اسرائیل و حماس در آستانه توافق بر سر گروگانها قرار دارند
- Arena Website
- Oct 5
- 3 min read
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اعلام کرد کشورش در آستانه دستیابی به توافقی برای تبادل گروگانها با زندانیان فلسطینی قرار داشتە و بخشی از طرح صلح رئیس‌جمهور ترامپ در حال اجراست، هرچند اختلافات مهمی باقی مانده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سخنرانی خود گفت امیدوار است بتواند بازگشت گروگان‌های باقیمانده اسرائیلی از غزه را در طول جشن سوکوت اعلام کند و تأکید کرد که موضع حماس تنها به دلیل فشارهای نظامی و سیاسی اسرائیل و ترامپ تغییر کرده است.
او در واکنش به انتقادها مبنی بر اینکه حماس سال گذشته آماده آزادی همه گروگانها بود، گفت:
این دروغی کامل است. فشار نظامی و سیاسی اعمال‌شده بود که وضعیت را تغییر داد. با هم، نقشه‌های نابودی دشمنانمان را از غزه تا رفح، از بیروت تا دمشق، از یمن تا تهران خنثی کردیم.
وی همچنین تأکید کرد که اقدامات اسرائیل در منطقه، از جمله خنثی‌سازی تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران و سقوط اسد و تغییر چهره خاورمیانه، نتیجه تلاش‌های مشترک نیروهای امنیتی و ارتش بوده است.
در ادامە، نتانیاهو تصریح کرد:
در فاز دوم توافق، «حماس خلع سلاح خواهد شد و نوار غزه غیرنظامی خواهد شد... این یا به‌صورت دیپلماتیک، مطابق طرح ترامپ، رخ خواهد داد یا نظامی، به‌وسیله ما... چه به روش آسان و چه به روش سخت، این محقق خواهد شد.
پیش از سخنرانی، نتانیاهو با وزیر امنیت داخلی ایتامار بن‌گویر و وزیر دارایی بزالل سموتریچ دیدار کرد. در این دیدار، بن‌گویر اعلام کرد در صورت ادامه حضور حماس در منطقه، از دولت خارج خواهد شد و تأکید کرد که هدف اصلی جنگ، آزادسازی گروگانها و نابودی حماس است.
سموتریچ نیز تصمیم نخست‌وزیر برای توقف حملات و آغاز مذاکرات بدون آتش‌بس را اشتباه دانست و هشدار داد که این اقدام ممکن است زمان را هدر دهد و موضع اسرائیل را تضعیف کند.
از سوی دیگر، رئیس‌جمهور ایالات متحدە آمریکا، دونالد ترامپ روز جمعه از اسرائیل خواست بمباران غزه را متوقف کند و خود را برای آزادی گروگانها آماده سازد.
در این بارە، ترامپ اعلام کرد که حماس اکنون برای «صلح پایدار» آماده است و طرح او ۷۲ ساعت مهلت برای تحویل ۲۰ گروگان زنده و اجساد ۲۸ گروگان متوفی در مقابل آزادی ۲۵۰ زندانی فلسطینی و ۱۷۰۰ بازداشتی دیگر داده است.ترامپ روز شنبه در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت:
حماس باید سریع عمل کند، در غیر این صورت همه چیز منتفی خواهد بود.
در واکنش، حماس با «بله، اما» به طرح پاسخ دادە و اعلام کرد آماده آزادسازی گروگان‌هاست، اما نیازمند مذاکرات فنی و سیاسی بیشتر برای اجرای کامل توافق است. میانجی‌ها و کشورهای منطقه از جمله قطر و مصر از این پاسخ استقبال کردند و در حال آماده‌سازی مذاکرات غیرمستقیم هستند.
از سوی دیگر، نخست‌وزیر اسرائیل اعلام کرد که دو طرف در حال نزدیک شدن به توافق هستند و هیأتی از مذاکره‌کنندگان به ریاست مشاور نزدیک او، ران درمر، برای نهایی کردن جزئیات فنی آزادی گروگانها به مصر اعزام می‌شوند.
ایالات متحده آمریکا نیز نمایندگانی از جمله استیو ویتکاف و جرد کوشنر را برای نظارت بر مذاکرات فرستاده است. ترامپ همچنین از اسرائیل درخواست نمودە است بمباران غزه را متوقف کند و هشدار داد که تأخیر در توافق ممکن است روند را مختل سازد.
وضعیت میدانی و تظاهرات داخلی
در حالی که اسرائیل آماده اجرای فاز اولیه طرح ترامپ است، سازمان دفاع غیرنظامی غزه گزارش داد دست‌کم ۱۷ نفر در حمله هوایی اسرائیل به یک ساختمان در غزه کشته شده‌اند.
تظاهراتی نیز مقابل موزە هنر در تل‌آویو برگزار شد که هزاران نفر خواستار پایان جنگ و آزادی گروگانها شدند و برخی ابراز امیدواری کردند توافق صلح ممکن است به زودی محقق شود.
با وجود پیشرفت‌ها، حماس هنوز موضع خود در مورد خلع سلاح و نقش سیاسی پساجنگ در غزه مشخص نکرده است.
در خصوص گروگانها، ابومرزوق، از رهبران حماس، اعلام کرد که تحویل همه گروگانها ظرف ۷۲ ساعت غیرواقعی است و ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا مکان یافتن اجساد تمامی گروگان‌های متوفی مشخص شود.
این اظهارات نشان‌دهنده آن است که هنوز جزئیات کلیدی توافق باید از طریق میانجی‌ها نهایی شود.
تحلیلگران بر این باورند که بازآرایی روابط دیپلماتیک و اقتصادی در منطقه، متعاقب جنگ غزە، نه تنها به تغییرات عمده در نقشه قدرت خاورمیانه خواهد انجامید، بلکه زمینەساز ظهور نظم ژئوپلیتیکی با مرزها و موازینی کاملاً جدید خواهد بود.
به باور این تحلیلگران، پایان این بحران، در واقع آغازگر دوره‌ای تاریخی از تحولات سیاسی و امنیتی در منطقه است.
