ایران از سازمان همکاری شانگهای برای تقویت همکاری و مقابله با تحریم‌ها استفادە می کند

سخنان پزشکیان در اجلاس شانگهای نشان می‌دهد ایران می‌کوشد با اتکا به روسیه، چین و هند، تحریم‌ها و فشارهای آمریکا را بی‌اثر کند و روایتی تازه از نظم جهانی بسازد. با این حال، اتکای بیش از حد به بلوک شرق، بدون اصلاحات داخلی و دیپلماسی متوازن، می‌تواند ایران را در رقابت قدرت‌ها ابزارمند و آسیب‌پذیر سازد.

ایران که اکنون با تهدیدات آمریکا و اسرائیل و بازگشت تحریم‌ها از طریق مکانیزم ماشه مواجه است، در تلاش است تا با تقویت جایگاه خود در این سازمان همکاری شانگهای، قدرت‌هایی چون روسیه، چین و هند را به سود خود وارد نزاع قدیمی‌اش با کشورهای غربی خصوصا ایالات متحده و اسرائیل کند.

سخنان پزشکیان در اجلاس شانگهای، بر دو محور صلح‌سازی و مقابله با تحریم‌ها تمرکز داشت. او خواستار تشکیل کمیته صلح‌سازی سازمان همکاری شانگهای شد تا به عنوان مکانیزمی برای حل اختلافات منطقه‌ای و جهانی عمل کند.

در این بارە، پزشکیان در گفتگو با تلفزیون رسمی چین، بە نقل از خبرگزاری امنیتی تسنیم گفت:

اگر کشورها متحد نشوند، آمریکا همان سیاست تمامیت‌خواهانه‌ای را که امروز با بمباران، ترور و تحریم علیه ملت‌ها دنبال می‌کند، علیه چین نیز به‌کار خواهد بست.

بنظر می‌رسد که همزمان با برگزاری اجلاس در تیانجین، روایتی تازه در حال شکل‌گیری است که در آن کشورهایی که روزگاری در حاشیه نظام بین‌الملل قرار داشتند، اکنون با اعتمادبه‌نفس و ابتکار عمل در حال طراحی الگوی جدیدی از جهانی‌سازی‌اند.

رشد تجارت میان اعضای سازمان همکاری شانگهای صرفاً یک آمار اقتصادی نیست، بلکه نماد نوعی نگاه جایگزین است. اگر تیانجین بتواند وعده‌های خود را محقق کند، این نشست می‌تواند مسیری به سوی نظمی جایگزین را هموار سازد که در آن جنوب جهانی دیگر تماشاگر منفعل نیست، بلکه معمار فعال آینده است.

با این حال، آنچه آینده این روند را تعیین می‌کند واکنش غرب، به‌ویژه ایالات متحده است؛ چراکه واشنگتن همگرایی فزاینده در جنوب غرب آسیا و پیوندهای راهبردی قدرت‌های شرقی را نه صرفا یک همکاری منطقه‌ای، بلکه تهدیدی مستقیم علیه استمرار هژمونی خود می‌بیند.

از این رو باید دید آمریکا و متحدانش چگونه می‌کوشند با ابزارهای سیاسی، اقتصادی یا حتی امنیتی در برابر این روند موازنه ایجاد کنند.