گسترش حضور نظامی ترکیه و روسیه در سوریه: تقابل در عرصه ژئوپولیتیک

ورود کاروان تجهیزات نظامی مدرن ترکیه به سوریه نشان‌دهنده تقویت ارتش دولت انتقالی و گسترش همکاری‌های آنکارا-دمشق است. همزمان، روسیه با بازسازی پایگاه‌های خود در جنوب سوریه و هماهنگی با اسرائیل، نفوذ ترکیه را محدود می‌کند. این تحولات رقابت ژئوپلیتیک پیچیده‌ای را در سوریه بازتاب می‌دهد و توازن قدرت در مناطق حساس جنوب این کشور را دستخوش تغییرات بنیادین می‌کند.

امروز، یکشنبە ٢٣ نوامبر، کاروانی از تجهیزات نظامی ترکیه، شامل خودروهای زرهی مدرن نظیر Otokar Cobra، Cadillac Gage Commando و Ejder Yalçın، وارد خاک سوریه شد.

این اقدام بخشی از روند فزاینده همکاری‌های نظامی بین آنکارا و دمشق است که به‌ویژه در راستای تقویت ارتش دولت انتقالی سوریه در برابر تهدیدات خارجی و گروه‌های مسلح صورت می‌گیرد.

در کنار این تحولات، روسیه نیز در حال بازسازی و گسترش حضور نظامی خود در جنوب سوریه است، جایی که رقابت‌ها و منافع مختلف قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی به اوج خود رسیده است.

کاروان امروز، که به‌طور خاص شامل اژدر، از خودروهای زرهی مدرن ترکیه است، به سوریه وارد شد. این اقدام در ادامه تلاش‌های ترکیه برای تقویت ارتش سوریه در مقابل نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) است.

ویدئویی که اخیراً در شبکه X منتشر شد، لحظه ورود این تجهیزات به سوریه را نشان می‌دهد و تأیید می‌کند که این بخشی از بسته کمک‌های نظامی گسترده‌تری است که ترکیه به سوریه ارائه می‌دهد.

در آینده نزدیک، ترکیه قرار است پهپادها، توپخانه، موشک‌ها و سیستم‌های دفاع هوایی را نیز به سوریه ارسال کند. این تجهیزات در چارچوب توافقات دفاعی میان آنکارا و دمشق قرار دارند، که شامل آموزش نیروهای سوری و بازسازی زیرساخت‌های ارتش این کشور می‌شود.

روسیه: بازگشت به قنیطره و مقابله با نفوذ ترکیه

در سمت دیگر، روسیه نیز در حال تقویت حضور خود در جنوب سوریه است، به‌ویژه در استان قنیطره که مرزهای حساسی با اسرائیل دارد.

منابع بە پایگاە خبری The Cradle گزارش دادەاند که تصمیم به بازسازی نه پایگاه نظامی روسیه در این منطقه به‌طور مستقیم با دمشق هماهنگ شده است و ترکیه در این فرآیند هیچ نقشی ندارد.

هیئت بلندپایه روسی که در تاریخ ١٧ نوامبر ۲۰۲۵ از قنیطره بازدید کرد، به ارزیابی وضعیت پایگاه‌های پیشین خود در این منطقه پرداخت.

این اقدامات در راستای استراتژی روسیه برای بازچیدمان نفوذ نظامی خود در جنوب سوریه و جلوگیری از ایجاد خلاء قدرت است.

در این راستا، روسیه به‌ویژه در پی مقابله با نفوذ ترکیه در منطقه است. تصمیم به تقویت حضور نظامی در قنیطره و مناطق مجاور، به نظر می‌رسد که در هماهنگی با اسرائیل صورت گرفته باشد.

اسرائیل که در تلاش است تا به‌دنبال لابی با آمریکا، سوریه را ضعیف و غیرمتمرکز نگه دارد، به روسیه اجازه داده است تا حضور نظامی خود را در مناطق جنوبی حفظ کند. این شرایط نمایانگر رقابت شدید بین ترکیه و روسیه برای کنترل مناطق حساس در سوریه است.

گسترش حضور نظامی ترکیه و روسیه در سوریه، نمایانگر یک رقابت شدید و پیچیده در عرصه ژئوپولیتیک است.

روسیه به‌دنبال تثبیت نفوذ خود در سوریه و گسترش روابط استراتژیک با اسرائیل است. در همین راستا، مقامات روسی و اسرائیلی در تلاشند تا از طریق هماهنگی، نفوذ ترکیه را در مناطق جنوبی سوریه کاهش دهند.

این تحولات نشان‌دهنده تغییرات بنیادین در توازن قدرت در سوریه پس از سقوط رژیم بشار اسد و تشکیل دولت انتقالی جدید است.