نخست‌وزیر قطر: اسرائیل و حماس هنوز برای توافق صلح جامع آماده نبودند

در حالی که نشست بین‌المللی روز دوشنبه در مصر برای نهایی‌سازی سند پایان جنگ در غزه برگزار می‌شود نخست‌وزیر قطر اعلام کرد اسرائیل و حماس هنوز برای توافق صلح جامع آماده نیستند. هرچند طرف‌های اصلی درگیری در این نشست حضور نخواهند داشت. همزمان، حماس در اولین اقدام پس از آتش‌بس اقدام به بازداشت افرادی کرد که مظنون به همکاری با اسرائیل بودند.

شیخ محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر قطر و یکی از میانجی‌گران اصلی آتش‌بس اخیر در غزه، در گفت‌وگو با نیویورک تایمز اعلام کرد که طرف‌های درگیر، اسرائیل و حماس، هنوز آماده دستیابی به یک توافق صلح جامع نبودند.

به گفته او، میانجیگران تصمیم گرفتند گفت‌وگو درباره مسائل حساس، از جمله زرادخانه حماس و اداره آینده غزه را به تعویق بیاندازند تا مبادله گروگان‌ها و زندانیان سریع‌تر انجام شود.

شیخ محمد در پاریس، پس از دیدار با امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و وزرای خارجه کشورهای عربی و اروپایی، گفت: «اگر به‌دنبال مذاکرات جامع و کامل می‌رفتیم، هرگز به این نتایج نمی‌رسیدیم.»

او افزود حماس تمایل خود را برای گفت‌وگو درباره نوعی رابطه متفاوت با اسرائیل ابراز کرده است.

.

گام‌های بعدی و نقش نیروی بین‌المللی

شیخ محمد تأکید کرد که گام بعدی باید گفت‌وگو درباره تشکیل نیروی بین‌المللی موقت باشد که با خلع سلاح حماس و عقب‌نشینی ارتش اسرائیل از غزه مرتبط است.

طرح آمریکا پیشنهاد می‌دهد همزمان با آغاز فعالیت این نیرو، ارتش اسرائیل طبق «استانداردها، مراحل و جدول‌های زمانی مرتبط با غیرنظامی‌سازی» از غزه عقب‌نشینی کند و نیروهای پلیس فلسطینی آموزش دیده، مامور تامین امنیت این باریکه شوند.

وضعیت گروگان‌ها و تسلیحات

بر اساس توافق اخیر، اسرائیل و حماس موافقت کردند همه گروگان‌های باقی‌مانده در غزه را در ازای آزادی حدود دو هزار زندانی فلسطینی مبادله کنند. این توافق، برخی از پیچیده‌ترین مسائل درگیری را به مراحل بعد موکول کرده است، از جمله سرنوشت سلاح‌های حماس و اداره غزه پس از پایان جنگ.

خلیل‌الحیه رئیس هیئت مذاکره‌کننده حماس، در ماه مارس آمادگی خود برای آتش‌بس پنج تا ده‌ساله را اعلام کرده بود، اما در ماه‌های اخیر به‌صورت علنی با خلع سلاح مخالفت کرده و پیشنهاد گفت‌وگوی ملی فلسطینی درباره آینده غزه، از جمله سرنوشت تسلیحاتش، را مطرح کرده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بارها تأکید کرده که تا زمانی که حماس خلع سلاح نشود، جنگ غزه نمی‌تواند به‌طور دائم پایان یابد.

شیخ محمد گفت: یکی از پرسش‌های اصلی این است که حماس سلاح‌های خود را به چه نهادی تحویل خواهد داد. درون حماس نیز اختلافاتی درباره مسیر آینده این گروه به وجود آمده است، به طوری که برخی اعضا خواهان حفظ تسلیحات حتی به قیمت ادامه درگیری هستند، در حالی‌که دیگران رویکردی عمل‌گرایانه‌تر دارند.

نقش تشکیلات خودگردان و تونی بلر در بازسازی غزه

یک مقام ارشد تشکیلات خودگردان فلسطین تأیید کرد که این نهاد آماده همکاری با تونی بلر نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، در روند بازسازی و احیای غزه پس از آتش‌بس است. بلر در دیداری مقدماتی در اردن با حسین الشیخ، معاون رئیس تشکیلات خودگردان، دیدار کرده و حمایت فلسطینی‌ها را برای مشارکت در طرح ۲۰ ماده‌ای دونالد ترامپ دریافت کرده است.

نشست مصر و تلاش برای ثبات منطقه‌ای

وزارت خارجه مصر اعلام کرده است که نشست بین‌المللی روز دوشنبه با هدف «پایان دادن به جنگ در نوار غزه، تقویت تلاش‌ها برای صلح و ثبات خاورمیانه و آغاز دوره‌ای تازه از امنیت منطقه‌ای» است.

انتظار می‌رود سندی برای پایان جنگ در غزه به امضا برسد. رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز به همراه بیش از ۲۰ رهبر جهان، از جمله کیر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، این نشست حضور دارد. اسرائیل و حماس هر دو اعلام کرده‌اند نمایندگان‌شان در این نشست شرکت نخواهند کرد.

بازپس‌گیری کنترل غزه توسط حماس

با آغاز اجرای آتش‌بس، حماس در حال بازپس‌گیری کنترل بخش‌هایی از غزه است که در اشغال نیروهای اسرائیلی قرار ندارند. نیروهای امنیت داخلی حماس در خیابان‌ها مستقر شده‌اند و طی روزهای اخیر، درگیری‌هایی میان این گروه و برخی طوایف مخالف گزارش شده است.

کانال تلگرامی «جبهه داخلی فلسطین» از بازداشت تعدادی از افراد که به زعم این کانال تلگرامی مظنون به همکاری با اسرائیل و «شرکت در ترور اعضای حماس» هستند، خبر داده است.

شبکه سی‌ان‌ان پیش‌تر گزارش داده بود که حماس برخی مظنون را اعدام یا مجازات کرده است. این اقدامات نشان‌دهنده تداوم کنترل حماس بر نوار غزه است، هرچند گروه طی جنگ آسیب دیده است.