انفجار لاهور و افزایش تلفات غیرنظامیان، نگرانی جهانیان

با افزایش حملات متقابل هند و پاکستان به بالاترین سطح خود در دو دهه اخیر، بار دیگر دو کشور در وضعیت آماده‌باش کامل قرار گرفتەاند. همراە با گزارش افزایش تلفات غیرنظامیان به ۳۸ نفر، جامعه جهانی ضمن ابراز نگرانی خواستار خویشتن‌داری دو طرف شده است.

در حالی که حملات موشکی هند به خاک پاکستان در بامداد چهارشنبه ۷ مه هنوز تیتر اول بسیاری از رسانه‌های جهان است، صبح امروز پنجشنبه انفجاری مهیب در محوطه پدافند هوایی شماره ۴، جنب ستاد کالج جنگ نیروی دریایی در منطقه نصیرآباد (والتون) لاهور در پاکستان رخ داد. به گزارش منابع رسمی، در اثر این انفجار چهار نفر مجروح شدند.

ساعاتی پس از این انفجار، دولت هند در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که ارتش این کشور سیستم دفاع هوایی پاکستان را در چندین شهر از کار انداخته است.

در بیانیه دولت هند همچنین تصریح شده است که در حملات امروز زیرساخت‌های نظامی پاکستان را هدف قرار داده است. هند دیروز گفته بود که به زیرساخت‌های پاکستان حمله نکرده است.

دولت هند پیشتر نیز اعلام کرده بود که نیروهای ارتش این کشور به حملات توپخانه‌ای پاکستان در مناطق مرزی دو طرف پاسخ داده‌اند. یک مقام دفاعی دهلی‌ نو به سی‌ان‌ان گفته است که در اثر حملات توپخانه‌ای پاکستان به خاک هند، دست‌کم ۱۲ نفر کشته شده‌اند.

از سوی دیگر پاکستان نیز اعلام کرده است که در جریان مقابله با حملات امروز هند، ۲۵ پهپاد دهلی نو را سرنگون کرده است. پاکستان دیروز هم از ساقط کردن دست‌کم پنج هواپیمای جنگی هند خبر داده بود. هند تاکنون ادعای پاکستان در خصوص سرنگونی جنگنده‌هایش را تایید نکرده است.

 با ادامه حملات دو جانبه، هر دو دولت جلسات اضطراری امنیتی برگزار کرده‌اند. بیمارستان‌های مناطق مرزی دو کشور در آماده‌باش درآمده‌‌اند و هزاران نفر به پناهگاه‌ها پناه برده‌اند. همچنین هند در چند ایالت تمرینات دفاع غیرنظامی را آغاز کرده است.

تعطیلی چند فرودگاه؛ تغییر مسیر پروازها

تشدید بی‌سابقه تنش‌ها میان دهلی نو و اسلام‌آباد، بر فعالیت فرودگاه‌های دو کشور و همچنین مسیر پروازهای بین‌المللی و ترانزیتی تاثیری مستقیم گذاشته است. پاکستان گفته است که پروازها در چهار فرودگاه لاهور، کراچی، سیالکوت و اسلام‌آباد پایتخت را «به دلایل عملیاتی» متوقف کرده است.

رسانه‌های هند نیز گزارش داده‌اند که بیش از ۲۰ فردوگاه خود را که بیشترشان در شمال این کشور هستند، تا یکشنبه آینده تعطیل کرده است. روز چهارشنبه بیش از ۴۰۰ پرواز در هند لغو شد که هزاران مسافر را در فرودگاه‌ها سرگردان کرد.

همزمان، برپایه داده‌های سایت فلایت‌رادار ۲۴ که پروازها را رصد می‌کند، ترافیک مسیرهای هوایی که از آسمان پاکستان و شمال هند می‌گذرد، به شدت کاهش پیدا کردە و تقریبا به صفر رسیده است.

داده‌های این سایت نشان می‌دهد که پروازهای بین‌المللی هند که از حریم هوایی پاکستان عبور می‌کردند، ناچار به تغییر مسیر شده‌اند. این تغییر مسیر با افزایش قابل ملاحظه زمان پروازها را درپی داشته است که متعاقبا و در صورت ادامه درگیری‌ها می‌تواند به افزایش مصرف سوخت و حتی افزایش کالاهایی که از طریق مسیرهای ترانزیتی هوایی منتقل می‌شوند، تاثیرگذار باشد.

درخواست‌ کشورها برای خویشتن‌داری

تشدید تنش‌ها میان هند و پاکستان که نگرانی جهانی را از بروز جنگی تمام عیار میان این دو قدرت هسته‌ای افزایش داده و با واکنش فوری سازمان ملل، ایالات متحده، بریتانیا، چین و فرانسه مواجه شد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، هشدار داده است که «جهان تاب تحمل یک رویارویی نظامی دیگر میان هند و پاکستان را ندارد» و خواستار بازگشت طرفین به گفت‌وگو شد.

چین که در رقابت با هند، در چند دهه گذشته، مواضعش بیشتر به پاکستان نزدیک بوده است، عملیات نظامی دیروز دهلی نو را «تأسف‌برانگیز» خوانده است. این کشور همچنین خواستار آرامش و پرهیز از تشدید تنش شده است.

چین با هر دو کشور همسایه است و بر سر منطقه مورد مناقشه کشمیر نیز با آنها اختلافاتی دارد، اما در عین حال روابط نزدیکتری با پاکستان دارد و در سال‌های اخیر سرمایه‌گذار عمده‌ای را در پاکستان است با مبلغ ۶۲ میلیارد دلار انجام داده است.

آمریکا نیز بار دیگر خواستار کاهش تنش‌ها شده است. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور این کشور دیروز در نخستین واکنش ابراز امیدواری کرده بود که این تنش هرچه زودتر تمام شود. آمریکا پیش‌تر در بحران‌های مشابه در سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۱۹ نقش میانجی ایفا کرده است.

در سال‌های اخیر، روابط هند و آمریکا تقویت شده و هند تجهیزات نظامی زیادی از آمریکا خریداری کرده است. همزمان روابط پاکستان با واشنگتن به‌ویژه پس از برکناری عمران خان (نخست‌وزیر پیشین پاکستان) تیره شده است. پاکستان اکنون بیشتر به چین برای تأمین سلاح روی آورده است.

کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز نسبت به افزایش تنش‌ها بین هند و پاکستان ابراز نگرانی کرده و گفته است که گفته است که اروپا آماده میانجی‌گری میان دو طرف است.

در این میان وزارت خارجه روسیه نیز ابراز امیدواری کرده است که اختلافات میان پاکستان و هند از طریق مسالمت‌آمیز حل و فصل شود.