مجلس شورای اسلامی به توقف همکاری با آژانس انرژی هسته‌ای رای قاطع داد
- Arena Website
- Jun 25
- 2 min read
مجلس شورای اسلامی در اقدامی کم‌سابقه، طرح تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با اکثریت قاطع به تصویب رساند. در جریان رأی‌گیری امروز چهارشنبە، ۲۲۱ نفر از نمایندگان حاضر به این طرح رأی مثبت دادند، در حالی‌که هیچ رأی مخالفی به ثبت نرسید و تنها یک نماینده رأی ممتنع داد.
طرح مذکور پس از بررسی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اصلاحاتی در صحن علنی مطرح شد و به تصویب نهایی رسید.
محتوای اصلی این مصوبه بر توقف موقت همکاری‌های فنی و نظارتی با آژانس تأکید دارد، مگر آنکه شرایط خاصی که به‌عنوان پیش‌شرط‌های امنیتی و حاکمیتی تعیین شده‌اند، برآورده شود.
طبق مفاد این طرح، فعالیت‌هایی مانند نصب و بهره‌برداری از دوربین‌های نظارتی، بازرسی‌های میدانی و تبادل اطلاعات با آژانس، تنها در صورتی ادامه خواهد یافت که شورای عالی امنیت ملی تأیید کند امنیت تأسیسات هسته‌ای و جان دانشمندان این حوزه به‌طور کامل تضمین شده است و حقوق ایران برای توسعه فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز محترم شمرده می‌شود.
این موضوع در چارچوب ماده ۴ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) نیز مورد تأکید قرار گرفته است؛ ماده‌ای که به کشورهای عضو اجازه می‌دهد در زمینه توسعه و استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز فعالیت کنند، مشروط به آنکه این فعالیت‌ها در چهارچوب‌های نظارتی و بدون تلاش برای تولید تسلیحات هسته‌ای صورت گیرد.
مقام‌های ایرانی، از جمله رئیس مجلس، ضمن دفاع از موضع ایران، عملکرد آژانس را به شدت زیر سؤال برده‌اند. محمدباقر قالیباف در سخنان خود تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به دنبال ساخت بمب اتم نبوده، اما در مقابل، آژانس از مسیر حرفه‌ای و بی‌طرفانه خود خارج شده و به نهادی سیاسی تبدیل شده است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در روزهای اخیر بارها از ایران خواسته است تا اجازه دسترسی بازرسان این نهاد به تأسیسات هسته‌ای آسیب‌دیده را صادر کند.
هدف از این درخواست، ارزیابی میزان خسارات وارده و بررسی احتمال نشت مواد رادیواکتیو و پیامدهای احتمالی آن عنوان شده است.
او همچنین به نگرانی‌هایی اشاره کرد که مقامات ایران بارها مطرح کرده‌اند؛ از جمله اینکه اطلاعات محرمانه‌ای که آژانس از تأسیسات هسته‌ای ایران جمع‌آوری کرده است، در مواردی در اختیار دشمنان ایران، از جمله اسرائیل، قرار و بستر لازم را برای اقدامات خرابکارانه و حتی ترور برخی از دانشمندان هسته‌ای ایران فراهم کرده است.
مقامات ایرانی بارها اعلام کرده‌اند که برخی از این ترورها، مانند ترور محسن فخری‌زاده، با سوءاستفاده از داده‌ها و نقشه‌های به‌دست‌آمده از طریق آژانس صورت گرفته است.
بر اساس مصوبه جدید، دولت ایران موظف است هر سه ماه یک‌بار گزارشی از میزان پیشرفت در تحقق شروط تعیین‌شده را به مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملی ارائه کند.
این روند، به گفته طراحان طرح، برای پایش مستمر شرایط و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در جریان همکاری‌های بین‌المللی ضروری است.
با این حال، پیش از آنکه این طرح به مرحله اجرا برسد، باید به تأیید شورای نگهبان برسد. در صورت تأیید نهایی، مسیر اجرایی‌شدن این طرح را هموار خواهد کرد، در غیر این صورت، مصوبه برای اصلاح یا بازنگری دوباره به مجلس بازگردانده خواهد شد و یا نهایتا به مجمع تشخیص مصلح نظام ارجاع داده خواهد شد.
