کنفرانس تاریخی کردها در سوریه گامی به سوی وحدت و ثبات سیاسی است

کنفرانس وحدت کردها در سوریه با هدف تدوین نقشه‌راهی برای طرح مطالبات کردها و تشکیل هیئتی متحد برای مذاکره با دولت موقت سوریه، روز ۶ اردیبهشت (۲۶ آپریل) در مناطق خودگردان شمال و شرق سوریه (روژآوا) برگزار می‌شود.

کنفرانس وحدت و دیدگاه مشترک کُردی» با حضور بیش از ۳۰۰ نفر از نمایندگان حزب اتحاد دموکراتیک (PYD)، شورای ملی کردی (KNC)، ۳۰ حزب و تشکل سیاسی، سازمان‌های جامعه مدنی، نمایندگان زنان، جوانان و کنشگران مستقل در روژآوا برگزار خواهد شد. بر ا‌ساس گزارشها، دعوت‌نامه‌ها بدون تبعیض برای همه احزاب و شخصیت‌های سیاسی ارسال شده است. این کنفرانس دو هدف اصلی دارد: نخست، تصویب سندی به نام «سند وحدت و تفاهم» که خواسته‌های کردها در سوریه را به‌صورت رسمی بیان کند؛ دوم، تشکیل هیئتی واحد برای مذاکره مستقیم با دولت موقت دمشق درباره حقوق و مطالبات کردها.

مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، وحدت کردها راضروری خوانده و اعلام نمودە است که این کنفرانس پس از تأخیرهای ناشی از اختلافات فنی، در تاریخ مقرر برگزار می‌شود. انتظار می‌رود این رویداد به رفع اختلافات داخلی و ایجاد جبهه‌ای متحد برای مذاکرات سیاسی کردها با دولت انتقالی در دمشق کمک کند. با این حال، تنش‌های تاریخی میان PYD و KNC و عدم اطمینان از مشارکت همه گروه‌ها، چالش‌هایی را ایجاد کرده است.

یکی از موضوعات مورد بحث، درخواست فدرالیسم یا تمرکززدایی است. گزارش‌ها حاکی از آن است که فدرالیسم ممکن است به‌عنوان یک موضع حداکثری مطرح شود، اما تمرکززدایی به‌عنوان نتیجه‌ای توافقی در نظر گرفته شده است، زیرا دمشق و آنکارا با سیستم فدرالیستی مخالف‌اند. همچنین، مدیریت مناطق عرب‌نشین تحت کنترل نیروهای سوریه دمکراتیک، مانند رقه و دیرالزور، پیچیدگی‌های بیشتری به مذاکرات افزوده است. ایالات متحده و فرانسه از برگزاری این کنفرانس حمایت کرده‌اند، اما فشارهای خارجی، به‌ویژه از سوی ترکیه که حضور کردها را تهدیدی برای امنیت خود می‌داند، همچنان مانع بزرگی است.

همزمان، هیئتی از حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (دم پارتی) و حزب مناطق دموکراتیک (DBP) برای شرکت در این کنفرانس به مناطق خودگردان سفر کرده‌اند. برخی چهره‌های سیاسی کرد در گفت‌وگو با رسانه‌های اقلیم کردستان، وعده خبرهای خوب در این کنفرانس را دادەاند.

کنفرانس احتمالاً ماهیت نمادین خواهد داشت، زیرا بسیاری از توافقات در مذاکرات پشت درهای بسته نهایی شده‌اند. با این حال، رسمی‌سازی این توافقات و تشکیل هیئت مذاکره‌کننده، گام‌هایی عملی و حیاتی برای آینده سیاسی کردها محسوب می‌شود.

دیدارهای دیپلماتیک مظلوم عبدی و حمایت بین‌المللی از کردها

مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، در دو دیدار جداگانه با ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، و نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان در اربیل به گفت‌وگو پرداخت. این دیدارها با حضور الهام احمد، رئیس مشترک دایره روابط خارجی اداره خودگردان شمال و شرق سوریه انجام شد.

رسانه‌ها گزارش داده‌اند که فرانسه قصد دارد نیروهای خود را در مناطق تحت کنترل نیروهای سوریه دمکراتیک را در چارچوب ائتلاف بین‌المللی افزایش دهد، اما منبعی نزدیک به عبدی این ادعا را رد کرد. این منبع به «العربیه» گفت که پاریس در حال بررسی حمایت از نیروهای سوریە دمکراتیک در صورت کاهش نیروهای آمریکایی است و به مشارکت کامل کردها در مرحله گذار متعهد است.

وزیر خارجه فرانسه نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرد که حقوق و منافع کردها باید در مرحله گذار سوریه مدنظر قرار گیرد. منبع مذکور افزود که فرانسه نقش میانجی میان نیروهای سوریه دمکراتیک، دولت سوریه و ترکیه را ایفا می‌کند و عملیات هوایی علیه داعش را تشدید خواهد کرد.

در دیدار با بارزانی، عبدی درباره سامان‌دهی وضعیت داخلی کردها برای کنفرانس وحدت گفت‌وگو کرد. این دیدار فضای مثبتی برای کنفرانس ایجاد کرده و بر اساس گزارش شبکه رووداو اربیل نیز برای میانجی‌گری میان نیروهای سوریه دمکراتیک و ترکیه و دستیابی به آتش‌بس دائمی تلاش می‌کند.

در مارس ۲۰۲۵، توافقنامه‌ای بین احمد شرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، و مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای سوریه دمکراتیک امضا شد که زمینه‌ساز ادغام نیروهای کرد با نهادهای دولتی، تضمین حقوق همه سوری‌ها، بازگشت امن آوارگان و مدیریت نهادهای دولتی در مناطق شمال شرق توسط دولت سوریه شد. این توافق، بستری برای مذاکرات سیاسی بیشتر فراهم کرد.

ناظران بر این باورند کە کنفرانس وحدت کردها در سوریە، به‌ویژه در شرایطی که دولت انتقالی در دمشق در حال تثبیت قدرت خود است، می‌تواند لحظه‌ای تاریخی باشد.