بریتانیا و آمریکا روابط دیپلماتیک را با دولت جدید دمشق احیا می‌کنند

Sana/AFP/Getty Images

در تحولی چشمگیر که نشانه‌ای از چرخش سیاست غرب در قبال سوریه پس از جنگ است، بریتانیا و ایالات متحده گام‌های ملموسی را برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک با دولت جدید این کشور تحت رهبری احمد الشرع برداشته‌اند. برافراشتن پرچم آمریکا در دمشق تا سفر تاریخی وزیر خارجه بریتانیا، حاکی از نشانەهای غرب برای حمایت از ثبات و بازسازی سوریه است.

دیوید لامی، وزیر امور خارجه بریتانیا، در ۵ ژوئیه ۲۰۲۵ با سفری بی‌سابقه به دمشق، از احیای روابط دیپلماتیک با سوریه، پس از ۱۴ سال قطع ارتباط خبر داد. این اولین بازدید یک مقام ارشد بریتانیایی از زمان آغاز جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱ بود.

لامی در این بارەاظهار داشت:

امیدی تازه برای مردم سوریه پدید آمده است. حمایت از دولت جدید برای تحقق وعده‌اش در ساخت آینده‌ای باثبات، امن‌تر و مرفه برای همه سوری‌ها، در راستای منافع ماست.

بە گزارش گاردین، این تعهد با تخصیص ۹۴.۵ میلیون پوند کمک بشردوستانه فوری و حمایت بلندمدت برای بازسازی زیرساخت‌های سوریه و کمک به کشورهای همسایه میزبان پناهجویان سوری تقویت می شود.

این اقدام در ادامه تصمیم بریتانیا در آوریل ۲۰۲۵ برای کاهش تحریم‌ها، از جمله آزادسازی دارایی‌های بانک مرکزی سوریه و ۲۳ نهاد دیگر مانند بانک‌ها و شرکت‌های نفتی، بە منظور تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی انجام می شود. با این وجود تحریم‌ها علیه مقامات رژیم سابق اسد پابرجا ماند.

در این دیدار لامی همچنین با اسعد حسن الشیبانی، وزیر امور خارجه، و احمد الشرع، رئیس‌جمهور دولت انتقالی، بر ضرورت یک «گذار سیاسی فراگیر» تأکید کرد که نماینده تنوع جمعیتی سوریه باشد.

او همچنین استدلال کرد که ثبات سوریه می‌تواند مهاجرت غیرقانونی را کاهش دهد، تهدیدات تروریستی را مهار کند و زرادخانه شیمیایی این کشور را نابود سازد، و وعده داد که بریتانیا شریکی پایدار در این مسیر خواهد بود.

آمریکا با پروژه انرژی و پرچم نمادین بازمی‌گردد

از سوی دیگر، در اقدامی نمادین که بازتاب‌دهنده تغییر سیاست واشنگتن است، پرچم ایالات متحده آمریکا نیز در ۲۹ مه ۲۰۲۵ در مقابل اقامتگاه سفیر آمریکا در دمشق، که از سال ۲۰۱۲ تعطیل بود، به اهتزاز درآمد.

این مراسم با حضور تام باراک، سفیر آمریکا در ترکیه و فرستاده ویژه جدید این کشور به سوریه، برگزار شد و نشانه‌ای از گرم شدن روابط با دولت انتقالی بود. این ابتکار تنها چند روز پس از فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای لغو تحریم‌های طولانی‌مدت علیه سوریه انجام شد که انزوای مالی این کشور را کاهش داد و راه را برای سرمایه‌گذاری و بازسازی هموار کرد. این پروژه انرژی و بازگشت دیپلماتیک آمریکا نشان‌دهنده تعهد عملی به حمایت از نیازهای فوری سوریه است.

اتحادیه اروپا تحریم‌ها را لغو می‌کند

اتحادیه اروپا نیز در هماهنگی با این اقدامات، در ۲۰ مه ۲۰۲۵ تحریم‌های اقتصادی علیه سوریه را لغو کرد تا بازسازی این کشور پس از سقوط رژیم اسد در دسامبر ۲۰۲۴ به رهبری گروه هیات التحریز الشام را تسهیل کند.

این تصمیم، که یک هفته پس از اقدام مشابه آمریکا و دیدار ترامپ با الشرع اعلام شد، نشان‌دهنده اجماع غرب در حمایت از دولت جدیدی است کە اکثریت اعضای آن ریشە در گروههای جهادیستی دارند.

کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هشدار داد که نادیده گرفتن این فرصت می‌تواند سوریه را به سرنوشتی مشابه افغانستان پس از بازگشت طالبان دچار کند.

لغو تحریم‌ها با هدف تشویق سرمایه‌گذاری و تقویت تلاش‌های بازسازی، نشانه‌ای از اعتماد به توانایی دولت انتقالی برای ایجاد ثبات و پیشرفت است. این اقدام اتحادیه اروپا، همراه با تلاش‌های بریتانیا و آمریکا، بخشی از استراتژی گسترده‌تر غرب برای بازتعریف روابط با سوریه است.

مسیری به سوی ثبات و بازسازی

اقدامات هماهنگ بریتانیا، آمریکا و اتحادیه اروپا نشان‌دهنده چرخشی محتاطانه اما قاطع در سیاست غرب نسبت به سوریه است.

لغو تحریم‌ها، احیای روابط دیپلماتیک و تعهد به پروژه‌های زیرساختی، همگی حاکی از عزم غرب برای حمایت از دولت الشرع در مواجهه با چالش‌های بازسازی یک کشور جنگ‌زده است. با این حال، موفقیت این تلاش‌ها به توانایی دولت جدید در ایجاد یک فرآیند سیاسی فراگیر و پاسخگویی به تنوع جمعیتی سوریه بستگی دارد.

هشدار کالاس درباره خطر بی‌ثباتی و تأکید لامی بر لزوم نمایندگی واقعی مردم، پیچیدگی‌های پیش روی این گذار را برجسته می‌کند. در حالی که برافراشتن پرچم آمریکا و سفر لامی به دمشق لحظاتی نمادین هستند، پروژه‌های عملی مانند بازسازی شبکه برق و حمایت مالی بریتانیا، گام‌های ملموس برای بهبود زندگی سوری‌ها به شمار می‌روند.

این اقدامات، فصل جدیدی را در روابط بین‌المللی سوریه نوید می‌دهند که بر ثبات، بازسازی و مهار تهدیدات منطقه‌ای متمرکز است، اما مسیر پیش رو همچنان با چالش‌های سیاسی و اجتماعی همراه خواهد بود.