معیشت ایرانیان در بحران: جهش سه‌رقمی قیمت خوراکی‌ها

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه کالاهای خوراکی در مناطق شهری کشور در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ به ۲۸۴.۴ درصد جهش کرد. این افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها، به‌ویژه در اقلامی مانند لوبیاچیتی و لیموترش، فشار سنگینی بر سبد معیشتی خانوارها وارد کرده و نگرانی‌ها درباره بحران هزینه‌های زندگی را شدت بخشیده است.

مرکز آمار ایران با انتشار نرخ تورم در اردیبهشت‌ماه اعلام کرد که از میان ۵۳ قلم کالای خوراکی منتخب در مناطق شهری، ۲۲ قلم افزایش قیمتی بالاتر از نرخ تورم عمومی ایران (۳۸.۴ درصد نقطه‌به‌نقطه) تجربه کرده‌اند.

لوبیاچیتی با تورم سالانه ۲۰۱ درصد، رکورددار افزایش قیمت در میان اقلام خوراکی بود، در حالی که لیموترش با تورم ۲۴۵ درصدی، بیشترین رشد قیمت را در دسته میوه‌ها به خود اختصاص داد.

اقلام دیگری مانند برنج ایرانی با ۹.۱ درصد افزایش ماهانه و شیرینی خشک با ۲.۶ درصد رشد ماهانه نیز شاهد جهش قیمتی بودند. در مقابل مرغ ماشینی با کاهش ۶.۱ درصدی قیمت نسبت به ماه گذشته جزو معدود اقلامی بود که افت قیمت را ثبت کرد.

این موج تورمی تأثیر عمیقی بر معیشت خانوارهای ایرانی به‌ویژه اقشار کم‌درآمد گذاشته است. تورم افسارگسیخته در ایران تحت تأثیر عواملی مانند تحریم‌های بین‌المللی، کاهش شدید ارزش ریال و سیاست‌های ناپایدار پولی تشدید شده است.

در همین حال افزایش نقدینگی و کسری بودجه مزمن دولت از عوامل اصلی این بحران هستند. در پی این‌ها قدرت خرید مردم را به شدت کاهش داده و هزینه‌های زندگی را به سطحی غیرقابل تحمل برای بسیاری از خانوارها رسانده است.

کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند که بدون اصلاحات ساختاری از جمله کاهش وابستگی به چاپ پول و تقویت تولید داخلی، مهار تورم دشوار خواهد بود.

گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که تورم نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت ۱۴۰۴ به ۳۸.۷ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل ۰.۲ واحد درصد کاهش داشته، اما همچنان در سطح بالایی قرار دارد.

خوراکی‌ها، مسکن و خدمات درمانی حدود ۷۵ درصد از تورم کل را تشکیل می‌دهند و این روند فشار مضاعفی را بر خانوارهای کم‌درآمد وارد کرده است