مقام‌های اروپایی: لحن سند جدید آمریکا درباره اروپا از روایت‌های کرملین نیز تندتر است

سند جدید راهبرد امنیت ملی دولت ترامپ با توصیف اروپا به‌عنوان قاره‌ای در آستانە افول تمدنی و متهم‌کردن اتحادیه اروپا به تضعیف دموکراسی، موجی از نگرانی را در پایتخت‌های اروپایی ایجاد کرده است. تحلیلگران می‌گویند لحن سند، هم‌سو با روایت‌های کرملین، شکاف فراآتلانتیک را عمیق‌تر و موقعیت روسیه را تقویت می‌کند.

انتشار سند جدید راهبرد امنیت ملی دولت دونالد ترامپ که اواخر شب پنجشنبه روی وب‌سایت کاخ سفید قرار گرفت، موجی از خشم و نگرانی را در میان سیاستمداران و دیپلمات‌های اروپایی برانگیخته است.

در این سند، اروپا با خطر محو تمدنی توصیف و هشدار داده شده است که این قاره ممکن است در آینده جایگاه خود را به‌عنوان متحدی قابل اعتماد برای ایالات متحده آمریکا از دست بدهد. این عبارت از سوی بسیاری از مقامات اروپایی هم‌صدا با لفاظی‌های کرملین قلمداد شدە است.

در این سند که نقشه راه سیاست خارجی و امنیتی دولت آمریکا را ترسیم می‌کند، اتحادیه اروپا به تضعیف فرآیندهای دموکراتیک، سانسور آزادی بیان و سرکوب مخالفان سیاسی متهم شده است.

در متن سند تأکید شده است که هدف ایالات متحده آمریکا باید کمک به اروپا برای اصلاح مسیر کنونی‌اش باشد.

دولت‌های اروپایی همچنین متهم شده‌اند که برای جلوگیری از آنچه در سند تقاضای عمومی مردم اروپا برای پایان دادن به جنگ اوکراین خوانده شده، روندهای دموکراتیک را تضعیف کرده‌اند.

سند می‌افزاید که در چند دهه آینده کاملاً محتمل است برخی اعضای ناتو دارای اکثریت غیراروپایی شوند که به ادعای نویسندگان سند، ممکن است بر هویت ناتو و پیوند آن با آمریکا تأثیر بگذارد.

در واکنش اولیه، اتحادیه اروپا از اظهارنظر رسمی خودداری نمودە و بسیاری از رهبران فعلی اروپا که تلاش کرده‌اند از تنش مستقیم با ترامپ پرهیز کنند، سکوت اختیار کرده‌اند. با این حال، مقامات سابق اروپایی واکنش‌های تندی را نسبت بە آن نشان داده‌اند.

کارل بیلت، نخست‌وزیر پیشین سوئد، در شبکه اجتماعی ایکس این سند را راست‌تر از افراطی‌ترین جریان‌های راست اروپا توصیف کردە و نوشتە است:

این زبانی است که جز از ذهن‌های عجیب برخی در کرملین، جای دیگری شنیده نمی‌شود. شگفت‌آور است که دولت آمریکا ظاهراً تنها نقطه تهدید علیه دموکراسی در جهان را اروپا می‌داند.

کریشیانیس کارینش، نخست‌وزیر پیشین لتونی، نیز به رویترز گفت: خوشحال‌ترین کشوری که این سند را می‌خواند، روسیه است.

به گفته او، مسکو سال‌ها در تلاش برای شکستن پیوند ترانس‌آتلانتیک بوده است و اکنون به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین ضربه از سوی خود ایالات متحده آمریکا وارد می‌شود.

یک دیپلمات اروپایی نیز با اشاره به سخنرانی جنجالی جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، در کنفرانس امنیتی مونیخ، بە خبرگزاری رویترز گفت: لحن این سند درباره اروپا حتی از آن سخنرانی هم تندتر و نگران‌کننده‌تر است.

سند جدید همچنین به‌صراحت از نفوذ رو به رشد احزاب میهن‌پرست اروپایی ابراز خرسندی کرده است، احزابی که بسیاری از آن‌ها در آلمان، فرانسه و دیگر متحدان سنتی آمریکا به اپوزیسیون اصلی دولت‌ها تبدیل شده‌اند.

ناتالی توچی، مدیر اندیشکده امور بین‌الملل در رم، در گفتگو با رویترز می‌گوید این سند نشان می‌دهد دولت ترامپ عملاً به دنبال تکه‌تکه کردن اروپا با حمایت از ملی‌گرایان راست افراطی است که به گفته او مورد حمایت روسیه نیز قرار دارد.

دونالد ترامپ در مقدمه این سند نوشته است که این استراتژی نقشه راهی برای تضمین آن است که آمریکا بزرگ‌ترین و موفق‌ترین ملت در تاریخ بشریت باقی بماند.

در عین حال، سند تأکید می‌کند که مذاکره برای حل سریع بحران اوکراین و بازگرداندن ثبات راهبردی با روسیه در راستای منافع ملی آمریکا قرار دارد.

با وجود نارضایتی گسترده از لحن واشنگتن، کشورهای اروپایی همچنان در برابر تهدید روسیه به‌شدت به حمایت نظامی آمریکا وابسته باقی مانده‌اند. بە نظر می‌رسد که چنین وضعیتی شکاف‌های جدید در روابط فرا آتلانتیک را پیچیده‌تر از گذشته کرده است.