مقررات تازه مرزی در اتحادیه اروپا

از ۱۲ اکتبر ۲۰۲۵، اتحادیه اروپا ورود دیجیتال به مرزهای شنگن را اجرایی کرده و ثبت اثر انگشت و تصویر چهره برای تمامی مسافران غیراروپایی الزامی شده است. این تغییر، بخشی از برنامه گسترده اروپا برای ساده‌سازی صدور ویزا، افزایش امنیت مرزی و دیجیتالی کردن فرایندهای مرزی است.

رویترز گزارش می‌دهد که از روز ۱۲ اکتبر مقررات تازه اتحادیه اروپا در راستای برای دیجیتالی کردن مرزهای بیرونی اروپا و فرایند صدور ویزای شنگن اجرایی شده‌اند.

مقررات تازه فرایند ثبت بیومتریک اطلاعات تمامی مسافران غیراروپایی را الزامی کرده است و تا آوریل ۲۰۲۶ به تدریج در تمام کشورهای حوزه شنگن اجرایی خواهد شد.

اجرایی شدن این قانون بە این معناست کە از تمامی مسافران غیراروپایی در بدو ورود به منطقه شنگن عکسبرداری و انگشت نگاری به عمل خواهد آمد.  مسافران پس از اولین ورود به منطقه شنگن باید تصویر چهره و اثر انگشت خود را به صورت الکترونیکی ثبت کنند. در سفرهای بعدی آنها ظرف سه سال پس از آن چنین روندی تکرار نخواهد شد.

همچنین این مقررات  تا سال ۲۰۲۸ پلتفرمی یکپارچه برای ثبت درخواست و صدور ویزای شنگن به وجود می‌آورد که بناست مراحل ثبت درخواست ویزای شنگن را سادەتر و هزینەی آن برای مسافران و کشورهای صادرکننده ویزا کاهش دهد.

با توجه به نقشی که در امنیت داخلی و  سیاست‌های مهاجرتی اروپا ایفا می‌کنند، مرزهای خارجی اتحادیه اروپا همیشه و به ویژه پس از سال ۲۰۱۵ و سیل مهاجرت به اروپا، ‌مورد توجه خاص کمیسیون اروپا بوده است.

هم اکنون این مقررات تازه به معنی اعمال کنترل بیشتر بر مرزهاست و کشورهای عضواتحادیه اروپا را تشویق می‌کند از فناوری‌های نظارتی و کنترلی در مناطق مرزی داخلی، مانند پهپاد و حسگرهای حرکتی  برای کنترل‌های مرزی داخلی استفاده کنند.

کارشناسان می‌گویند این تغییرات بیانگر آن‌اند که اکنون اروپا به به نگرانی‌های ناظر بر امنیت ملی بیشتر از هرموضوع دیگری اهمیت می‌دهد. راست‌گرایان افراطی در اروپا و به ویژه حزب راستگرای AFD  در آلمان از چنین گرایشی حمایت می‌کنند.

در کنار این مقررات جدید ناظر بر ویزای شنگن، مصوبات اخیر پارلمان اروپا در روز ۷ اکتبر، ناظر بر ساز و کار تعلیق ویزای شنگن نیز قابل توجه است. 

این اصلاحات منتظر تصویب نهایی شورای اروپا بودە و هنوز لازم‌الاجرا نشده اند، اما در صورت اجرایی شدن ساز و کار تعلیق ویزای شنگن را قدرتمنتر می‌کند  و ابزارهای بیشتری در اختیار کشورهای اروپایی می‌گذارند تا ویزاهای شنگن صادرشده را در چارچوب مواردی مشخص ولی در عمل به صلاحدید خود تعلیق کنند و مهاجران را به کشورهای مبداء بازگردانند. برخی از این موارد عبارتند از:

تهدیدات چندگانه (مثل استفاده ابزاری از مهاجران توسط کشورهای ثالث)، برنامه‌های شهروندی از طریق سرمایه‌گذاری، عدم تطابق با سیاست ویزای اتحادیه اروپا، نقض حقوق بشر یا قوانین بین‌المللی، و عدم پایبندی به تصمیمات دادگاه‌های بین‌المللی.

آیا با این رویکرد تازه در مقررات، اروپا چهره جدیدی به خود خواهد گرفت که بیشتر مورد پسند راست‌گرایان خواهد بود؟ چهره‌  تازه‌ای که در آن ساختارهای بوروکراتیک قبلی نامریی شده و جای خود را به کنترل‌های نامريی‌تر و نظارت یکپارچه‌تر می‌دهند.