با سفر ولیعهد عربستان بە آمریکا معماری جدید امنیتی در منطقە شکل خواهد گرفت
- Arena Website
- Nov 19
- 3 min read
سفر بنسلمان به واشنگتن بازگشت فعال عربستان به معادلات عالی دیپلماتیک و تلاش آمریکا برای معماری امنیتی تازه در منطقه را بازتاب میدهد. توافقات نظامی، فناورانه و سرمایهگذاری نشانگر تعمیق وابستگی متقابل است. بااینحال، تداوم تردیدها درباره نقش چین، محدودیتهای ساختاری اقتصاد عربستان، شرطگذاری سختگیرانه ریاض در قبال اسرائیل و سایە ماندگار پرونده خاشقجی، این همگرایی را از درون با عدمقطعیت مواجه میسازد.
محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی، روز سهشنبه با مراسم رسمی کمسابقه ای وارد کاخ سفید شد کە نشانهای از تمایل دولت ترامپ به تقویت روابط با یکی از نزدیکترین شرکای امنیتی و اقتصادی آمریکا در منطقه بە شمار میرود.
این سفر نخستین حضور ولیعهد در آمریکا از سال ۲۰۱۸ است و از سوی تحلیلگران بازگشت کامل او به تعامل دیپلماتیک در سطح عالی توصیف شده است.
ترامپ در آغاز نشست خود با ولیعهد عربستان تأکید کرد همکاری دفاعی و اقتصادی میان دو کشور در بالاترین سطح در سالهای اخیر قرار گرفتە و ایالات متحده آمریکا عربستان را شریک اصلی در حوزه ثبات منطقهای میداند. وی همچنین افزود: ما سالهاست دوستان و متحدان نزدیک هستیم.
در این نشست ترامپ همچنین تأیید کرد که دولتش قصد دارد فروش جنگندههای اف-۳۵ به عربستان را پیگیری کند. ترامپ گفت:
عربستان و اسرائیل هر دو متحدان مهمی هستند. هر دو باید بهترین تجهیزات را در اختیار داشته باشند.
در صورت نهایی شدن فروش جنگندەهای پنهانکار بە عربستان،، سطح تبادل اطلاعات، مشارکت نظامی و هماهنگی در تهدیدهای منطقهای افزایش خواهد یافت. مقامهای آمریکایی این چارچوب را بخشی از معماری جدید امنیتی در خاورمیانه توصیف میکنند.
در حوزه فناوری، مقامهای آمریکایی گفتند مذاکرات درباره صادرات تراشههای انویدیا به عربستان، برای پشتیبانی از برنامههای بزرگ هوش مصنوعی پادشاهی، حال پیشرفت است.
برخی نهادهای آمریکایی هشدار دادهاند که ممکن است بخشی از ظرفیت این تراشهها در نهایت در اختیار چین قرار گیرد، اما کاخ سفید میگوید این نگرانی «قابل مدیریت» است.
سرمایهگذاری یکی از محوریترین موضوعات دیدار بود. ترامپ گفت آمریکا میتواند روی ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری سعودی در دهه آینده حساب کند. بنسلمان اما رقم بالاتری را ارائه دادە و گفت عربستان تعهد خود را تا حدود یک تریلیون دلار افزایش خواهد داد.
با این حال اقتصاددانان میگویند محدودیتهای مالی ناشی از قیمت پایین نفت و هزینهگذاری گسترده در پروژههای داخلی، تحقق چنین وعدهای را دشوار میکند. ارزش صندوق ثروت ملی عربستان حدود یک تریلیون دلار برآورد میشود.
وقتی از ولیعهد درباره امکان اجرای این تعهد با توجه به قیمت فعلی نفت، حدود ۶۵ دلار، سؤال شد، او گفت عربستان در بخش نیمههادیها تقاضای فزایندهای دارد و قصد دارد حدود ۵۰ میلیارد دلار در کوتاهمدت سرمایهگذاری کند. او افزود: ما رقمهای نمادین را ارائه نمیکنیم.
ترامپ در پاسخ به پرسشهایی مبنی بر روابط تجاری خانوادهاش با عربستان سعودی گفت تضاد منافعی وجود ندارد.
این در حالی است که سازمان ترامپ هفته گذشته پروژه مشترک املاک با یک شرکت سعودی معرفی کرد و شرکت سرمایهگذاری جرد کوشنر نیز پیشتر ۲ میلیارد دلار از صندوق تحت مدیریت ولیعهد دریافت کرده است.
در موضوع اسرائیل، ترامپ امیدوار بود نشانهای از پیشرفت در مسیر عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل حاصل شود. اما بنسلمان گفت:
ریاض تنها در صورتی میتواند وارد توافقهای ابراهیم شود که مسیر عملی بهسوی راهحل دوکشوری وجود داشته باشد؛ مسیری که مقامهای آمریکایی میگویند تا کنون افقهای آن قابل رویت نبودە است.
پرونده جمال خاشقجی نیز از جملە مواردی بود کە در نشست خبری مطرح شد. زمانی که خبرنگاری درباره یافتههای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا مبنی بر اینکه ولیعهد دستور قتل روزنامهنگار واشینگتنپست در سال ۲۰۱۸ را صادر کرده است ترامپ پاسخ داد :
نیازی نیست مهمان ما را شرمنده کنید. بنسلمان نیز این حادثه را اشتباهی دردناک خواند اما اشارهای فراتر از موضعگیریهای پیشین خود نکرد.
قرار است امروز ولیعهد قرار است چهارشنبه همراه ترامپ در کنفرانس سرمایهگذاری واشنگتن شرکت کند؛ رویدادی که هدف آن نمایش تعهد متقابل دو کشور به همکاری اقتصادی است.
