دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا؛ تردیدها در رابطە با ادامە دیپلماسی ادامە دارد

Getty Images

در آستانه دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در رم، تحرکات امنیتی، هشدارهای تند دیپلماتیک و حضور هم‌زمان مقامات ارشد اسرائیل و آمریکا، تنش‌ها را به نقطه جوش رسانده و احتمال شکست دیپلماسی و آغاز بحران جدید منطقه‌ای را افزایش داده است.

مقامات ارشد امنیتی اسرائیل، از جمله ران درمر، وزیر امور استراتژیک، و دیوید بارنیا، رئیس موساد، قرار است روز جمعه در حاشیه مذاکرات رم با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ایالات متحده، دیدار و گفتگو کنند.

این دو مقام امنیتی بنا دارند تا آخرین مواضع خود را در رابطه با مذاکرات با ویتکاف هماهنگ کرده و بلافاصله پس از نشست‌ها، در جریان کامل تحولات قرار بگیرند. سفر آن‌ها به رم نشان‌دهنده نگرانی تل‌آویو از نتایج بالقوه این مذاکرات و تمایل به تأثیرگذاری بر روند آن است.

ورود هیأت دیپلماتیک آمریکایی

همزمان، منابع مطلع گزارش داده‌اند که استیو ویتکاف به‌همراه مایکل آنتون، از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا که در مذاکرات قبلی با ایران نیز حضور داشته، روز جمعه در رم حضور خواهد یافت تا دور جدیدی از گفت‌وگوهای مستقیم با هیأت ایرانی درباره برنامه هسته‌ای تهران برگزار شود. ترکیب این هیأت آمریکایی نشان‌دهنده جدیت دولت ایالات متحده در پیشبرد یک چارچوب مشخص برای گفتگو است.

پشتیبانی ترامپ از مسیر گفتگو

از سوی دیگر، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ضمن گفتگو درباره موضوعات مختلف، از جمله تیراندازی شب گذشته در واشنگتن، تاکید کرد که مذاکرات با ایران در مسیر درستی پیش می‌رود. وی افزود که این توافق می‌تواند به یکی از دو نتیجه بینجامد: یا یک راه‌حل دیپلماتیک بسیار مثبت، یا یک وضعیت بسیار منفی برای ایران. این سخنان بار دیگر تاکید رئیس‌جمهور را بر اهمیت راهبردی این دور از گفتگوها نشان می‌دهد.

هشدار صریح تهران به سازمان ملل

از سوی ایران، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در نامه‌ای رسمی به دبیرکل سازمان ملل و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داده است که تهدیدات اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، نقض آشکار منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل است. عراقچی تأکید کرده که برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح‌آمیز بوده و تحت نظارت کامل آژانس قرار دارد. او خواستار واکنش فوری شورای امنیت و محکومیت صریح هرگونه اقدام خصمانه شده است. عراقچی همچنین اعلام کرده است که ایران تمام اقدامات لازم را برای حفاظت از تأسیسات هسته‌ای و منافع ملی خود در پیش گرفته و در صورت استمرار تهدیدات، پاسخ قاطع خواهد داد.

افزایش احتمال حمله اسرائیل

در این میان، تحلیلگران امنیتی اسرائیل بر این باورند که احتمال شکست مذاکرات افزایش یافته و این کشور باید برای حمله‌ای سریع در صورت دریافت چراغ سبز از رئیس‌جمهور ترامپ آماده باشد. یکی از مقامات آمریکایی به آکسیوس گفته است که کاخ سفید نگران است نتانیاهو حتی بدون تأیید رسمی ایالات متحده، دست به اقدام نظامی بزند.

نقطه بی‌بازگشت دیپلماسی

با نزدیک شدن به این دور حساس از مذاکرات، تحلیلگران هشدار می‌دهند که اگر توافق حاصل نشود، منطقه ممکن است به آستانه تنشی بی‌سابقه برسد؛ نقطه‌ای که آن را «نقطه بی‌بازگشت» توصیف کرده‌اند.

این دور از مذاکرات می‌تواند آخرین فرصت برای حفظ دیپلماسی پیش از ورود به مرحله رویارویی نظامی باشد.