لهستان پهپادهای شاهد را پس از نقض بی‌سابقه حریم هوایی سرنگون کرد

لهستان برای نخستین بار پهپادهای شاهد را که حریم هوایی این کشور را نقض کرده بودند سرنگون کرد. این رخداد بی‌سابقه که ورشو آن را عملی خصمانه توصیف کردە است، به‌عنوان نقطه‌ای حساس در تقابل ناتو با مسکو، هشدارها درباره گسترش مستقیم جنگ به اروپای شرقی را برانگیخته است.

نیروهای مسلح لهستان روز چهارشنبه ١٠ سپتامبر اعلام کردند که چندین پهپاد شاهد را که در جریان حمله شبانه مسکو به اوکراین وارد حریم هوایی این کشور شده بودند، سرنگون کرده‌اند.

این رخداد که نخستین اقدام مستقیم یک عضو ناتو علیه تجهیزات روسیه در آسمان خود از زمان آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود، تنش‌های امنیتی در اروپای مرکزی و شرقی را به سطح تازه‌ای رسانده است.

فرماندهی عملیاتی لهستان این اقدام را «عملی خصمانه» خواندە و تأکید کرد که این نقض‌ها تهدیدی واقعی برای امنیت شهروندان این کشور ایجاد کرده است. نخست‌وزیر دونالد توسک در محل عملیات حضور یافت و گفت «نیروهای مسلح از این پهبادها را هدف قرار دادە و عملیات همچنان ادامه دارد.

پاسخ فوری ورشو و ناتو

ارتش لهستان تأیید کرد که در واکنش به این نفوذ، جنگنده‌های لهستانی همراه با جنگنده‌های ناتو به پرواز درآمده‌اند و سامانه‌های دفاع هوایی در بالاترین سطح آماده‌باش قرار گرفته‌اند.

در پی این اقدام، فرودگاه بین‌المللی شوپن ورشو و دست‌کم سه فرودگاه دیگر، از جمله رشوف و لوبلین، به دلیل فعالیت‌های نظامی غیرمنتظره بسته شدند.

مقامات لهستان از ساکنان مناطق شرقی، به‌ویژه در استان‌های پودلاسکیه، مازوویه و لوبلین، خواستند در خانه‌های خود بمانند. سخنگوی دولت اعلام کرد که جلسه اضطراری کابینه در ساعت ۸ صبح برگزار خواهد شد و رئیس‌جمهور کارول ناوروسکی نیز دستور برگزاری نشست شورای امنیت ملی را صادر کرد.

ناوروسکی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت «امنیت میهن ما بالاترین اولویت است» و خواستار همکاری نزدیک دستگاه‌های امنیتی شد. همزمان، توسک اعلام کرد که با دبیرکل ناتو، مارک روته، در تماس مستمر است.

در ایالات متحده، سناتور دموکرات دیک دوربین هشدار داد که نقض‌های مکرر حریم هوایی ناتو نشانه‌ای است که ولادیمیر پوتین در حال آزمایش اراده غرب برای حفاظت از لهستان و کشورهای بالتیک است.

در مقابل، ند پرایس، سخنگوی پیشین وزارت خارجه آمریکا، احتمال داد که برخی از پهپادها شاید به‌طور تصادفی و در اثر عملیات اوکراین وارد لهستان شده باشند، اما اگر این اقدام عمدی باشد، می‌تواند ضعف ناتو از دید روسیه تلقی شود.

حملات گسترده‌تر روسیه به اوکراین

این رخداد همزمان با شدیدترین موج حملات هوایی روسیه به اوکراین از آغاز جنگ رخ داد. در روزهای اخیر، مسکو بیش از ۸۰۰ پهپاد را برای حملە بە اهداف خود در اوکراین بەکار گرفتە و برای نخستین بار ساختمان هیئت وزیران در کی‌یف را هدف قرار داده است.

مقام‌های اوکراینی اعلام کردند در حمله روز سه‌شنبه به روستای یاروا در منطقه دونتسک، ۲۴ غیرنظامی کشته شدند. شبکه‌های محلی نیز گزارش دادند که شماری از پهپادها پس از عبور از غرب اوکراین وارد شهرهای لهستانی مانند زاموشچ و چلم شدند و هشدارهایی به زبان لهستانی برای مردم محلی فرستاده شد.

هنوز مشخص نیست چه تعداد پهپاد وارد حریم هوایی لهستان شده‌اند، اما برخی گزارش‌ها حاکی از حرکت حداقل یک پهپاد به سمت شهر رزشوو بوده است.

سایه تمرینات نظامی روسیه و بلاروس

حادثه سرنگونی پهپادها درست پیش از آغاز مانور مشترک «زاپاد ۲۵» در بلاروس رخ داد که از سوی ورشو «بسیار تهاجمی» توصیف شده و موجب شده دولت لهستان تصمیم به بستن مرز شرقی با بلاروس بگیرد.

توسک در این بارە اظاهر داشت کە از نیمه‌شب پنجشنبه مرز با بلاروس، از جمله گذرگاه‌های راه‌آهن، بسته خواهد شد.

لیتوانی نیز کنترل مرزهای خود را تشدید کرده است. این همزمانی، نگرانی‌های تازه‌ای در میان کشورهای عضو ناتو درباره احتمال تشدید تنش‌ها در مرزهای شرقی اروپا برانگیخته است.