ماسک و ترامپ بر سر راه سوم سیاست آمریکا رویاروی هم قرار گرفتند

در پی اعلام تأسیس حزب جدید از سوی ایلان ماسک، دونالد ترامپ آن را «مسخره» خواند و به تندی به او و متحدانش تاخت؛ تنش میان این دو چهره قدرتمند سیاسی-اقتصادی ایالات متحده در روزهای اخیر وارد مرحله تازه‌ای شده است.

جدال لفظی میان دونالد ترامپ و ایلان ماسک که با اختلاف بر سر یک لایحه پرهزینه آغاز شد، اکنون با اعلام رسمی تأسیس یک حزب سیاسی تازه از سوی ماسک، به عرصه‌ای تازه پا گذاشته است.

بنا بە گزارش رویترز، ترامپ روز یک‌شنبه در حالی که از باشگاه گلف خود در نیوجرسی بازمی‌گشت، در گفت‌وگو با خبرنگاران در موریس‌تاون گفت:

من فکر می‌کنم تشکیل حزب سوم مسخره است. ما با حزب جمهوری‌خواه موفقیت چشمگیری داشته‌ایم... تشکیل حزب سوم فقط باعث سردرگمی می‌شود. احزاب سوم هیچ‌گاه موفق نبوده‌اند، بنابراین او می‌تواند با آن خوش بگذراند، اما به نظر من این کار بیهوده است.

ترامپ اندکی پس از این اظهارات، در پلتفرم Truth Social نوشت: «دیدن اینکه ایلان ماسک کاملاً از مسیر خارج شده ناراحت‌کننده است. او در پنج هفته گذشته عملاً به یک فاجعه مداوم تبدیل شده است.»

این واکنش صریح یک روز پس از آن صورت گرفت که ایلان ماسک در شبکه X از راه‌اندازی حزب جدید خود با عنوان «حزب آمریکا» خبر داد؛ حرکتی که به گفته او برای مقابله با آنچه «یونی‌پارتی» خوانده – ترکیب دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در یک ساختار سیاسی متحد – ضروری است.

ماسک همچنین اعلام کرد که حزب نوپای او قصد دارد در انتخابات میان‌دوره‌ای سال آینده، قانون‌گذارانی از حزب جمهوری‌خواه را که از لایحه پرهزینه کاهش مالیات و افزایش هزینه‌های دولت حمایت کرده‌اند، کنار بزند.

او پیش‌تر در X نوشته بود: «واقعاً هدف DOGE چه بود اگر او (ترامپ) قرار است ۵ تریلیون دلار به بدهی کشور اضافه کند؟» این اشاره به نهاد کوچک‌سازی دولت بود که ماسک برای مدت کوتاهی هدایت آن را بر عهده داشت. به باور منتقدان، این لایحه با افزایش شدید کسری بودجه، آسیب اقتصادی قابل توجهی در پی خواهد داشت.

ترامپ در واکنش به این انتقادات، تأکید کرد که دلیل واقعی نارضایتی ماسک حذف مشوق‌های مالیاتی برای خودروهای برقی تسلا در همان لایحه است. او همچنین هشدار داد که ممکن است میلیاردها دلار قرارداد دولتی و یارانه به شرکت‌های تحت مالکیت ماسک مانند تسلا و اسپیس‌اکس متوقف شود.

در ادامه تنش‌ها، ترامپ در Truth Social به انتخاب قبلی خود برای ریاست ناسا پرداخت و گفت معرفی «جرد آیزاکمن» – میلیاردر و فضانورد خصوصی و یکی از نزدیک‌ترین متحدان ماسک – برای ریاست این آژانس فضایی اقدامی اشتباه بوده است. او افزود:

نامناسب بود که یکی از دوستان نزدیک ایلان که در حوزه فضا فعالیت می‌کند، رئیس ناسا شود، در حالی که ناسا بخش بزرگی از زندگی حرفه‌ای ایلان را تشکیل می‌دهد.

این نامزدی که در دسامبر گذشته اعلام شده بود، در ۳۱ مه بدون توضیحی پس گرفته شد. ترامپ ضمن تأیید گزارش‌های رسانه‌ای، به حمایت سیاسی پیشین آیزاکمن از دموکرات‌ها اشاره کرد.

واکنش بازار سرمایه

اعلام تأسیس «حزب آمریکا» تنها بازتابی سیاسی نداشتە است. بازار سرمایه نیز بلافاصله واکنش نشان داد. شرکت سرمایه‌گذاری Azoria Partners روز شنبه اعلام کرد عرضه صندوق سرمایه‌گذاری Azoria Tesla Convexity ETF را به تعویق می‌اندازد.

این شرکت گفته که فعالیت سیاسی ماسک باعث «تعارض با مسئولیت‌های تمام‌وقت او به عنوان مدیرعامل» شده است.

در همین راستا، مدیرعامل آزوریا، جیمز فیشبک، در پلتفرم X از حزب جدید ماسک به‌شدت انتقاد کرد و بار دیگر حمایت خود را از ترامپ اعلام کرد. او گفت:

من از هیئت‌مدیره می‌خواهم که فوراً جلسه‌ای تشکیل دهد و از ایلان بخواهد موضع سیاسی‌اش را شفاف کند و بررسی کند که آیا این رویکرد با مسئولیت‌های تمام‌وقت او در تسلا سازگار است یا نه.

در ادامه فیشبک افزود: «در حالی که SpaceX و xAI با مأموریت تسلا در حوزه هوش مصنوعی، اتوماسیون و مهندسی هم‌راستا هستند، یک حزب سیاسی نه تنها با مأموریت تسلا سازگار نیست، بلکه آن را تضعیف می‌کند.»

فیشبک در اظهارنظری تندتر در X، حزب تازه‌تأسیس ماسک را «ضدآمریکایی» توصیف کرد و نوشت: «این همان طرح سبز قلابی قدیمی‌ست، دوباره از نو. اگر ماشین یا خانه‌تان را با انرژی سبز تأمین نکنید، مالیات‌تان افزایش خواهد یافت.»

روابط میان ترامپ و ماسک که پیشتر از همکاری‌های راهبردی در حوزه فناوری آغاز شده بود، اکنون وارد مرحله‌ای پرمناقشه و بی‌پیشینه شده است.

حتی با وجود واکنش‌های تند از سوی چهره‌هایی چون ترامپ و سرمایه‌گذاران محافظه‌کار، برخی ناظران سیاسی معتقدند ورود یک حزب سوم به صحنه، اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند به نفع دموکراسی آمریکایی باشد. آنها می‌گویند تنوع در گزینه‌های سیاسی، پاسخگویی بیشتر احزاب سنتی و نمایندگی بهتر دیدگاه‌های اقلیت‌ها را در پی خواهد داشت.

با آنکه سرنوشت حزب تازه‌تأسیس ماسک هنوز نامشخص است، اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که شکل‌گیری یک حزب سوم می‌تواند معادلات سیاسی و اقتصادی ایالات متحده را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد؛ چه در رقابت‌های انتخاباتی و چه در بازارهای مالی.