمیم تعویق مذاکرات را سه‌جانبه دانسته و تأکید کرده است که تعویق آن به معنای کاهش عزم ایران برای دستیابی به توافق نیست.

در مقابل، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی فارسی تأکید کرد که هیچ‌گاه زمان و مکان حضور آمریکا در دور چهارم مذاکرات قطعی نشده بود و افزود احتمال برگزاری جلسه در آینده نزدیک وجود دارد.

تاکنون سه دور مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا که ایران آن را «غیرمستقیم» می‌نامد، در مسقط پایتخت عمان و رم پایتخت ایتالیا برگزار شده است و در پایان هر دور، رهبران دو کشور گفته‌اند گفت‌وگوها سازنده بوده‌اند.

تهدید دوباره ترامپ علیه خریداران نفت ایران

با این حال و همزمان با اعلام تعویق مذاکرات، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بار دیگر به خریداران نفت ایران را به اعمال «تحریم‌های مضاعف» تهدید کرد.

رئیس جمهور آمریکا، عصر دیروز، اول مه، در شبکه اجتماعی خود (سوشیال تروث) خطاب به همه کشورهای جهان هشدار داد:

هرگونه خرید نفت از ایران را متوقف کنند و یا منتظر تحریم‌های مضاعف آمریکا باشند.

ترامپ که در دور نخست ریاست‌جمهوری خود، با خروج از توافق‌نامه اتمی برجام و اعمال تحریم‌های یکجانبه، صنعت نفت و گاز ایران را تحت فشار شدید گذاشته بود، پس از بازگشت به قدرت نیز بر سیاست فشار حداکثری علیه تهران با هدف توقف برنامه هسته‌ای این کشور تاکید کرده است.

او در هفته‌های گذشته تهدید کرده بود که اگر ایران با آمریکا بر سر برنامه‌ هسته‌ای آن کشور به توافق نرسد، با پیامد‌های غیر قابل تصوری مانند «بمباران بی‌سابقه» روبرو خواهد شد. پس از این تهدید‌ها بود که تهران با مذاکرات غیرستقیم با واشنگتن موافقت کرد.

تحریم‌های جدید آمریکا

آمریکا چند روز قبل نیز تحریم‌های جدیدی علیه هفت نهاد مرتبط با تجارت نفت و محصولات پتروشیمی ایران اعمال کرده بود. همچنین دو فروند کشتی نیز هدف تحریم‌های تازه آمریکا قرار گرفته‌اند.

وزارت خارجه آمریکا می‌گوید این اقدام را در راستای کارزار فشار حداکثری ترامپ بر ایران برای رساندن فروش نفت این کشور به صفر انجام داده است.

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده نیز همان روز اعلام کرده بود که شرکت‌های مذکور "صدها میلیون دلار درآمد غیرقانونی برای فعالیت‌های بی‌ثبات‌کنندۀ ایران فراهم کرده‌اند".

تاکید دوباره روبیو بر توقف کامل غنی‌سازی

همزمان با این تحولات، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، بارد دیگر تصریح کرد که ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کرده و اورانیوم غنی‌شده را از کشور خارج کند. او، روز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز گفت که تهران باید غنی‌سازی اورانیوم را به صفر برساند، ساخت موشک‌های دوربرد را متوقف کند و دست از حمایت از گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه بردارد. وی افزود که تنها کشورهایی که به دنبال سلاح هسته‌ای هستند، اقدام به غنی‌سازی اورانیوم می‌کنند و اگر ایران واقعاً به دنبال استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است، نیازی به غنی‌سازی ندارد. وی افزود: بدون در پیش گرفتن چنین رویەای، امکان بازگشت به توافق هسته‌ای وجود ندارد.

مارکو روبیو در هفته‌های گذشته نیز توافق با ایران را به توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی آن تهران منوط کرده بود.

تهران گفته است که دست  از «حق غنی‌سازی اورانیوم» بر‌نمی‌دارد و موضوعات دیگری چون برنامه موشکی را غیرقابل مذاکره می‌داند.  

گمانه‌زنی‌ها‌ درباره تشدید تنش‌ها میان تهران و واشنگتن

اعلام تعویق دور چهارم مذاکرات و نیز تهدید جدید ترامپ علیه خریداران نفت ایران، گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر احتمال گره‌ خوردن گفت‌وگوها یا تشدید تنش‌های میان دو کشور را درپی داشته است. به‌ویژه با توجه به هشدار اخیر پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا به ایران به خاطر حمایت از حوثی‌های یمن، به این گمانه‌زنی‌ها بیشتر دامن زده است.

پیت هگست چهارشنبه شب ۱۰ اردیبهشت با انتشار پیامی شدیداللحن در شبکه ایکس به ایران هشدار داده بود که به دلیل حمایت «مرگبار» از شبه‌نظامیان حوثی‌ یمن، تاوان آن را خواهند پرداخت. او گفته  بود آمریکا به خوبی از اقدامات ایران مطلع است و در زمان و مکانی که خود تعیین می‌کند، پاسخ خواهد.