مخالفت موساد با عملیات زمینی در قطر

به گزارش واشینگتن پست، سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل (موساد) با هدف جلوگیری از آسیب به کانال حیاتی مذاکرات با قطر، از اجرای عملیات زمینی علیه رهبران حماس خودداری کرد. این تصمیم، دولت بنیامین نتانیاهو را به سمت حمله‌ای هوایی ناموفقی سوق داد که نه تنها به اهداف مورد نظر دست نیافت، بلکه بحرانی دیپلماتیک را برانگیختە و شکاف‌های عمیقی را در رأس دستگاه امنیتی اسرائیل آشکار ساخت.

بر اساس اظهارات چهار منبع آگاه اسرائیلی که به دلیل حساسیت موضوع مایل بە افشای هویتشان نبودەاند، عملیات ترور هدفمند اسرائیل علیه رهبران ارشد حماس در قطر، که روز سه‌شنبه گذشته انجام شد و به نظر می‌رسد در رسیدن به اهداف اصلی خود ناموفق بوده است، ناشی از اختلافی جدی میان موساد و دفتر نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو بوده است.

به گفته این منابع، موساد که برنامه‌ریزی یک عملیات مخفی و پیچیده برای حذف فیزیکی رهبران حماس در دوحه را انجام داده بود، در نهایت از اجرای آن سرباز زد.

بە گفتە این منابع، دیوید بارنیا، رئیس موساد، نگران بود که چنین اقدامی، رابطه محرمانه اما حیاتی با مقامات قطری را که میزبان حماس هستند و نقش کلیدی در میانجی‌گری برای آزادی گروگان‌های اسرائیلی دارند، به طور جبران‌ناپذیری نابود کند.

این تردید موساد، دولت نتانیاهو را تحت فشار قرار داد تا به گزینه دوم، یعنی یک حمله هوایی گسترده با استفاده از ۱۵ جنگنده که ۱۰ موشک را به سوی هدف شلیک کردند، روی آورد.

بر اساس ارزیابی‌های اولیه اسرائیلی که پس از حمله منتشر شد، به نظر نمی‌رسد هیچ‌یک از رهبران ارشد حماس، از جمله خلیل الحیه، در این حمله کشته شده باشند.

حساب کاربری منتسب بە موساد در شبکه اجتماعی ایکس نوشتە است کە بر اساس ارزیابی‌های اولیۀ منابع اسرائیلی، این حمله در حذف رهبران ارشد حماس شکست خورده است.

اجساد شناسایی‌نشده در محل، ظاهراً به چهره‌های کلیدی تعلق ندارند. این احتمال وجود دارد که یک جسد پیش از ارزیابی ارتش اسرائیل منتقل شده باشد...... مشکل دارد این جملە

گفته می‌شود که رهبران در اتاقی مجزا از محل اصابت موشک‌ها حضور داشته‌اند. اگرچه بررسی‌ها همچنان ادامه دارد و ممکن است برخی از اعضای ارشد زخمی شده باشند، اما به نظر می‌رسد رهبری حماس از این حمله جان سالم به‌در برده است.

با این حال، موساد با اعلام تلویحی شکست تأکید کردە است کە شاید بە اهداف خود نرسیدە باشیم، اما از این پس آن‌ها هرگز در یک تخت نخواهند خوابید، با تلفن‌همراه حرکت نخواهند کرد و با هر قدمی که برمی‌دارند، از خود خواهند پرسید آیا این آخرین قدمشان است.

این عملیات نه تنها یک شکست نظامی برای اسرائیل محسوب می‌شود، بلکه بحران دیپلماتیک عمیقی را دامن زده است. قطر این حمله را به شدت محکوم کرده و آن را تروریسم دولتی خوانده است.

این اقدام، نقش قطر به عنوان میانجی را که هم توسط اسرائیل و هم توسط متحد اصلی آن، ایالات متحده آمریکا، به رسمیت شناخته شده بود، به خطر انداخته است.

این حادثه، شکاف فزاینده بین مقامات امنیتی اسرائیل به رهبری موساد و ارتش از یک سو، و دفتر سیاسی نخست‌وزیر نتانیاهو از سوی دیگر را برجسته می‌کند.

منابع می‌گویند که علاوه بر بارنیا، رئیس ستاد کل ارتش، ارتشبد ایال زمیر، نیز به دلیل نگرانی از به خطر افتادن مذاکرات حساس آزادی گروگان‌ها، با زمان‌بندی این عملیات مخالف بود. در مقابل، نتانیاهو و برخی از وزرای کابینه امنیتی او، مانند ران درمر و یسرائیل کاتس، بر انجام عملیات اصرار داشتند.

تحلیلگران معتقدند نتانیاهو که تحت فشار داخلی برای نشان دادن عزم راسخ خود پس از حملات اخیر است، ممکن است صبر خود را در فرآیند مذاکره از دست داده و ترجیح داده باشد با یک اقدام تهاجمی، پیام قدرت بفرستد.

در این رابطە، یک منبع آگاه به رویترز گفت:

موساد می‌داند چگونه و چه زمانی این کار را در آینده انجام دهد. سؤال این بود: چرا حالا؟ چرا در میانه یک پیشنهاد دیپلماتیک که به نظر می‌رسید کشش داشته باشد؟

این عملیات همچنین در حالی رخ داد که یک پیشنهاد جدید از سوی آمریکا، که توسط دونالد ترامپ تبلیغ می‌شد، برای آزادی گروگان‌ها و یک توافق دائمی در حال بررسی بود.

یک منبع آگاه به مذاکرات گفت که این پیشنهاد در میان مقامات حماس با «استقبال بیشتری» نسبت به پیشنهادات قبلی روبرو شده بود.

پیچیدگی در روند مذاکرات

اکنون، آینده این مذاکرات حول بحران گروگان‌ها و مسالە غزە در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. در حالی که قطر گفته است به نقش میانجی‌گری خود ادامه خواهد داد، نتانیاهو با لحنی تهدیدآمیز خطاب به دوحه گفتە است: یا آنها را اخراج کنید یا آنها را به عدالت بسپارید. زیرا اگر این کار را نکنید، ما انجام خواهیم داد..

این تناقض آشکار، بین کشوری که سال‌ها از قطر به عنوان یک شریک ضروری در مدیریت غزه استفاده کرده و اکنون آن را هدف گرفته، نشان‌دهنده پیچیدگی و تنش‌های عمیق درون دستگاه تصمیم‌گیری اسرائیل است، جایی که ملاحظات امنیتی بلندمدت و روابط خارجی در تقابل با محاسبات سیاسی داخلی و نیاز به نمایش قدرت قرار گرفته است.

تا کنون دفتر نخست‌وزیر اسرائیل و موساد هر دو از ارائه توضیح درخواستی رویترز خودداری کردەاند.