گروسی درباره "فاصله اندک ایران با سلاح اتمی" در آستانه دور دوم مذاکرات تهران واشنگتن هشدار می‌دهد

رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هشدار داده است که ایران فاصله چندانی با سلاح اتمی ندارد. او همچنین خواستار ایفای نقش آژانس در مذاکرات جاری بین تهران و واشینگتن شده است؛ مذاکراتی که دور دوم آن روز شنبه ۲۹ فروردین در رم پایتخت ایتالیا برگزار می‌شود. همزمان، طرفین آمریکایی و ایرانی از هم اکنون اختلاف نظر خود را برسر چند و چون برنامه هسته‌ای ایران به رسانه‌ها آورده‌اند. آمریکا خواهان برچیدن کامل برنامه غنی‌سازی اورانیوم است و ایران می‌گوید قابل مذاکره نیست.

رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ۲۷ فروردین (۱۶ آوریل) درچهارچوب آخرین تلاش‌هایش برای قانع‌کردن جمهوری اسلامی به شفاف‌سازی در مورد برنامه‌های هسته‌ایش وارد تهران شد.

طبق گزارشهای منتشر شدە، گروسی باید حداکثر تا چند هفته دیگر گزارش جامعی را درباره برنامه‌های هسته‌ای ایران به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دهد. این گزارش می‌تواند نقش مهمی در تصمیم سه کشور اروپایی عضو توافق اتمی برجام (فرانسه، آلمان و بریتانیا) درمورد فعال‌سازی مکانیسم ماشه مندرج در این توافق و بازگرداندن تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران داشته باشد.

مدیرکل آژانس که در گزارش‌های قبلی خود نسبت به ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران ابراز تردید و نگرانی کرده بود، در مصاحبه‌ با روزنامه فرانسوی لوموند هشدار داده است که ایران فاصله چندانی با تولید بمب اتمی ندارد. رافائل گروسی در این مصاحبه که لوموند آن را روز چهارشنبه همزمان با سفر او به تهران منتشر کرد، گفته است:‌ شبیه یک پازل است. همه قطعاتش را دارند و یک روز می‌توانند آنها را سرهم کنند.

او هرچند گفته است که ایرانی‌ها هنوز به نقطه دستیابی بە تولید سلاح هستەای نرسیده‌اند، اما هشدار داده است که "فاصله چندانی با آن ندارند. او افزوده:‌

اینکه به صرفا به جامعه جهانی بگویی ما سلاح اتمی نداریم، برای آنها قابل باور نیست. ما باید بتوانیم این ادعا را راستی‌آزمایی کنیم.

با این حال گروسی پس از سفر به تهران و دیدار با عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در پستی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) اعلام کرد که گفت‌وگوهای مهمی با مقامات ایرانی داشته است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین با اشاره به مذاکرات جاری میان ایران و آمریکا خواستار نقش آژانس در این مذاکرات شده است.او به لوموند گفته است: در نهایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مسئول راستی‌آزمایی هرگونه توافق میان آمریکا و ایران خواهد بود.

سفر گروسی به تهران در حالی انجام می‌شود که دور دوم مذاکرات بین ایران و ایالات متحده در روز شنبه ۲۹ فروردین در رم پایتخت ایتالیا برگزار می شود. هفته گذشته دو کشور بالاترین سطح مذاکرات خود را از زمان خروج ترامپ از توافق هسته ای در سال ۲۰۱۸، در مسقط پایتخت عمان برگزار کردند و هر دو طرف آن را "سازنده" خواندند.

در آستانه برگزاری دور دوم مذاکرات، دو طرف باردیگر اختلافات خود را برسر میزان غنی‌سازی اورانیوم به سطح رسانه‌ها کشانده‌اند. درحالیکه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، پیشتر گفته بود که غنی سازی اورانیوم ایران "غیرقابل مذاکره" است، استیو ویتکوف، فرستاده ایالات متحده در امور خاورمیانه، در تازه‌ترین اظهارات خود خواستار برچیدن کامل آن شده است.

در واکنش بە اظهارات گروسی، عراقچی روز چهارشنبه گفت:

غنی سازی ایران یک موضوع واقعی و پذیرفته شده است. ما آماده‌ایم تا در پاسخ به نگرانی‌های احتمالی، اعتمادسازی کنیم، اما مسئله غنی سازی غیرقابل مذاکره است.

ایران همچنین توانایی های نظامی، نفوذ منطقه ای و توانایی‌های موشکی این کشور را به عنوان "خطوط قرمز" خود مشخص کرده است.

استیو ویتکوف اما روز سه‌شنبه با تجدیدنظر در اظهارات پیشین خود گفت که ایران باید "غنی سازی اورانیوم را متوقف و حذف کند" تا به توافق هسته ای با واشنگتن دست یافت. او یک روز قبل از آن صرفا خواستار بازگشت ایران به سقف غنی سازی ۳.۶۷ درصد تعیین شده در توافقنامه برجام شده بود.

آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود اعلام کرده است که ایران حدود 274.8 کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد در اختیار دارد. این سطح بسیار بالاتر از سقف تعیین شده در توافق ۲۰۱۵ است و به آستانه ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید کلاهک هسته ای نزدیک است.

مذاکرات روز شنبه در رم با میانجیگری عمان برگزار خواهد شد و یک سخنگوی ایتالیایی و مقامات ایرانی و آمریکایی نیز در اظهاراتی جداگانه این مکان را تایید کرده‌اند.

طبق آخرین گزارشها، عراقچی امروز پنجشنبه به مسکو رسیدە و پیامی را از سوی علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، تحویل خواهد داد. ایران اعلام کرده است که این سفر "از پیش برنامه ریزی شده" بوده، اما شامل بحث در مورد مذاکرات ایران و آمریکا نیز خواهد بود.